Alfred Nobel
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
| Alfred Bernhard Nobel | |
|---|---|
 |
|
| rođen: | 21. oktobar, 1833. Stockholm, Švedska |
| preminuo: | 10. decembar, 1896. San Remo, Italija |
Alfred Bernhard Nobel, rođen 21. oktobra 1833 u Stockholmu, Švedska - umro 10. decembra 1896 u San Remu, Italija; švedski hemičar, inovator, dramski pisac i donator. Alfred Nobel je jedno od šestero djece Immanuela Nobela (1801-1872), švedskog arhitekte, inžinjera i inovatora.
[uredi] Biografija
Alfred Nobel je sa familijom preselio iz rodnog Stockholma u Sankt Petersburg 1842. godine nakon što je očeva radionica bankrotirala. U to vrijeme familija je bila na rubu siromaštva, a mladi Alfred je radio kao prodavač šibica na ulici. 1859 familija se vraća u Švedsku gdje Alfred počinje studirati eksplozive, posebno nitroglicerin, eksplozivni element koga je otkrio Ascanio Sobrero 1847. U toku tih studija desilo se nekoliko eksplozija u laboratoriju, a jedna od njih je usmrtila Alfredovog mlađeg brata Emila 1864.godine. Na osnovama nitroglicerina Nobel je izumio i patentirao dinamit 1867. godine.
Alfred Nobel je takođe bio dramski pisac. Napisao je dvojezičnu (švedski i esperanto jezik) dramu Nemesis, baziranu na stvarnom događaju. Glavni lik drame, Beatrice Cenci je stvarna osoba, osuđena na smrt i pogubljena 11.septembra 1599 u Rimu. Nobelova knjiga daje njegovo viđenje događaja koji su prethodili toj kazni. Drama Nemesis je prvi put objavljena 1896 u Parizu, malo prije Nobelove smrti.
[uredi] Nobelova nagrada
Poseban članak: Nobelova nagrada
Alfred Nobel je u svom testamentu donirao dio svog novca Švedskoj državi i osnovao fond iz kojeg će se svake godine dodijeljivati nagrade u više kategorija (hemija, fizika, književnost, medicina, mir itd.).
Nobel je bio zaprepašten i šokiran načinom na koji je svijet upotrebljavao njegov izum – dinamit i u toj činjenici leži razlog njegove odluke da se nagrade dodjeljuju onima koji svojim sposobnostima najviše doprinose čovječanstvu.
Prva svečanost dodjele Nobelovih nagrada za književnost, fiziku, hemiju i medicinu je održana na Kraljevskoj Muzičkoj Akademiji u Stockholmu, 1901. godine.
