Autobiografie
Van Wikipedia
Een autobiografie (Grieks: βιος leven αυτος zelf) is de beschrijving die iemand geeft van zijn eigen levensloop. De meeste schrijvers beginnen pas op gevorderde leeftijd aan hun autobiografie, die dan ook terugblikt op hun hele leven.
De autobiografie wordt daardoor onderscheiden van het dagboek dat direct op de gebeurtenissen reageert. Wanneer autobiografische teksten slechts bestaan uit een reeks losse aantekeningen, of slechts een bepaalde periode uit het leven van de schrijver beslaan wordt veelal gesproken over memoires of herinneringen. De schrijver van een autobiografie kan gebruikmaken van een ghostwriter die het boek een betere vorm geeft. Soms wordt deze expliciet vermeld en heeft de autobiografie de ondertitel zoals verteld aan Er blijft echter altijd een duidelijk onderscheid bestaan met de biografie, die door een ander geschreven wordt en in de derde persoon is gesteld. Het aantrekkelijke van de autobiografie is de persoonlijke toets die de schrijver aan de gebeurtenissen geeft. Daar staat tegenover dat niet iedereen die een interessant leven heeft geleid ook goed kan schrijven en dat schrijvers maar al te vaak een sterk vertekend beeld van de gebeurtenissen in het verleden geven. Tot de voorlopers van de autobiografie behoort met name de Confessiones (Belijdenissen) van Aurelius Augustinus. Ook in de Middeleeuwen schreven auteurs autobiografische werken, zoals de Historia calamitatum (Geschiedenis van mijn rampspoed) van Petrus Abaelardus. Een bekend voorbeeld uit de 17e eeuw is de berijmde autobiografie van Jacob Cats.
Inhoud |
[bewerk] Nederlandse autobiografieën
Veel gepubliceerde autobiografieen van Nederlanders zijn geschreven door politici. Daarnaast hebben hebben ook wetenschappers en mensen uit het zakenleven en de mediawereld bijgedragen tot de autobiografische literatuur. De laatste tijd zijn ook een aantal biografieën van "gewone mensen" gepubliceerd, vooral door toedoen van de socioloog Ger Harmsen
Voorbeelden van autobiografieën
Politici
- Willem Drees Zestig jaar levenservaring
- Christine Wttewaall van Stoetwegen De freule vertelt
- Jelle Zijlstra Per slot van rekening
Wetenschappers
- H.P.G. Quack (econoom) Herinneringen
- Hans Freudenthal (wiskundige) Schrijf dat op, Hans
Mediamensen
- Milo Anstadt Kruis of munt
- Jan Nagel Boven het maaiveld
Mensen uit het zakenleven
- Ernst Hijmans Zestig jaar organiseren
- Bram van Leeuwen Vecht voor je geluk, zoals ik
Schrijvers
- Hugo Pos (In triplo, 1995)
- Sybren Polet (Een geschreven leven, 2004-05)
Andere bekende personen
- Poncke Princen (Indonesische menenrechtstrijder) Een kwestie van kiezen
- Ben Sajet (arts) Een leven lang'
"Gewone mensen"
- Harmen van Houten Anarchisme in Drenthe, levensherinneringen van een veenarbeider
- Siep Adema Wie het geweten heeft
Autobiografische boeken over een deel van het leven van de schrijver
- Jan Ligthart (onderwijsvernieuwer) Jeugdherinneringen
- Willem Treub (politicus) Oorlogstijd
[bewerk] Egodocumenten
Men schat dat in Nederland circa een miljoen mensen op enigerlei wijze over het eigen leven schrijft, maar dit soort schattingen moet kritisch worden bekeken, omdat er geen enkel hard cijfer over bekend is en het overgrote deel niet gepubliceerd is. Deze egodocumenten, waartoe behalve autobiografieën en dagboeken ook brieven, e-mails en weblogs gerekend worden, kunnen van groot belang zijn voor de studie van de sociale geschiedenis.
Wikipedia neemt in principe geen egodocumenten op, maar kan er wel naar verwijzen.
[bewerk] Autobiografische fictie
Veel schrijvers verwerken in fictie ervaringen uit hun eigen leven. Wanneer dat evident is spreken we van 'autobiografisch proza' of 'autobiografisch getoonzet proza', maar terughoudendheid bij dat soort etiketten is geboden, omdat een schrijver in fictie toch altijd autobiografische elementen herarrangeert tot een verhalend geheel, dat sterk kan afwijken van de werkelijkheid.
Als (deels) autobiografische fictie zijn te beschouwen:
- Theo Thijssen (In de ochtend van het leven, 1941)
- Jan Wolkers (Terug naar Oegstgeest, 1965)
- Willem Frederik Hermans (met name Onder professoren, 1975)
- Gerard Reve (met name Oud en eenzaam, 1978 en Moeder en zoon, 1980)
- J.J. Voskuil (Bij nader inzien (1963) en Het Bureau (1996-2000))
[bewerk] Autobiografische strips
Sinds de opkomst van het literaire beeldverhaal, worden er ook veel autobiografische strips gemaakt. Enkele voorbeelden in het Nederlands zijn:
- Maaike Hartjes - Hartjes Dagboek
- Yuri Landman - Het verdiende loon
- Barbara Stok - Barbaraal
 Zie ook: Biografie |
