Βασίλειος Α΄

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Νόμισμα με τον Βασίλειο από την μία πλευρά και την γυναίκα του Ευδοκία και τον γιό του Κωνσταντίνο από την άλλη.

Ο Βυζαντινός Αυτοκράτορας Βασίλειος Α΄ ο Μακεδών, (811 – 29 Αυγούστου 886) ο ιδρυτής της Μακεδονικής δυναστείας, ανήλθε στο ανώτατο αξίωμα με πραξικόπημα το 867 και βασίλεψε μέχρι το θάνατό του το 886.

Ήταν άνθρωπος ταπεινής καταγωγής, γεννήθηκε πιθανώς στην Ανδριανούπολη από οικογένεια χωρικών, ανέβηκε στο θρόνο μετά από μια ανοδική πορεία στη διοικητική ιεραρχία της Πρωτεύουσας, έως ότου γίνει ευνοούμενος και φίλος του Αυτοκράτορα Μιχαήλ, και χρισθεί τελικά συναυτοκράτορας. Ήταν μεγαλόσωμος, δυνατός και ρωμαλέος, εξαιρετικά φιλόδοξος, αλλά εντελώς αγράμματος. Συνωμότησε στη δολοφονία του θείου και σύμβουλου του Μιχαήλ Βάρδα, αλλά και του ίδιου του αυτοκράτορα, τον οποίο δυστύχησε η μητέρα του Θεοδώρα να δει να πεθαίνει με αυτόν τον τρόπο, έχοντας επαληθευθεί η πρόβλεψή της ότι ο Βασίλειος θα ήταν το τέλος της δυναστείας της οικογένειάς της. Υπό την απαίτηση δε του ίδιου του Μιχαήλ, παντρεύτηκε την ερωμένη του αυτοκράτορα Ευδοκία Ιγγερίνα, από την οποία απέκτησε τέσσερις γιούς.

Ο Βασίλειος και ο γιός του Λέων ΣΤ' στο Χρονικό του Σκυλίτζη.

Εξεδίωξε τον πατριάρχη Φώτιο, και εγκατέστησε τον Ιγνάτιο, αλλά με το θάνατο του τελευταίου, επανέφερε το Φώτιο στον πατριαρχικό θρόνο. Oι λόγοι της απομάκρυνσης του Φώτιου απο τον Πατριαρχικό θρόνο σχετίζονται με τη στάση του Φώτιου απέναντι στον Πάπα και την ένταση που είχε προκληθεί αναμεσα στις δυο εκκλησίες. Ο Βασίλειος αρχικά θέλησε να προσεταιριστεί τον Πάπα, αλλά η πολιτική του αυτοκράτορα κατά των εκχριστιανισμό των Βουλγάρων και την οργάνωση της νέας εκκλησίας οδήγησε σε νέα διαφωνία ανάμεσα στις δυο εκκλησίες.

Υπήρξε ικανός αυτοκράτορας. Με τα μέτρα που έλαβε για τη δικαιοσύνη και τα δικαστήρια έθεσε τις βάσεις για την ισχυροποίηση του κράτους, ενώ φρόντισε για την προστασία των μικροκαλλιεργητών από την απληστία των "δυνατών" και από τη διαφθορά των δημόσιων υπαλλήλων. Το νομοθετικό του έργο είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Το 870 εξέδωσε τον "Πρόχειρο Νόμο" και ανάμεσα στα έτη 879-886 την "Επαναγωγή". Έκανε λαμπρές στρατιωτικές εκστρατείες, ανακαταλαμβάνοντας τις Δυτικές επαρχίες και επιτυγχάνοντας σημαντικές νίκες κατά των Σαρακηνών. Εξουδετέρωσε επίσης τους παυλικιανούς αιρετικούς που είχαν αναβιώσει και με την υποστήριξει των Αράβων είχαν γίνει ιδιαίτερα ισχυροί. Τέλος ακολούθησε σημαντικότατο πρόγραμμα επισκευών, αποκαταστάσεων και ανεγέρσεων μνημείων.

Αγαπούσε υπερβολικά τον πρωτότοκο γιο του Κωνσταντίνο ο οποίος όμως πέθανε νωρίς, βυθίζοντας τον Αυτοκράτορα στη θλίψη. Χωρίς προφανή λόγο, δε συμπαθούσε διόλου τον δεύτερο γιο του και μετέπειτα αυτοκράτορα Λέοντα ΣΤ' το Σοφό, τον οποίο μάλιστα είχε συστηματικά διώξει, μέχρι του σημείου της φυλακίσεώς του.

Ο Βασίλειος σκοτώθηκε σε ατύχημα με το άλογό του ενώ κυνηγούσε. Είναι πιθανό να δολοφονήθηκε και από τον Λέοντα σε συνομωσία του με τον σύμβουλο του Βασιλείου Στυλιανό Ζαούτση.