Hendrik VIII van Engeland
Van Wikipedia
| 1491-1547 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 |
||||||
| Koning van Engeland | ||||||
|
||||||
|
Hendrik VIII (Greenwich, 28 juni 1491 – Westminster, 28 januari 1547), was koning van Engeland en Ierland (1509–1547), stamde uit het Huis Tudor, en was een zoon van Hendrik VII.
Hendrik wilde Engeland tot een sterke mogendheid maken, die een vooraanstaande rol zou spelen in de Europese politiek. Hij was intelligent en geïnteresseerd in kunst en wetenschap. Hij was echter ook liefdeloos, egoïstisch en wreed. Tegenstrevers, echtgenotes of (vaak getrouwe) dienaren die hem in de weg stonden ruimde hij meedogenloos uit de weg. Door zich in verschillende oorlogen te storten putte hij de schatkist geheel uit. Ook zijn grootse hofhouding en zijn prachtige toernooien hebben Engeland veel geld gekost. Hendriks buitenlandse beleid was niet succesvol, in de Europese strijd tussen Habsburg en Frankrijk of tussen reformatie en Rome speelde Engeland nauwelijks een rol van betekenis.
In latere jaren ging hij behendiger te werk en zocht nieuwe wegen om zijn macht te versterken. Hij verhoogde de belastingen, zocht samenwerking met het Lagerhuis, en verwijderde zich van de Rooms-Katholieke Kerk. De meerderheid van de bevolking steunde hem echter, omdat zij er niet slechter van werd. De belastingverhogingen werden gecompenseerd door een grotere economische activiteit en de enorme inflatie werd gecompenseerd door een grote toename van de buitenlandse vraag naar Engelse goederen.
Een belangrijke gebeurtenis in zijn regeringsperiode was de Act of Supremacy, de afscheiding van de Kerk van Engeland (Church of England, Anglicaanse Kerk) van Rome in 1534, waarbij Thomas Cromwell en Thomas Cranmer (aartsbisschop van Canterbury) een voorname rol speelden. Ook hier waren persoonlijke motieven in het spel. Hendrik was oorspronkelijk tegen de Reformatie, waarvoor hij de van de Paus de titel 'Defensor fidei' (verdediger van het geloof) kreeg. Toen hij het huwelijk met zijn eerste vrouw, Catharina van Aragón, ongeldig wilde laten verklaren omdat zij hem geen zoon kon schenken (ze had zes dochters gebaard waarvan er slechts één, Mary, in leven bleef), ging paus Clemens VII niet akkoord. Daarop brak Hendrik definitief met Rome. Hij confisqueerde de goederen van de Katholieke kerk en die van de kloosters en congregaties. De opbrengsten waren voor de Engelse kroon en voor zijn naaste medewerkers. De afkeer die vele Engelsen hadden van Rome speelde hem daarbij in de kaart. Thomas More en John Fisher, bisschop van Rochester, waren de voornaamste slachtoffers van het verzet tegen de nieuwe kerkelijke politiek. Er was wel wat verspreid rooms-katholiek verzet, maar de katholieken die zich erbij neerlegden werden ongemoeid gelaten. De protestanten werden wel hevig vervolgd. Later kwam er wat meer toenadering tot de protestanten.( citaat?)
In 1542 werd Ierland onderworpen en begon Hendrik een oorlog met Schotland (overwinning bij Solway).
Hendrik VIII leeft ook voort in de geschiedenis als de man met de vele vrouwen. Hij huwde zesmaal:
- Catharina van Aragón (1509, gescheiden 1533)
- Anna Boleyn (1533, onthoofd 1536)
- Jane Seymour (1536, gestorven in 1537)
- Anna van Kleef (1540, hetzelfde jaar gescheiden)
- Catharina Howard (1540, onthoofd in 1542)
- Catharina Parr (1543, zij overleefde hem)
[Een hulpmiddeltje voor Engelse schoolkinderen om te onthouden: "divorced, beheaded, died, divorced, beheaded, survived."]
Van deze 6 huwelijken kwamen uiteindelijk 3 kinderen:
- Met Catharina van Aragón kreeg hij een kind: Maria (18 februari 1516 - 17 november 1558), trouwde met Filips II van Spanje
- Met Anna Boleyn kreeg hij een kind: Elisabeth (7 september 1533 – 24 maart 1603)
- Met Jane Seymour kreeg hij een kind: Edward (12 oktober 1537 – 6 juli 1553)
Bij een andere vrouw verwekte Hendrik een bastaardzoon die niet gerechtigd was om zijn vader op te volgen. Het was een grote wens van Hendrik om een zoon te hebben die de troon zou kunnen bestijgen. Alleen zo zou de Tudor-dynastie worden voortgezet en kon Engeland voor nieuwe burgeroorlogen (als in de "Oorlogen van de Rozen") bewaard blijven.
Hendrik VIII was niet alleen koning van Engeland, maar ook een verdienstelijk componist: van zijn hand zijn 34 werken overgeleverd, hoofdzakelijk liederen (waarvan Pastyme with good companye wel het bekendste is), maar ook instrumentale werken en een driestemmig motet (Quam pulchra es). Later heeft de rockband Jethro Tull een nummer gemaakt getiteld King Henry's Madrigal wat gebaseerd is op zijn werk.
Hendrik heeft zich sterk gemaakt voor het opbouwen van een sterke en professionele Engelse marine en bouwde forten om de kust te beschermen.
| {{{afb_links}}} | De zes vrouwen van Hendrik VIII |  |
{{{afb_groot}}} |
|---|---|---|---|
|
|
|||
