Cookie Policy Terms and Conditions Diskussion:Boarische Dialekte im Vagleich - Wikipedia

Diskussion:Boarische Dialekte im Vagleich

Aus Wikipedia

Inhaltsverzeichnis

[dro werkln] Umschrift

Wos de Umschrift (Spòltn Ostmittlboarisch) ågèjht: I reschpektier de esterreichische Umschrift, wenns in Esterreich asu gschriem wird, ower Föhler, dej wòu a Ursprungsschreiber amòl im Ursprungsartikl Boarische Umschrift (is sugòr im De-Wikipedia-Artikl korrigiert/vaändert worn, vo dem da Artikl in da Bar-Wikipedia ursprüngle a Kopie is) gmåcht hòut, lòue niat stèjh. Und mir kinna niat in oan oanzign Artikl vaschiedne Umschriftn hernehma. Des vawirrt d Leser, bòl in de vaschiedna Dialektgrubbm-Spòltn de Bouchstoom und Sunderzeichn vaschiedne Bedaitunga hom. -- Sinnierer 10:09, 5. Apr. 2007 (UTC)

Des hòut àà mit da Qualität zum Dou, wòu se d Lait in da boarischn Wikipedia winschn. Boarische Dialekte im Vagleich is a spròuchwissnschåftlicher Artikl, der soll aggràtt sàà. -- Sinnierer 10:17, 5. Apr. 2007 (UTC)

Servas Sinnierer, du mánst mi, dés håwi scho gmerkt ;-) ... I håb dés dåmåis a so ausgfüid, wei üwa da Taböin drüwa gståndn is und åiwei nu drüwa stehd: "De Bouchstoom und Sundazeichn orientiern se ån de Regln, wejs im Artikl Boarische Umschrift festghòltn hàn." Kinntst du bitte den Artikü Boarische Umschrift und den Artikü då so af gleich bringa, dass si dés nimma beißt? Dés betrifft bsondas de Régün zwecks Akzente auf "e" und "a", de wås i, wia i eh scho a bår Måi gschriem håb, so néd fir sinnvoi håid, und i wáß, dass mia zwá zumindest in dem Punkt ("è" kånn ká offns e néd sei) de gleiche Meinung håm. Schene Griaß --Maxx82 14:26, 9. Apr. 2007 (UTC)

Ostmitlboarische Baischbü: oiso I find då ghean nu a boa Akzente drauf. Wai auf hochdaisch sågt ma zB: Bätt (Bett) und mia sång Bétt; dés søwe bai Dräck (Dreck) - mia sång Drég; õa Fogi (Vogel) - zwoa Fögi (ode Fégi); õa Flüagi (Flügel) - zwoa Fliagi; õa Haus - zwoa Haisa, Feuer = Faia (Faija); ein Stein = õa Schdõa (nasal + Diphthong); bei Geld = Gööd schraiwad I Gød (wai s dés dunkle Ö is, oda soidad dés duach de zwoa ÖÖ doagschdöd wean?); Schnabel = Schnåwi (mid I), sunst find is åwa recht guad.

Wãn ma de Lautquantität (oiso de Länge) a markieren, mid doppl (ää) und doppl (ee), dãn faschde i ned, wiaso ma de Dopplkonsonantn nu brauchan. S Hochdaische markiad de Lautquantität duach Doppel- oda Einfåchkonsonant (wås i e depad find), ãndane Schbråchn fazichtn auf dés komplet(t) und mia måchans doppit???

Ajå Sinnierer, wås soid iwahaupst da Untaschiad zwischne E mid Akzent Graf (è) und (ä) sai. Warum schraibst baim Noadboarischn zB böse = bèès und baim Ostmitlboarisch bääs? Mia gfåid dés (ä) insgesãmt goa ned und dad s am liabst weglåssn. --El bes 19:31, 17. Aug. 2007 (CEST)

Des is niat òllas vo mir. I ho d Spòltn firs Nordboarische erstöllt, und ånsunstn ner nu es Wàldlerische. Es Westmittlboarisch is vo da Libellulia, es Ostmittlboarische is vo de Ostmittlboarischn. I hòltme ån d Umschrift, wejs in Boarische Umschrift niedergschriem is. Es Beste wàrs, wenn in òlle Spòltn desölwe Umschrift hergnumma werad. Ower mir hom àsgmåcht, dàß koaner zu ara bstimmtn Schreibweis zwunga wird. A jeder kå sein Dialekt schreim, weja moch. Hòustda en Artikl Boarische Umschrift schòu amòl gånz durchglesn? I ho dòu gschaut, dàße òllas wos git unter oan Hout bring (d Vülfòlt) und dazou nu àf d Lait eigèjh (d Freiheit), soweit dàß mir - òlso dej Lait, wòu sölwer mit Sunderzeichn schreim - d Umschrift ånerkenna hom kinna (d Einichkeit). Beispülsmässe gits ejtz 3 Schreibweisen firs offane und s gschlossane "e": ä <--> e (d Spòltn Ostmittlboarisch), è <--> e (d Spòltn West- und Nordboarisch), e <--> é (d "Sòlzburcher Umschrift", wejst Du schreim ejtz wüllst). Und bå åndere Laute is ehnlich. I woiß, des is a Zwirl, bsunders wàls in oaner Tabölln newaranånd stèjht, ower des is hòlt da Preis vo da Freiheit.
Kurz: Måch Dei Schreibweis mit de åndern Ostmittlboarischn às. Schreibts enkere Dialekte, wejts wöllts. I mischme dòu niat ei. In Gechazuch dawàtte blòuß, dàßts mir niat in d Schreibweis firs Nordboarische dreiredts.
Sollad Dir mei Ton a weng hànte firkumma: Des is niat so gmoant, ower i moch des mit de Schreibweisn niat schòu wieder durchkaua, des howe schòu vor a bòr Monat gnou gmåcht. -- Sinnierer 21:56, 17. Aug. 2007 (CEST)


Jå, I faschde. Woaschainlich iss õafåch aso, das jéda naiche Wikipediarana då hearin a boa Wocha braucht, bis a si mid da Umschrift und dém Kudlmudl ausként. I håb glaubt, de Umschrift is schã komplet koherent. Dés håb I ned gwust, das då Redundanzn gibt. Wãn I dés richdig faschdãndn håb dãn is dés ois dés søwe:

fawent in gschlossns E offms E
WMB e ä
NB e è
OMB é e


I find s a wéng schåd, dass daduach de Untaschiad gressa ausschaun, wia s wiaklich san. --El bes 23:02, 17. Aug. 2007 (CEST)

(håb da in dei taböin einipfuschd, duad ma làd, åwa "höi" und "dunkü" sågt nix aus, dés kã à umkehrd vaståndn wern) Maxx82
Måcht nix, i fråg mi neta, wås då im Mund gschlossn und wås offn is. Ma kãn dés genau so umgekead faschdê. Såg amåi hochdaidsch Schnee und dãn auf Dialekt. Filaicht bin a neta I z bled dafia ;-) --El bes 23:34, 17. Aug. 2007 (CEST)
Offm und gschlossn san de språchwissnschåftlichen Ausdrick dafir. Dé beziang si drauf, daß beim Laud in da linkn Spåitn d'Zung mehr Volumen im Mund eînimmd und damid weniga Blåtz fir d'Glångentwicklung bleibt. --Maxx82 09:45, 18. Aug. 2007 (CEST)
Fràle iss schod. Dej Umschrift gèjht vo de Grundloong her nòuchn Ludwig Zehetner sein System fir de westmittlboarischn Dialekte. I hos fir de åndern boarischn Dialektgruppm àsdehnt und ergänzt. Ideålerweis gàngads nòuchn Motto "oa Laut - oa Umschriftzeichn - oa IPA-Zeichn". Des wàr leichter zun Lerna und Mirka gwen. Ower oa wolln gånz ohne (oder ner mit so weng wej meglich) Sunderzeichn schreim, oa hom schòu vorher a ånderscht System ghått, und d Leser dàn se à hàtt mit ara reina Lautschrift. -- Sinnierer 00:55, 18. Aug. 2007 (CEST)
Und Dei Tabölln kummt hi ån de Wirklicheit, wàl d Westmittlboarischn dòu herinn èjer ohne Sunderzeichn schreim, d Ostmittlboarischn èjer eahner eings System hom, und i - der nòuchn Zehetner-System schreibt - hòlt a Nordbaier bi. -- Sinnierer 01:09, 18. Aug. 2007 (CEST)


[dro werkln] Kandidatn fia berige Artikl - Boarische Dialekte im Vagleich (obglehnt)

Åstimmung rennd vom 17. August bis zan 7. Septemba

  1. Pro Weggatgroasta 14:13, 17. Aug. 2007 (CEST)
  2. Kontra is a informative Listn (vgl deWP), oba koa bäriga/pfundiga/... Artikl --i bin da Man77und do kaunst mit mia redn 16:48, 17. Aug. 2007 (CEST)
  3. Contra, schliaß mi im Man77 ã. --Maxx82 18:31, 17. Aug. 2007 (CEST)
  4. Contra --Seelenwind
  5. Neutral I bleib neutrål, wàl d Idee zun Artikl jå vo mir is. Ower i mecht song, dàß d Òrt von aran Artikl - òlso dàß der a Listn is - fir mi a "pfundich" niat àsschlejßt. Mir hàn jå in ara Wikipedia, und i denk, dòu gèjts jå niat dòu drum, wer de bestn Gschichtla vazöhln kåå, sundern wer es Wissn åm bestn, åm informativstn, dòrstellt. Wos denkts enk? -- Sinnierer 20:48, 19. Aug. 2007 (CEST)

[dro werkln] Ostmittlboarisch - Wienerisch

In da Spòltn "Ostmittlboarisch" stèjt: "broat", "Loata" In Wien und rundumadum (und broitt se às) hoißts do: "braat", "Laata"?

Und laut Wienerisch - Aussprache umgsetzt: "Eis, Haus, Häuser, Feuer" --> "Ääs", "Håås", "Hääsa", "Fääa"?

Ostmittlbaiern und Wiener bittschej möldn, obs asuu stimmt, nòu kummt des nu in d Spòltn eine òls --> "braat" (wien.) <-- usw. -- Sinnierer 17:50, 27. Sep. 2007 (CEST)

Jo, des midn á (aa) bzw. oă (oa) is a so - meah wia de Hööftn vo Niedaöstareich redt scho á (aa) ståd oă (oa) - und áá de Owaöstareicha und Steira redns imma efta so. Des midn ei/ää wás i net, ob des so a guăde Umschreiwung is. Da Laut sööwa is so a nasale Mischkulanz ausn Hochdeitschn "ei" und "ä". I find, es wárat ollawêu no gscheida "ei" gschriem, wêu i find, "ää" (do deng i ollawêu ãn a "e") basst so richtig goa net - aussa du wáßt a Sondazeichn, wos do bassn datat. --Zwentibold 11:51, 29. Sep. 2007 (CEST)
Um Schreibweisn gèjts bån Vagleich niat, sundern um d Laute, schau bå Diskussion:Boarische_Dialekte_im_Vagleich#Umschrift. -- Sinnierer 15:52, 29. Sep. 2007 (CEST)
Weanarisch: Dés schdim schã, das in Wean ausn boarischn "oa" a lãnges "aa" wiad. So rét ma åwa ned im gãnzn ostmitlboarischn Beraich, sondan neta in Wean und in dé Gégendn fu Nidaésdaraich de "faweand" (verwienert) san. A aigane Wean-Schbåitn warad filaicht de Lösung. --El bes 19:36, 10. Okt. 2007 (CEST)

[dro werkln] Eitroong vo Beispülswerter

A pòr Hiiweis fir Lait, dej wòu Werter eitroong, um wos in de Spòltn genau gèjt:

  • Laute (niat Schreibweisn), d. h. de Bouchstoom in de Dialektspòltn "Laut" solltn zu deane in de Dialektspòltn "Beispül" pàssn.
  • Gsetzmässichkeitn (niat Speziòlföll)
  • gleiche Beispülswerter (niat Iwersetzunga)

Und bå regionòle Bsunderheitn innerhòlb vo de Dialekthàptgruppm sollad de Region åågeem wern.

-- Sinnierer 08:54, 29. Sep. 2007 (CEST)
Nochdem das i mi do net gãnz trau, wos zan dazuăschreibm, wêul i des mit dera Umschrift in da Taböön net gãnz ogneiss, schreiw i da a poa Beispüü auf ostmittlboărisch do in de Diskussion eine:
Pech, Platz, Pratze -> Beech, Blååtz, Bråtzn
Tag, Traum -> Dog, Traam
Kanne, gehören-> Kånn, ghean
Kluppe, Krampf, Knie -> Glubbm, Grãmpf, Knia
Acker, dreckig -> Åcka, dreckat
Viălleicht kãst as jo brauchn.
Und wos is eigantli midn "lein" gmánt?
--Zwentibold 17:23, 10. Okt. 2007 (CEST)

I moans niat bèjs, ower i bi hòlt àà blòuß a Mensch. Du siahst jå, wej kompliziert de gånze Gschicht is. Dòu bringma an mords Zwirl eine, wemma niat mit an wissnschåftlinga System àrwan. Àfnehma doue òllas, wos in deam Sinn einepàsst, und Vorschleech nimme gern åå, ower des mou erscht quàse durch an Seicher und an Trichter durche, èj dàßes àfnimm.
Mit "-lein" is d Vakleanerung gmoant, wej in "Alle meine Entlein/Entchen...". -- Sinnierer 18:27, 10. Okt. 2007 (CEST)

Dånkschej, i hos àfgnumma, nòuchn System, wejs d Spròuchwissnschåftler eitàln (suvül weje hòlt woiß, des hoißt hàptsechle wejs in Òltbayern is): g-/-gg- <--> k-/-ck- == mittlboarisch <--> sidboarisch. D Hümmlsrichtunga hàn òllawàl dej im Spròuchgebiet vo da Dialektgruppm. Òllgemeiner fir d Oanzllautentwicklunga: Òltbayern und Esterreicher mit rein sidboarische Dialekte finna se in da Spòltn "Sidboarisch" wieder, d Sidmittlboarischn in de Spòltn "Westmittlboarisch" oder "Ostmittlboarisch". In Sidtirol hàn d Dialekte eh ner sidboarische. In Nordbayern de rein nordboarischn Dialekte in da Spòltn "Nordboarisch", de nordmittlboarischn Dialekte mit in da Spòltn "Westmittlboarisch". Ower normòlerweis ner fir Bsunderheitn (wej ejtz schòu bå Dialekte im Owerpfölzer-/Bèjhmer-/Boarischn Wàld), wàl sunst mejssade jå fir òlle Misch- und Iwergångsdialekte òllas in zwoa oder gòr drei Spòltn eitroong. -- Sinnierer 20:06, 10. Okt. 2007 (CEST)

Kurz: D Laut(gruppm)systematik stèjt im Vordergrund, niat d Oanzldialekte. -- Sinnierer 20:21, 10. Okt. 2007 (CEST)

Seăwas Sinnierer!
Auf dassd de Luckn in da Taböön bein Ostmittlboarischn ãfüün kãst:
Baum (Einzahl): Báám
Baum (Mehrzahl): Báám/Bááma
fahren: foăn
schwarz: schwoăz
Dorf: Doăf/Duăf
Wort: Woăt/Wuăt
-lein (Einzahl): -l, -al
-lein (Mehrzahl): -ln, -aln, -al
--Zwentibold 16:14, 6. Jan. 2008 (CET)

[dro werkln] Version zruggegsétzt

Serwas Roland, i håb d' Wersion vô Dir wieda zruggegsétzt, weil 's Wort "roat" in da näggstn Zeiln beschriem werd... Liawe GriaßMucalexx 05:24, 7. Mär. 2008 (CET)

Erscht amòl: Èj dàßts wos in da Tabölln enderts, fròugts me bittschej àf da Diskussionsseitn. Und bittschej lests nuu vor dean en Artikltext (Einleitung und Grundloong und Spròuchliche Entwicklunga). Des gånze is a wissnschåftle diffisüls System. Und des hoo niat ii vo Grund àf dafunna, sundern des is es gsåmmlte Wissn vo da dialektologischn Literatur, vo Spròuchatlantn und des wos ii sunst nuu dalust und daspecht hoo.

Nemar amòl roăt. Dej Diphthongierung von òltn långa "o" is charakteristisch fir de sidboarischn Dialekte (wej dej von òltn långa "e" zu "èă" wej in bèăs). Des òă kummt ower ejamòl àà in sidlichere mittlboarische Dialekte fir, denkts àfs Dialektkontinuum. Da Soz iwer da Tabölln gült dòu: D Merkmòle vo Iwergångs- und Mischdialekte (Nordmittlboarisch, Sidmittlboarisch und åndere) hàn in zwoa (oder ejamòl àà in drei) Spòltn zun Finna.. In da Sidboarisch-Spòltn findts es ròăt.

Nuu a Beispül: Dòu hòut oaner amòl Kinn durch Koi ersetzt ghått. Des Wort (Koi/Kui) gits jå, des is es òlte boarische Wort fir Kinn(lade). Ower des pàsst niat in d Systematik, wàls nix min i zun Tou hòut, und um des gèjts jå. Kui/Koi kummt vo kuin/koin == kauen, vo da Systematik ghèjerad des zun ui/oi wej in Fuir/Foir = Feuer.

Enk kinnts und sollts me jederzeit àf Fàhler hiiweisn, und enk kinnts me jederzeit dòu herinn fròung, wennts wos niat vastèjts. Ower a gwißs Vatraua sollads schou in mi hoom, oder enk àrwats enk sölwer tejfer in d Dialologie àà. Lait, enk wissts gòrniat wej sauschwàr des is, wemma òls Niat-Wissnschåftler a wissnschåftliche Àrwat oolifern soll, bsunders oane, wòu en gsåmtn boarischn Spròuchraum umfåssn soll. Schod iss àà, dàß de boarischn und de esterreichischn Wissnschåftler z weng zåmmàrwan, schod iss àà, dàß se gern ner àfs Mittlboarische konzentriert wird (in Òltbayern, enk glàbts gòrniat, wej mau und moocher es firs Nordboarische àsschaut). I schau òllamòl, dàße en gånzn Spròuchraum dawisch, so guat s hòlt gèjt. Dej Tabölln gèjt in d Broitn, ower niat stòrk in d Tejfm. Des gèjt niat und soll a wecha a Systematik niat asuu sàa, dàße quase an jeen Ortsdialekt dòrstöll und de Hàffa Beispül in an jeen Ortsdialekt bring.

A jeder kåå ower an Artikl iwer sein Ortsdialekt oder sei Unterdialektgruppm schreim (wejs schou oan fir Pongaurisch git), wòus in d Tejfm und ins Oanzlne gèjt, nòu måchma a extra Listn mit Vaknipfunga àf dej Artikl. -- Sinnierer 10:34, 7. Mär. 2008 (CET)

Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu