Duip
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Valkebergs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Valkebergs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
Duipe ies in Katholieke kèrk 'n liturgische handeling, woadoor ein kind of volwasse miensj weurt opgenómme in de kèrkgemeinsjap en de gemeinsjap van Christus. De toedening van diet sacrament gebeurt door 'ne preester. In de duipkapel bie 't doupvont sjprenkelt hae get water euver 't köpke van de duipeling mèt gewiejd water, (wiewater), en sjpriek de weurd: "Iech duip diech in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geis".
Inhawd |
[bewirk] Peetnónk en peettant
Bie d'n duip zint neve de ouwersj en familielede ouch de peetnónk en paat of peettant aanwezig. De peetnónk en paat belaove, in de zoageneumde duipbelofte, dat zie, names de duipeling, alle koad zölle aafwieze en troew aan 't Katholiek gelouf.
[bewirk] Duipkeers, duipbewies, duipkleid
Bie d'n duip krieg 't kind 'n duipkeers en 'n duipbewies. De keerts zou 't leech zin en symbool van de verreze Hièr (Jezus). 'n Duipbewies ies 'n sjrieftelike verklaoring woa-in de duipname, peetnónk, paat, geboorte en duipdatum vermeld sjtoon. 't Kienneke zelf haet bie 't duipe 'n wiet duipklèdsje aan of 'ne wiette sjluier euver ziech heen.
[bewirk] Duipname
Duipname zint de name, die bie d'n duip weure gegeve aan 't kind. Meistal zint dat de name van 'ne heilige en goon dees truuk op de name van peetnónk paat, ouwersj of groatouwersj. In 't dageliks leve weurt de roopnaam gebruuk. Es 'n kind bieveurbeeld de, dèks drie, duipname Johannes, Elisabeth, Maria haet gekrege zal bie 'n jungske de roopnaam Jan, Sjeng of Johan gebruuk weure en bie 'n maedsje de roopname Jeanne of Hanna. Es de ièrsjte heilige (naam) ziene fièsdaag (sjterfdaag) haet, zal ouch de drager van zien of häöre naam namesdaag viere. Vreuger waor dat de viering van lètste (heilige) duipnaam. Allewiel ies 't viere van de namesdaag verdronge door de viering van de verjäördaag.
[bewirk] Erfzónde
Vreuger woorte baby's zoa gauw meugelik, binne 'n paar daag nao de geboorte geduip, want andersj zou 't in erfzónde leve.
[bewirk] Later
De hernujing van de duipbeloftes, ouch waal de plechtige communie geneump vingk plaats op 12 jaorige laeftied. Dit gebruuk weurt de lètste tièntal jaore neet miè toegepas. Waal kriege 12-jaorige 't sacrament van 't Vormsel toegedeend door de biesjop.
[bewirk] Duip van Jezus en duip in de kuns
Bekènd ies de duip van Jezus door Johannes d'n duiper in de rivier de Jordaan. Op väöl sjilderieje en fresco's in de kuns ies diet tafereel oetgebeeld. Doupkapelle zint in groate kèrke dèks apaarte ruumdes in 't geboew of zelfs los van de kèrk liegkende kapelle. Van de lètste geuf 't veural in Italië veurbeelde zoa-es de baptisteria in Pisa, Pistoia, Roame, Siena en Florence.
