Portugal
Wikipedia(e)tik
Portugaldar Errepublika República Portuguesa |
|||||
---|---|---|---|---|---|
|
|||||
Lema nazionala: Ez du | |||||
Ereserkia: A Portuguesa | |||||
Hiriburua | Lisboa 38°42′ N 9°11′ W |
||||
Hiri handiena | Lisboa | ||||
Hizkuntza ofiziala(k) | Portugalera1 | ||||
Gobernua
Presidentea
Lehen Ministroa |
Errepublika Aníbal Cavaco Silva José Sócrates |
||||
Eraketa - Independentzia - Onartua |
1128 ekainaren 24 1143 urriaren 5 |
||||
Azalera - Guztira - ur % |
92.391 km² (111.) 0,5% |
||||
Biztanleria - Estimaketa (2005) - Errolda () - Dentsitatea |
10.566.212 (76.) 114 biztanle/km² (66.) |
||||
Dirua | Euroa2 (€) (EUR ) |
||||
Ordu eremua - Udan (DST) |
UTC (UTC +03) Bai (UTC +13) |
||||
Interneteko domeinua | .pt | ||||
Telefono aurrezenbakia | +351 |
||||
Herritarra | portugaldar | ||||
1Mirandera, Asturieraren aldaera, ofizialki onartua da 1999tik 22002 baino lehen Escudoa 3 Azores uharteetan UTC-1 eta UTC |
Portugal Europa hego-mendebaldeko estatua da, Europar Batasuneko kidea, Iberiar Penintsula mendebaldean kokatua. Gainera bi uhartedi ditu Ozeano Atlantikoan: Madeira eta Azores uharteak.
Eduki-taula |
[aldatu] Historia
- 1290ean Coimbrako Unibertsitatea sortu zuten, herrialdeko zaharrena.
[aldatu] Geografia
Iberiar Penintsula mendebaldean kokatua dago. Mugakidea da Espainiarekin ipar eta ekialdean eta Ozeano Atlantikoarekin hego eta mendebaldean.
[aldatu] Biztanleen inguruko datuak
- Talde etniko nagusiak: %99.5 portugaldar; %0.2 caboverdetar, %0.1 brasildar, %0.2 beste.
- Biztanleen banaketa: %34.8 hiritar, %65.2 landatar.
- Urteko hazkunde-tasa: 0.8/1.000 (1993).
- Ugaltze-tasa: 1.6/1.000 (1993).
- Heriotza-tasa: 10.7/1.000 (1993). Haurrena: 10/1.000 (1990-1995).
- Bizi-itxaropena: 70.8 urte gizonezkoengan eta 78 urte emakumezkoengan (1994).
- Analfabetismo-maila: %13.2
- Erlijioak: %94.5 katoliko, %3.8 sinesgabe, %0.6 protestante, %0.1 judu, %0.1 musulman.
- Biztanleen banaketa adin-tarteka:
- >15 urte: %22.7.
- 15-29 urte: %24.6.
- 30-44 urte: %18.8.
- 45-59 urte: %16.5.
- 60-74 urte: %12.6.
- >74 urte: %4.8.
[aldatu] Datu politikoak
- Gobernu-mota: Alderdi anitzeko errepublika. Ganbara legegile bakarra (230 kideekin).
- Estatuburua: Lehendakaria.
- Gobernuburua: Lehen ministroa.
[aldatu] Banaketa administratiboa
-
- Erregioak: Portugalgo erregioen zerrenda
- Barrutiak: 18 barruti (Aveiro, Beja, Braga, Bragança, Castelo Branco, Coimbra, Evora, Faro, Guarda, Leiria, Lisboa, Portalegre, Porto, Santarem, Setubal, Viana do Castelo, Vila Real eta Viseu).
- 2 eskualde autonomo (Açores eta Madeira)
- Menpeko lurralde 1: Makau (1999tik Txinaren lurraldea).
[aldatu] Hiri nagusiak
- Lisboa (ia 550.000 bizt. / Lisboa Handia: ia 2.600.000 bizt.; 2001)
- Porto (260.000 bizt. / Porto Handia: 1.260.000 bizt.; 2001)
- Braga (ia 165.000 bizt.;2001)
- Coimbra (ia 150.000 bizt.;2001)
- Setúbal (ia 115.000 bizt.;2001)
- Aveiro (ia 95.000 bizt.;2001)
- Viseu (ia 95.000 bizt.;2001)
- Faro (ia 60.000 bizt.;2001)
- Évora (ia 60.000 bizt.;2001).
[aldatu] Ekonomia datuak
- Inportatutako produktu nagusiak:
- Makineria eta garraio-ekipamendua: %35.7.
- Janari eta abereak: %13.8.
- Erregaiak: %8.8.
- Esportatutako produktu nagusiak:
- Ehungintzako produktuak: %28.4.
- Makineria eta garraio-ekipamendua: %21.3.
- Oinetakoak: %9.6.
- Baliabide nagusiak:
- Ardoa: 8.5 miloi hl.
- Garia: 605.000 miloi tona.
- Arrainak: 293.000 tona.
- Kortxoa: 103.000 tona.
- Oliba olioa: 35.000 tona.
- Ardi-azienda: 5.2 miloi buru.
- Behi-azienda: 1.1 miloi buru.
[aldatu] Kultura
[aldatu] Literatura
Sakontzeko, irakurri: Portugesezko literatura
Herrialde honek Fernando Pessoa bezalako poeta handia eta Jose Saramago eleberrigile famatua eta Nobel Sariduna eman ditu, besteak beste.
[aldatu] Musika
Sakontzeko, irakurri: Portugalgo musika
[aldatu] Zinema
Sakontzeko, irakurri: Portugalgo zinema
[aldatu] Ikus, gainera
[aldatu] Erreferentziak
[aldatu] Kanpo loturak
Europar Batasuneko kideak | ||
---|---|---|
Alemania • Austria • Belgika • Bulgaria • Danimarka • Erresuma Batua • Errumania • Eslovakia • Eslovenia • Espainia • Estonia • Finlandia • Frantzia • Grezia • Herbehereak • Hungaria • Irlanda • Italia • Letonia • Lituania • Luxenburgo • Malta • Polonia • Portugal • Txekiar Errepublika • Suedia • Zipre |