Comore
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Mestreechs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
| Comore | |
 |
 |
 |
|
| Officieel taol | Shikomor, Arabisch, Frans |
| Hoofstad | Moroni |
| Staotsvörm | Rippebliek |
| Staotshoof | Azali Assoumani (sins 2002) |
| Groondgebeed % water |
2170 km² neet mètgerekend |
| Inwuners | 600.000 |
| Munt | Comorese frank (KMF) |
| Tiedzaone | UTC +3 |
| Nationale fiesdaag | ??? |
| Volkshymne | Udzima ma ya Wasima |
| Landcode | COM |
| TLD | .km |
| Tillefoon | +269 |
De Comore (officieel (Shikomor): Udzima wa Komori; (Arabisch) الاتحاد القم; (Frans) Union des Comores) is e land en 'n eilandegroop te weste vaan Afrika. Ze besteit oet drei eilen: Grande Comore, Mohéli en Anjouan. Bovedeen claimp 't land Mayotte, wat nog ummer oonder Frans bewind steit. De Comore zien oontstoon op 'nen hotspot op 't breukvlak vaan 't Afrikaans continent en zien rillatief joonk. Daodoor koume ouch vulkaonoetberstinge veur.
[bewirk] Demografie
De Comore zien stèrk gearabiseerd en geïslamiseerd. Op Mayotte (wat door de Comore geclaimp weurt) trif me wel väöl katholieke aon. De volkstaol veur de meiste bewuners is 't Shikomor, feitelik e dialek vaan 't Swahili. Daoneve weure ouch Arabisch, Frans en 't neet-officieel Malagasy väöl gebruuk.
De Comore zien ei vaan de ermste len vaan de wereld. De meiste werkgelegeheid vint me in de landbouw, meh väöl lui zien sjomazjeus.
[bewirk] Historie
Vaan de vreug historie vaan de Comore is weineg bekind. Ze stoonte door de iewe heer oonder versjèllende invlode, zoe zien ze klaorbliekelik door de Bantoes binnegevalle, en höbbe ouch de Austronesiërs en de Arabiere de eilen bezoch. Wie e groet gedeilte vaan de ooskös vaan Afrika zien zoe de Comore gearabiseerd.
In 1505 bezochte de Portugeze de arsjipel. Vaanaof 1841 tot aon 1912 brachte de Franse de eilandegroop ummer mie oonder hun gezag, woebij de Arabische handelere ingezet woorte veur plantazjes te behiere. Väöl vaan dit systeem is intak geblaove, wat de oongeliekheid in 't land versterk heet. In 1973 woort in 'n resolutie vasgelag tot de Comore oonaofhenkelik zouwe weure, meh allewel tot es streefjaor 1978 waor aongegeve woort oetindelik al op 6 juli 1975 door 't Comorees parlemint de oonaofhenkelikheid oetgerope. Mayotte verzètde ziech daotege, en in e referendum gehawwe in 1976 stumde zelfs mier es 99% tege oonaofhenkelikheid vaan Frankriek en aonsleting bij de Comore.
In 1997 verklaorde de eilen Anjouan en Mohéli ziech oonaofhenkelik vaan Grande Comore. Wie 't de regering neet lökde de orde te herstèlle begós de Afrikaanse Unie, oonder ospicië vaan Thabo Mbeki, mèt oonderhandelinge die es compromis inhoolte tot de eilen otonomie zouwe kriege. In 2005 woort de wèt die dat regelt ingeveurd.
| Len in Afrika |
|---|
| Algerieë | Angola | Benin | Boeroendi | Burkina Faso | Centraal Afrika | Comore | Djiboeti | Egypte | Equatoriaal Guinee | Eritrea | Ethiopië | Gabon | Gambia | Ghana | Guinee | Guinee-Bissau | Ivoorkös | Kaapverdië | Kameroen | Kenia | Kongo (Brazzaville) | Kongo (Kinshasa) | Lesotho | Liberia | Libië | Madagaskar | Malawi | Mali | Marokko | Mauretanië | Mauritius | Mozambiek | Namibië | Niger | Nigeria | Oeganda | Roeanda | São Tomé en Príncipe | Seisjelle | Senegal | Sierra Leone | Soedaan | Somalië | Swaziland | Tanzania | Togo | Tsjaad | Tunesië | Westelike Sahara1 | Zambia | Zimbabwe | Zuud-Afrika |
| Aafhenkelike gebejer: Azore | Canarische eilen | Ceuta | Madeira | Mayotte | Melilla | Réunion | Sint-Helena |
| 1. Sins 1979 door Marokko bezat. |
