ત્સુનામી

From વિકિપીડિયા

ત્સુનામી એક કુદરતી ઘટના છે જેમાં તળાવ કે દરીયા માં મોટા પ્રમાણમાં પાણીનું સ્થળાંતર થવાથી શ્રેણીબદ્ધ મોજાં ઉદ્ભવે છે. ધરતીકંપ, જ્વાળામુખી, ઉલ્કાપાત કે જમીન ધસી પડવાના કારણે ત્સુનામી સર્જાય છે. ત્સુનામી ક્યારેક અત્યંત નબળું તો ક્યારેક ભયાનક જાનલેવા સાબીત થાય છે.

ત્સુનામી શબ્દ નો જાપાનીઝ ભાષામાં 'બંદર'("ત્સુ", 津) અને 'મોજાં ("નામી", 波 or 浪) પરથી પડ્યો છે. આ શબ્દ નો વપરાશ માછીમારો એ ઉપજાવ્યો હતો. જ્યારે માછીમારો મધદરીયેથી પાછા આવ્યા ત્યારે બંદરની ખુવારી નીહાળી શક્યા કારણકે મધદરીયે ત્સુનામી ની અસર ખબર પડતી નથી. ત્સુનામી ના તરંગલંબાઈ ખુબ મોટી હોય છે (ક્યારેક સેંકડો કી.મી.) પરંતુ તરંગ નાના હોય છે. આને કારણે મધદરીયે તેની અસર ખબર પડતી નથી.

ત્સુનામીને ઐતિહાસીક રીતે જુવાળ તરીકે ઓળખાવાતો હતો. જેનું કારણ - જ્યારે સમુદ્રના કાંઠે ભયંકર મોટા મોજાં આવવાથી ભરતી સાથેની સરખામણી છે. ખરેખર તો તેનો દરીયાની ભરતી સાથે કોઇ સંબધ નથી.

Contents ૧ સંદર્ભો (અંગ્રેજીમાં) ૨ બહિર્ગામી કડીઓ (અંગ્રેજીમાં) ૨.૧ ચિત્રો અને ચલચિત્રો ૨.૨ અન્ય કડીઓ

[edit] સંદર્ભો (અંગ્રેજીમાં)

• Kenneally, Christine (December 30, 2004). "Surviving the Tsunami". Slate. link
• Macey, Richard (January 1, 2005). "The Big Bang that Triggered A Tragedy", The Sydney Morning Herald, p 11 - quoting Dr Mark Leonard, seismologist at Geoscience Australia.
• Lambourne, Helen (March 27, 2005). "Tsunami: Anatomy of a disaster". BBC News. link
• abelard.org. tsunamis: tsunamis travel fast but not at infinite speed. Website, retrieved March 29, 2005. link

[edit] બહિર્ગામી કડીઓ (અંગ્રેજીમાં)

[edit] ચિત્રો અને ચલચિત્રો

• Large Collection of Amateur Tsunami Videos with Thunbnail Images and Detailed Descriptions
• 5 Amateur Camcorder Video Streams of the December 26, 2004 tsunami that hit Sri Lanka, Thailand and Indonesia. They show the deceptive nature of these waves which seem harmless at first and then unstoppable.
• 2004 Asian Tsunami Satellite Images (Before and After)
• Satellite Images of Tsunami Affected Areas High resolution satellite images showing the effects of the 2004 tsunami on the affected areas in Indonesia, Thailand and Nicobar island of India.
• 2004 Asian Tsunami Aerial Pictures 150 aerial images from throughout the region showing the aftermath, devastation and recovery operations.
• Computer-generated animation of a tsunami
• Animation of 1960 tsunami originating outside coast of Chile
  • Example of tsunami travel time map

[edit] અન્ય કડીઓ

• Biggest Tsunami Countdown A countdown of the five biggest tsunami waves, in recorded history.
• [1] An animated file of how the tsunami affected the ocean over the whole world.
• NOAA Tsunami Website Describes the tsunami phenomena and NOAA's role in Tsunami hazard assessment, preparedness, education, forecasts, warnings, response and research.
• Can HF Radar detect Tsunamis? University of Hamburg HF-Radar
• Development Gateway Tsunami Special
• The International Centre for Geohazards (ICG)
• ITIC tsunami FAQ
• NOAA PMEL Tsunami Research Program
• USGS: Surviving a tsunami
• ITSU Coordination Group for Pacific Tsunami Warning System
• Pacific Tsunami Museum
• Tsunami Hazard Mitigation Program
• Tsunamis and Earthquakes
• Tsunami.gov (US NOAA)
• Tsunami in Sumatra (germ.)
• Science of Tsunami Hazards journal
• The International Centre for Geohazards (ICG)
• The Power of Humanity... essay by Thrishana Pothupitiya of Sri Lanka
• "Life Of A Guy From Asia..." A Personal Tsunami Blog from Sri Lanka
• Tsunami Sri Lanka Information
• The Indian Ocean tsunami and what it tells us about tsunamis in general
• 2004 Indian Ocean Earthquake and Tsunami Forum
• Maps, animations, info, photographs - a New York Times feature on Indo-Asian tsunami, December 2004]
• Kalkudah, Sri Lanka Before the Tsunami
• Rehabilitation of tsunami affected mangroves needed
• Mangrove forests can reduce impact of tsunamis
• Indian mangroves 'absorbed' tsunami