Y Tair Rhamant

Oddi ar Wicipedia

Erthyglau ynglŷn â Llenyddiaeth Gymraeg

Llenorion 550-1600 · 1600-heddiw

Cyfnodau

Canu cynnar · Oesoedd Canol 16eg ganrif · 17eg ganrif · 18fed ganrif 19eg ganrif · 20fed ganrif

Barddoniaeth a drama

Yr Hengerdd · Canu'r Bwlch Beirdd y Tywysogion · Beirdd yr Uchelwyr Blodeugerddi · Mesurau Hen Benillion · Canu Rhydd Drama · Anterliwtiau

Rhyddiaith

Rhyddiaith Cymraeg Canol Mabinogi · Y Tair Rhamant Trioedd Ynys Prydain Nofelau · Straeon byrion

Erthyglau eraill

Llawysgrifau · Llên gwerin Llenyddiaeth plant Mynegai i erthyglau cysylltiedig y blwch hwn: gweld • sgwrs • golygu

Mae'r tair stori a adnabyddir wrth yr enw Y Tair Rhamant yn chwedlau Arthuraidd Cymraeg Canol o'r Oesau Canol. Maent i'w cael yn rhannol neu yn gyfan yn Llyfr Gwyn Rhydderch a Llyfr Coch Hergest. Ceir chwedlau sy'n cyfateb iddynt yng ngwaith yr awdwr Ffrangeg Chrétien de Troyes o ail hanner y 12fed ganrif yn ogystal. Erbyn hyn cred ysgolheigion fod y ddau gylch o chwedlau yn annibynnol ar ei gilydd ond bod elfennau ynddynt yn seiliedig ar waith hŷn. Mae iaith ac arddull y rhamantau hyn yn bur debyg i iaith ac arddull Pedair Cainc y Mabinogi.

Y Tair Rhamant yw:

• Iarlles y Ffynnon (neu Owain)
• Peredur fab Efrawg
• Geraint ac Enid (neu Geraint fab Erbin)

Mae Iarlles y Ffynnon yn cyfateb i Yvain ou le Chevalier au lion gan Chrétien, Peredur fab Efrawg i Perceval ou le Conte du Graal a Gereint ac Enid i Érec et Énide.

[golygu] Llyfryddiaeth

• Y tair rhamant- y testun wedi'i ddiweddaru gan Bobi Jones. Cymdeithas Lyfrau Ceredigion, 1960
• Stephens, Meic (gol.) Cydymaith i Lenyddiaeth Cymru Gwasg Prifysgol Cymru, 1986. ISBN: 0-7083-0915-1