Kedichem

Van Wikipedia

Wapen van de gemeente Kedichem

Kedichem (spreek uit: Kekum) is een dorp in de gemeente Leerdam aan de rivier de Linge. Het werd in 1986 landelijk bekend toen hotel Cosmopolite, waarin door de Centrumpartij werd vergaderd, afbrandde na een aanval door anti-fascisten.

[bewerk] Geschiedenis

Kedichem is waarschijnlijk rond het jaar duizend ontstaan op een oeverwal langs de Linge. Omdat het gebied regelmatig overstroomd raakte, werd het rond 1100 bedijkt. Kedichem maakte deel uit van het Land van Arkel en was regelmatig strijdtoneel voor grensgeschillen tussen Holland en Gelre. Na 1400 werd Kedichem een schoutambacht binnen het graafschap Leerdam. In 1820 werd Kedichem een zelfstandige gemeente met naast Kedichem de kernen Oosterwijk en Achterdijk. In datzelfde jaar brak de rivierdijk opnieuw door. In 1867 werd de oude kerk afgebroken. Tegen de middeleeuwse toren werd een nieuwe kerk gebouwd. De vijf windmolens die de polder "Kedichem en Oosterwijk" tot dan hadden drooggehouden, werden in 1883 vervangen door een stoomgemaal. In 1909 werd een gemeentehuis gebouwd en in 1926 werd het stoomgemaal vervangen door een elektrisch gemaal. De veerdienst over de Linge naar de buurtschap Vogelswerf werd in 1965 opgeheven. In 1974 werd een dorpshuis gebouwd. Per 1 januari 1986 ging de gemeente Kedichem op in de gemeente Leerdam. De bevolking is via een dorpsraad vertegenwoordigd in de gemeente Leerdam.

Kedichem leefde eeuwenlang van landbouw; met name van de verbouw van hennep voor touw. Op de rivierklei langs de Linge bevinden zich veel fruitboomgaarden. Na een omvangrijke ruilverkaveling zal in de uiterwaard "de Eng" een bos worden aangeplant.

Kedichem ligt aan de Waterlinieroute. Het dorp heeft sinds 4 juli 1999 een jumelage met het Franse dorp Laignelet bij Fougères (Ille-et-Vilaine). In de zomer van 2004 bracht een delegatie Kekummers een bezoek aan Laignelet.

[bewerk] Centrumpartij

Midden jaren tachtig was extreem-rechts Nederland in twee facties uiteengevallen. De Centrumpartij had sinds 1982 een zetel in de Tweede Kamer, maar voorman Hans Janmaat was op 15 oktober 1984 door de partij geroyeerd. Hij had een eigen partij opgericht, de Centrum Democraten, die bij de Tweede Kamer-verkiezingen van 1986 waarschijnlijk veel stemmen zou weghalen bij de Centrumpartij. Daarom werd op initiatief van het Utrechtse raadslid Wim Vreeswijk een verzoeningsbijeenkomst georganiseerd. Deze zou op zaterdag 29 maart 1986 plaatsvinden op een geheime locatie.

Tien dagen eerder was bij de gemeenteraadsverkiezingen een lid van de Centrumpartij gekozen in de Amsterdamse gemeenteraad. Radicale "antifascisten" wilden de installatie van dit lid verhinderen. Ze raakten ook op de hoogte van de datum van de verzoeningsbijeenkomst. Op 27 maart besloten ze deze bijeenkomst te verstoren en de deelnemers door middel van een traangasbom of rookbom te bewegen tot vertrek. Volgens deze methode hadden ze in 1984 al eens een bijeenkomst van de Centrumpartij in Boekel verstoord, waarbij een kleine groep uit de militante vleugel van de kraakbeweging de ruiten van het hotel had ingegooid en het gevecht was aangegaan met de knokploeg van de Centrumpartij.

Zowel de "antifascisten" als de aanhangers van de Centrumpartij verzamelden te Utrecht, en toen rond half drie 's middags bekend werd waar de bijeenkomst plaatsvond, gingen bijna honderd voertuigen met enige honderden personen op weg. Ze verzamelden in Leerdam en reden in een lange stoet over de rivierdijk naar het acht kilometer verder gelegen hotel Cosmopolite in Kedichem. De aanhangers van de Centrumpartij waren net aan hun vergadering begonnen. Ze werden beschermd door slechts twee agenten. Enige tientallen actievoerders sommeerden iedereen te vertrekken, gooiden de ruiten in en smeten toen een aantal rookbommen naar binnen. Een daarvan bleef in een gordijn hangen dat vlam vatte. Het hotel vloog in brand en beide partijen vluchtten weg. Janmaat wist via aan elkaar geknoopte lakens uit de eerste verdieping te ontsnappen, maar zijn secretaresse Wil Schuurman slingerde aan de lakens door een ruit. Ze kwam zo ongelukkig terecht dat later een van haar benen moest worden geamputeerd. De plegers werden belaagd door woedende dorpsbewoners, en een deel van hen werd op de rivierdijk klemgereden en gearresteerd. Ook bij het station van Leerdam vonden arrestaties plaats. Van de 72 gearresteerden zaten de meesten vier dagen in voorarrest. Uiteindelijk werden slechts enkelen veroordeeld tot straffen van maximaal drie maanden. De overigen kregen een schadevergoeding van 50 gulden per dag 'onterecht' genoten hechtenis.

De schade aan hotel Cosmopolite bedroeg tweehonderdduizend gulden; het hotel was total loss. De gemeente Leerdam liet de voorgevel van het gebouw slopen wegens instortingsgevaar. Twee maanden later kwam hoteleigenaar P. In den Eng tijdens sloopwerkzaamheden om het leven. De laadschop waarmee hij zijn hotel zou slopen wilde niet starten. Toen In den Eng buiten het voertuig verbinding maakte met een losse accu kwam de laadschop in beweging en werd de hoteleigenaar overreden. Hij was op slag dood. Het hotel werd later herbouwd.

Naar aanleiding van de gebeurtenissen interpelleerde Janmaat als Tweede Kamerlid de ministers Rietkerk (Binnenlandse Zaken) en Korthals Altes (Justitie) van het kabinet-Lubbers I.

bron: Gebaseerd op een samenvatting van hoofdstuk zes uit Bewegingsleer (1990; uitgeverij Ravijn)