Rocha
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
En xeoloxía chámase rocha a calquera agregado natural formado por un ou máis minerais. Un agregado é un sólido cohesionado. As rochas xeralmente están constituídas por varias especies mineralóxicas, pero tamén existen rochas constituídas por un só mineral (rochas monominerálicas), por exemplos os mármores (formados unicamente por calcita).
Na codia terrestre distínguense tres tipos de rochas:
-
- rochas ígneas ou magmáticas: rochas formadas pola solidificación do magma ou da lava (Fotos de rochas magmáticas en Commons)
- rochas metamórficas: rochas formadas por transformacións de rochas xa consolidadas da codia da Terra (Fotos de rochas metamórficas en Commons)
- rochas sedimentarias: rochas formadas como resultado da erosión ou dun precipitado de químicos (Fotos de rochas sedimentarias en Commons)
As rochas están sometidas a continuos cambios polas accións dos axentes xeolóxicos, segundo un ciclo pechado (o ciclo das rochas), chamado litoxénese, no cal interveñen ata os seres vivos.
Índice |
[editar] Composición das rochas
Nas rochas aparecen dous tipos de minerais:
- Minerais esenciais: Son os minerais que sempre aparecen nun determinado tipo de rocha, polo que caracterizan á mesma. Por exemplo, o granito sempre contén seixo, feldespato e mica.
- Minerais accesorios: Son minerais que poden ou non aparecer nun determinado tipo de rocha, polo que non caracterizan á mesma. Cando aparecen, preséntanse en cantidades mínimas (menos do 5% do volume total da rocha). Por exemplo, o granito pode conter circón e apatito.
[editar] Clasificación das rochas
As rochas pódense clasificar de varias formas atendendo a criterios tales como a composición química, a textura, a permeabilidade, etcétera. En calquera caso, o criterio máis usado é a orixe.
[editar] Rochas sedimentarias
- Procesos que as orixinan: Diaxénese (compactación e cementación) dos sedimentos, materiais procedentes da alteración en superficie doutras rochas, que posteriormente son transportados e depositados pola auga, o xeo e o vento.
- Lugares onde se forman: Na superficie do planeta, sobre todo en zonas afundidas da mesma chamadas cuncas sedimentarias (lagos, océanos...).
[editar] Rochas ígneas
- Procesos que as orixinan: Arrefriamento e solidificación dun magma, material formado a gran profundidade e constituído por rochas fundidas, fragmentos sen fundir e gases.
- Lugares onde se forman: Na superficie e máis frecuentemente no interior terrestre.
[editar] Rochas metamórficas
- Procesos que as orixinan: Transformación de calquera tipo de rocha no interior terrestre, debido ás altas presións e temperaturas.
- Lugares onde se forman: No interior da Terra, especialmente a grandes profundidades.
[editar] O ciclo das rochas ou ciclo litolóxico
No contexto do tempo xeolóxico as rochas sofren transformacións debido a distintos procesos. Os axentes xeolóxicos exteriores producen a meteorización, erosión, transporte e sedimentación das rochas da superficie.
Chámase meteorización á acción xeolóxica da atmosfera, que produce unha degradación, fragmentación e oxidación. Os materiais resultantes da meteorización poden ser atacados pola erosión e transportados. A acumulación de fragmentos de rocha desprazados pola gravidade forman derrubos. Cando cesa o transporte dos materiais, estes deposítanse en forma de sedimentos nas cuncas sedimentarias, uns sobre outros, formando capas horizontais (estratos).
Os sedimentos sofren unha serie de procesos (diaxénese) que os transforman en rochas sedimentarias. Aquelas proceden da compactación e cementación de sedimentos; prodúcense nas cuncas sedimentarias, principalmente os fondos mariños.
A compactación é o proceso de eliminación de ocos nun sedimento, debido ao peso dos sedimentos que caen enriba. A cementación é consecuencia producida pola compactación; consiste na formación dun cemento que une entre si aos sedimentos (os fragmentos de rochas).
