Isadora Duncan
Van Wikipedia
Isadora Duncan (26 mei 1878 - 14 september 1927) was een Amerikaanse danseres. Ze wordt beschouwd als een van de grondleggers van de moderne dans.
Als kind wees ze het klassieke ballet al af. Ze ontwikkelde een eigen stijl, en zette als eerste klassieke muziek om in dans. Ze trad voor het eerst op in Chicago en New York, maar haar grote doorbraak kwam in Europa. Na optredens in Boedapest en Londen, reisde ze naar Parijs, Berlijn, en Moskou, om vervolgens weer naar Parijs terug te keren. Ze reisde op tournee door half Europa en trad op in de metropolen van Noord- en Zuid-Amerika. Vanaf 1909 had ze haar eigen dansschool in Parijs. Ze inspireerde andere kunstenaars, en toen in 1913 het Théâtre des Champs-Elysées werd gebouwd, werd ze afgebeeld in een reliëf door beeldhouwer Antoine Bourdelle, en door schilder Maurice Denis die haar opnam in een muurschildering.
[bewerk] Leven
Duncan werd geboren te San Francisco, onder de naam Dora Angela Duncanon. Toen ze 16 jaar oud was veranderde ze haar voornaam in 'Isadora'. Haar ouders waren afkomstig uit Ierland en keerden in 1899 met hun vier dochters naar Europa terug. Nadat de ouders waren gescheiden. groeiden de kinderen bij hun moeder op die als muzieklerares de eindjes aan elkaar probeerde te knopen. Duncan geloofde niet in het huwelijk en was voor vrouwenemancipatie. In 1904 stichtte ze samen met haar zuster Elisabeth Duncanon een dansinternaat bij Berlijn. Ze werd verliefd op de Britse toneelspeler en toneelregisseur Gordon Craig, met wie ze in 1906 haar dochter Deirdre kreeg. Van 1910 tot 1913 had ze een relatie met Paris Singer, een van de zonen van naaimachinemagnaat Isaac Singer, met wie ze in 1911 haar zoon Patrick kreeg. Op 19 april 1913 kwamen beide kinderen door verdrinking om het leven, toen de auto waarin ze zaten in de Seine viel omdat de chauffeur was vergeten de handrem aan te trekken.
In 1922 trouwde de dan 44-jarige Duncan te Moskou met de 26-jarige Russsische dichter Sergej Jessenin. Ze kregen drie kinderen, van wie een zoon kort na de geboorte stierf. Jessenin was een dronkaard die tijdens de tournees ruzie maakte met zijn beroemde vrouw en haar sloeg. In 1923 keerde hij alleen terug naar de Sovjet-Unie, waar hij in een psychiatrische inrichting werd opgenomen en zich eind 1925 ophing.
Op 14 september 1927 kwam Duncan op 49-jarige leeftijd om het leven. Toen ze in Nice met iemand in een open Amilcar wilde wegrijden, raakte het uiteinde van haar rode zijden sjaal die ze om haar hals droeg in een van de spaakwielen verstrikt. Ze werd uit de auto getrokken en enkele meters meegesleurd. Door de plotselinge ruk brak haar nek. Ze werd gecremeerd en haar as werd in het columbarium van de Parijse begraafplaats Père-Lachaise geplaatst.
Duncans autobiografie Ma Vie werd in 1968 door Karel Reisz verfilmd onder de titel Isadora, met Vanessa Redgrave in de hoofdrol.