სოკრატემდელი ფილოსოფია
ვიკიპედიიდან
სოკრატემდელი ფილოსოფოსები აქტიურობდნენ სოკრატემდე ან მის პერიოდში, თუმცა იმჟამად გაბატონებული დოგმები შედარებით ადრე განვითარდა.
ხშირად ძნელია ზოგიერთ სოკრატემდელთა მიერ გამოყენებული ფაქტიური არგუმენტის ძაფის განსაზღვრა, რომლითაც ისინი გარკვეულ შეხედულებებს იცავდნენ. ასევე მიუხედავად იმისა, რომ უმრავლესობა მათგანმა მნიშვნელოვანი ტექსტები შექმნეს, დღემდე ვერცერთმა მათგანმა სრული ფორმით ვერ მოაღწია. ყველაფერი რაც გვაქვს არის გვიანდელ ფილოსოფოსთა, ისტორიკოსთა ციტირებები და შიგადაშიგ ტექსტუალური ფრაგმენტები.
სოკრატემდელი ფილოსოფოსები უარყოფდნენ ტრადიციულ მითოლოგიურ ახსნას მათ ირგვლივ არსებული ფენომენისთვის, ცვლიდნენ რა მათ გაცილებით უფრო რაციონალური შეხედულებებით. ზოგიერთი მათგანის მთავარი რიტორიკული კითხვები იყო:
-
- საიდან მოდის ყველაფერი?
- რისგან არის ის სინამდვილეში შექმნილი?
- როგორ ავსხნათ ბუნებაში არსებულ საგანთა სიმრავლე?
- როგორ შეიძლება ბუნება ავხსნათ მათემატიკურად?
ჯგუფის დანარჩენები წევრები კონცენტრაციას ახდენდენ პრობლემათა და პარადოქსების ახსნაზე, რაც გვიანდელი მათემატიკის, მეცნიერებისა და ფილოსოფიის შესწავლის ბაზისი გახდა. რათქმაუნდა, ადრეულ ბერძენ ფილოსოფოსთა მიერ შემოთავაზებული კოსმოლოგიები თანამადროვე მეცნიერების მიერ განახლებულ იქნა, ხოლო გვიანდელმა ფილოსოფოსებმა უარჰყვეს მათ მიერ მოწოდებული პასუხები, თუმცა სოკრატემდელ ფილოსოფოსთა მიერ დასმული შეკითხვები მუდამ რჩებოდა მრავალი მეცნიერების შესწავლის ქვაკუთხედად.
სექციების სია |
[რედაქტირება] ფილოსოფოსთა და სკოლათა ჩამონათვალი
ტრადიციული შეხედულებით სოკრატემდელ ფილოსოფოსთა და მიმდინარეობათა სია:
- მილეთური სკოლა
- თალესი (c. 585 BC)
- ანაქსიმანდრი (610-547)
- ანაქსიმენე (585-525 BC)
- პითაგორას სკოლები
- პითაგორა (582-496 BC)
- ალხმეონ კროტონელი
- არიხიტე (428-347 BC)
- ჰერაკლიტე (535-475 BC)
- ელევთური სკოლა
- ქსენოფანე (570-470 BC)
- პარმენიდე (510-440 BC)
- ზენო ელეადან (490-430 BC)
- ფილოლავსი (480-405 BC)
- მელისე სამოსელი (C.470 BC-Unknown)
- პლურალისტული სკოლა
- ემპედოკლე (490-430 BC)
- ანაქსაგორა (500-428 BC)
- პლურალისტთა ატომისტური სკოლა
- ლევციპუსი (5th century BC, dates unknown)
- დემოკრიტე (460-370 BC)
- სოფიზმი
- პროტაგორა (481-420 BC)
- Gorgias (483-375 BC)
- Thrasymachus
- Callicles
- Critias
- Prodicus (465-390 BC?)
- Hippias (485-415 BC)
- Antiphon (person) (480-411 BC)
- Anonymous Iamblichi
- Diogenes of Apollonia (C.460 BC-Unknown)
[რედაქტირება] სხვა დაჯგუფებები
[რედაქტირება] იხ. ასევე
[რედაქტირება] რესურსები ინტერნეტში
| სოკრატემდელი ფილოსოფოსები | |
|---|---|
| თალესი | ანაქსიმანდრი | ანაქსიმენე | ჰერაკლიტე | დიოგენე | ქსენოფანი | პითაგორა | პარმენიდე | ზენონი | ემპედოკლე | ანაქსაგორა | ლევკიპე | დემოკრიტე | |
| მილეთის სკოლა | პითაგორელები | ელეატები | ატომისტები | |
