Mario Lanza
Van Wikipedia
Mario Lanza (Philadelphia (Pennsylvania)), 31 januari 1921 – Rome (Italië), 7 oktober 1959 (eigenlijk: Alfred Arnold Cocozza) was een Amerikaans operatenor en een Hollywoodfilmster die veel succes oogstte in de 50-er jaren van de vorige eeuw.
Zijn stem was volgens velen minstens van het niveau van de beroemde tenor Enrico Caruso, die hij speelde in de film "The Great Caruso" uit 1951. Lanza kon zingen in alle muziekgenres. Hoewel zijn emotionele stijl niet alom werd geprezen door de critici, was hij immens populair bij het grote publiek; de vele opnames in dit genre worden heden ten dage nog graag gekocht en zijn daardoor nog flink aan de prijs.
Inhoud |
[bewerk] Operacarrière
Geboren als Alfredo Arnold Cocozza in Philadelphia, kwam hij al jong in aanraking met de opera. Toen hij 16 jaar was, bleek al overduidelijk zijn zangtalent. Hij begon in een plaatselijke operaproductie, maar later kwam hij onder de hoede van dirigent Sergei Koussevitzky, die er voor zorgde dat hij een volledige studiebeurs kreeg bij het Berkshire Music Festival in Tanglewood, Massachusetts. Later zou Koussevitzky tegen hem zeggen: "Zo'n stem als jij hebt, komt maar eens in de honderd jaar voor."
Toen hij 21 was, beleefde hij zijn operadebuut op 7 augustus 1942 in Tanglewood. Hij vertolkte de rol van Fenton in Otto Nicolai's opera The Merry Wives of Windsor, na een instudeerperiode van slechts zes weken onder leiding van de dirigenten Boris Goldovsky and Leonard Bernstein. In die tijd nam Cocozza ook zijn artiestennaam aan, die hij ontleende aan de meisjesnaam van zijn moeder, Maria Lanza.
Zijn carrière werd onderbroken door de Tweede Wereldoorlog, doordat hij werd ingezet in de United States Army Air Corps. Hoewel hij bij de luchtmacht zat, trad hij nog wel op in speciale shows tijdens de oorlog, met name On the Beam en Winged Victory.
Hij hervatte zijn zangcarrière in oktober 1945 bij het CBS-radioprogramma Great Moments in Music, alwaar hij zes keer optrad met een gevarieerde selectie uit diverse opera's. Daarna ging hij 15 maanden studeren bij Enrico Rosati. Van juli 1947 tot mei 1948 ging hij, samen met de bariton George London en Frances Yeend, op een concerttoernee door de Verenigde Staten, Canada en Mexico. Ze verzorgden in die periode in totaal 86 concerten. Door een concert in de Hollywood Bowl kwam Lanza onder de aandacht van Louis B. Mayer van MGM, die hem een filmcontract voor zeven jaar bij MGM aanbood. Dit bleek een keerpunt in de carrière van de jonge zanger te worden.
[bewerk] Filmcarrière
Door zijn contract met MGM verbleef hij zes maanden in de studio's, en aanvankelijk was dit nog wel te combineren met zijn operacarrière. In 1948 nam hij twee keer de rol van Pinkerton uit Madame Butterfly op zich voor de New Orleans Opera Association. Ook ging hij nog door met het geven van soloconcerten, terwijl hij nog samen met George London en Frances Yeend het Bel Canto Trio vormde. In mei 1949 maakte hij zijn eerste commerciële opname voor RCA Victor. Niettemin hadden zijn eerste twee films, That Midnight Kiss en The Toast of New Orleans, veel succes, evenals zijn platencarrière, en Lanza's roem nam enorm toe.
In 1951 vertolkte Lanza Enrico Caruso in The Great Caruso, en dit bleek een verbluffend succes. Tezelfdertijd stelde Lanza's populariteit hem bloot aan felle kritiek van muziekcritici, waaronder dezelfden die jaren tevoren zijn werk hadden geprezen. In 1952 kreeg Lanza, nadat hij de songs voor The Student Prince had opgenomen, ontslag bij MGM. Daarop werd de film opgenomen met de acteur Edmund Purdom, die Lanza's zang playbackte. Lanza kwam in deze periode aan de rand van het bankroet, doordat zijn voormalige manager slechte beleggingsbeslissingen had genomen. Met een belastingschuld van ongeveer $250.000 onttrok Lanza zich een tijdlang aan de publieke aandacht.
In 1956 hervatte hij met Serenade zijn filmcarrière, maar deze had ondanks de sterke muzikale inhoud minder succes dan zijn vorige films. Lanza vertrok in mei 1957 daarop naar Rome, waar hij aan the film Seven Hills of Rome werkte, en richtte zich weer op de concertpraktijk in een reeks uitvoeringen in Engeland, Ierland en heel Europa. Hij oogstte veel bijval. Aan het begin van 1958, deed hij auditie bij de Scala van Milaan en kreeg onmiddellijk een contract aangeboden om minimaal twee jaar in het theater te zingen. De eerste opera waarvan sprake was, was Puccini's Tosca. Later dat jaar kwam Lanza ook overeen dat hij het seizoen 1960/61 van de Opera van Rome zou inluiden als Canio in de Pagliacci. Maar nu begon zijn gezondheid achteruit te gaan, en de tenor leed aan een aantal kwalen, waaronder flebitis en acute hoge bloeddruk. In april van het jaar daarop, 1959, kreeg Lanza een kleine hartaanval, in augustus van dat jaar dubbele longontsteking. In oktober stierf hij in Rome, 38 jaar oud, aan longembolie. De sopraan Maria Callas zei later: "Wat me het meeste spijt, is dat ik geen gelegenheid heb gehad om samen te zingen met de grootste tenor die ik ooit heb gehoord."
In Lanza's korte carrière had hij zich beziggehouden met de opera, de radio, concerten, opnamen en films. Hij was de eerste RCA Victor Red Seal-artiest die een gouden schijf ontving. Ook was hij de eerste artiest van wie tweeëneenhalf miljoen platen werden verkocht. Hij heeft grote invloed gehad en heeft opeenvolgende generaties operazangers geïnspireerd bij hun carrière; onder hen Plácido Domingo, Luciano Pavarotti, Leo Nucci en José Carreras. Ook was hij een voorbeeld voor zangers met een ogenschijnlijk andere achtergrond, die ook heel andere invloed hadden ondergaan; het meest sprekende voorbeeld hiervan was wel Elvis Presley, die net als hij voor het RCA Victor-label uitkwam. In 1994 bracht de tenor José Carreras een hommage aan Lanza in een wereldomspannende concerttoernee, en zei: "Dat ik operazanger ben, is te danken aan Mario Lanza."
[bewerk] Filmografie
- That Midnight Kiss, 1949
- The Toast of New Orleans, 1950
- The Great Caruso, 1951
- Because You're Mine, 1952
- The Student Prince, 1954 - alleen de stem
- Serenade, 1956
- Seven Hills of Rome, 1958
- For the First Time, 1959
[bewerk] Discografie
- Christmas With Mario Lanza (RCA) 1987
- Mario Lanza The Legendary Tenor RCA 1987
- The Great Caruso RCA 1989
- Mario Lanza Sings Songs from The Student Prince and The Desert Song RCA 1989
- The Mario Lanza Collection RCA 1991
- Mario! Lanza At His Best]] RCA 1995
- Mario Lanza: Opera Arias and Duets RCA 1999
- Mario Lanza Live at Hollywood Bowl: Historical Recordings (1947 & 1951) (Gala) 2000
- Serenade/A Cavalcade of Show Tunes RCA 2004
