Betelgeuze
Van Wikipedia
| Betelgeuze | |
 In december 1996 maakte NASA bekend dat Betelgeuze de eerste ster was (met uitzondering van de zon), waarvan (door de Hubble ruimtelescoop) beelden waren gemaakt. |
|
| sterrenbeeld: | Orion |
| Bayer-aanduiding: | α Ori |
| Overige aanduidingen: | |
| Waarnemingsgegevens | |
| rechte klimming: declinatie: (Epoche 2000) |
5u55m10,3s +7° 24' 25" |
| magnitude: | 0,4 tot 1,3 |
| Details | |
| lichtkracht: | ~10.000 (x Zon) |
| spectraalklasse: | M1-2Ia-Iab |
| temperatuur (K): | 3650 K |
| afstand* (lj): | 430 lichtjaar (parallax 0,005") |
| straal: | 650 (max, x Zon), gas- en stofwolk tot 100 maal dat. |
| massa: | dichtheid 0,0000001 (x Zon) |
| veranderlijk: | halfregelmatig pulserende rode superreus, magnitude 0,4 - 1,3, periode 2335 dagen met schommelingen 200-400 dagen. |
| meervoudig: | zesvoudig, scheiding 174,4", magnitudeverschil 9,9. A-ster drievoudig met component op 0,06" en 0,51", magnitudeverschil resp. 3,4 en 4,6. ontdekt door William Herschel |
| * afstanden aangegeven als "parallax xxx = yyy lj" zijn herleid uit de in de bron aangegeven parallax | |
Betelgeuze (alpha Orionis) is na Rigel de helderste ster in het sterrenbeeld Orion.
De ster staat ook bekend als Betelgeuse, Betelgeux, Beteiguex en Al Mankib. De naam van de ster is van oorsprong Arabisch. In die taal heet de ster yad al-djoeza (hand van de reus), maar door een leesfout is de ster in de westerse talen van ibt al-djoeza (oksel van de reus) afgeleid. De spelling Betelgeuze is Engels - in het Nederlands wordt dat meestal uitgesproken zoals het geschreven staat.
Betelgeuze is een veranderlijke rode reus met een periode van enige honderden dagen. Het is na de zon de ster met de grootste schijnbare diameter, 0,047 boogseconden (zon=30 boogminuten), en daardoor is Betelgeuze bij extreme vergrotingen als schijfje te zien. De ster is 750 keer zo groot als de zon.
Betelgeuze is aan het eind van zijn leven, en kan op 'ieder moment' supernova worden. 'Ieder moment' is trouwens wel op astronomische schaal, het kan ook nog wel 50 000 jaar duren. Wanneer het gebeurt zal Betelgeuze, gezien vanaf de aarde, waarschijnlijk helderheid -10 bereiken, en daarmee 250 maal zo helder zijn als Venus en 2500 maal zo helder als Sirius, dat is niet veel zwakker dan de volle maan.
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Bronnen
Categorieën: Ster | Orion
