Portaal:Mens & maatschappij
Van Wikipedia
|
|||||||
INHOUD |
|||||||
Uitgelicht Openbaar VervoerDe Wuppertaler Schwebebahn is een metrolijn in de Duitse stad Wuppertal. De Schwebebahn (zweefbaan) is bedacht door ingenieur Eugen Langen en is na een bouwtijd van drie jaar geopend op 1 maart 1901. Met de opening maakte Keizer Wilhelm II de officiële openingsrit met de 'Kaiserwagen'. De rijtuigen hebben wielen op het dak en hangen aan een 12 meter hoog hangspoor. Er is één rail per rijrichting. De grote wielen hebben aan beide kanten van de rail een wielflens. Het is dus een hangende monorail. De wagens kunnen ook enigszins heen en weer zwaaien (pendeln). Omdat het systeem geen gelijkvloerse kruisingen kent met ander verkeer, mag het systeem een metro genoemd worden. De eenrichtingwagens en de bijbehorende keerlussen aan de eindpunten van de lijn doen meer aan trams denken. De keuze voor dit vervoermiddel kwam voort uit ruimtegebrek: de rivier de Wupper was in het dichtbebouwde gebied de enige plek die nog vrij was voor een spoorbaan. De Schwebebahn loopt grotendeels boven de rivier en loopt van Wuppertal-Vohwinkel in het westen via Wuppertal Hauptbahnhof naar Wuppertal-Oberbarmen in het oosten. In Vohwinkel is de lijn over enige afstand boven een straat gelegen. De lijn telt 20 stations en is 13,3 kilometer lang. Er zijn 470 steunpunten, de meeste in de oevers van de Wupper. Tussen 1972 en 1974 werden door MAN nieuwe 28 rijtuigen gebouwd. Sinds het ongeluk in 1999 zijn er nog 27 van in dienst. De Schwebebahn vervoert dagelijks (op werkdagen) 72.000 reizigers en wordt geëxploiteerd door de Wuppertaler Stadtwerke AG. Op de Schwebebahn zijn de tarieven van het Verkehrsverbund Rhein-Ruhr (VRR) geldig. Vanaf 2008/2009 is het de bedoeling dat het huidige rollend materieel geheel vervangen is en dat de Schwebebahn volautomatisch geëxploiteerd zal worden. [bewerk] |
Uitgelicht dagelijks levenAzijn is een levensmiddel dat ontstaat wanneer gegiste producten verzuren door de juiste bacteriën. Als bijvoorbeeld bij de rijping van wijn lucht in het vat komt kan de alcohol worden omgezet in zuur en ontstaat wijnazijn. Azijn is chemisch gezien een oplossing van 4 tot 15% azijnzuur met geur- en smaakstoffen. Als 'azijn' minder dan 4% azijnzuur bezit, mag het wettelijk geen azijn worden genoemd. Dit wordt aangeduid met edik. De Franse scheikundige en bioloog Louis Pasteur (1822-1895) ontdekte de azijnbacteriën. Azijn wordt toegepast als levensmiddel, conserveermiddel en reinigingsmiddel. Verder zijn er enkele huis-tuin-en-keuken toepassingen. Een bekende toepassing is de combinatie van azijn en olie in dressings voor salades. De Engelsen doen moutazijn (malt vinegar) puur over hun befaamde fish and chips. |
||||||
Uitgelicht Belgisch koningshuisViering van de Europese UnieKoning Koning Albert en de leden van de koninklijke familie nemen deel aan de viering van 50 jaar EU. Ook de Luxemburgse Groothertogen en de Nederlandse Koningin waren te gast in het koninklijk paleis te Brussel. Veiling Foto's Belgische HofPrins Alexander en prinses Esmeralda laten weten niets af te weten van de veiling die plaats vind in het veilingshuis Drouot te Parijs. Ruim 20.000 koninklijke foto's gaan onder de hamerop 04-05-2007 . PrijsOp 2 maart 2007 ontving Prins Laurent de 'Energy Globe Award', in het europees parlement . |
Uitgelicht Nederlands koningshuisKoningin Beatrix vierde op 30 april 2005 haar 25-jarig jubileum als Koningin der Nederlanden. Vanaf eind april tot eind 2005 worden er, verspreid over het Koninkrijk, een aantal activiteiten georganiseerd. Drie doelstellingen dienen hierbij als uitgangspunt:
|
||||||
Uitgelicht FilosofieJohn Borden (Bordley) Rawls (21 februari 1921 – 24 november 2002) was een Amerikaans politiek filosoof. Hij wordt algemeen beschouwd als de meest invloedrijke politieke filosoof van de 20e eeuw. Dit vooral omwille van zijn werk A theory of justice en aanverwante publicaties. John Rawls werd geboren in Baltimore, Maryland, Verenigde Staten. Hij komt uit een gezin met vijf kinderen (allemaal jongens), zijn ouders waren William Lee Rawls en Anna Abell Stump. Na de middelbare school gaat Rawls in 1939 studeren aan de prestigieuze Princeton University, hier ontstaat zijn interesse voor de filosofie. In 1943 rondt hij het eerste deel van zijn studie af; hij is dan 'Bachelor of Arts'. In hetzelfde jaar gaat hij het leger in; de Tweede Wereldoorlog is dan in volle gang. Rawls dient in de infanterie en komt terecht in Nieuw-Guinea, de Fillipijnen en Japan. In Japan is hij getuige van de nasleep van de atoombom op Hiroshima. Rawls wordt gevraagd in het leger te blijven als officier, maar hij bedankt voor de eer. Rawls gaat terug naar Princeton University om zijn doctoraal in de filosofie te behalen. In 1949 trouwt Rawls met Margaret (Mardy) Fox, net als hij filosoof. In 1950 promoveert Rawls aan Princeton, waarna hij les gaat geven aan dezelfde universiteit. In 1952 vertrekt hij naar de universiteit van Oxford, waar hij kennis maakt met het werk van de liberale politicoloog Isaiah Berlin en de rechtswetenschapper H.L.A. Hart. Na een paar jaar keert hij terug naar de Verenigde Staten, waar hij les gaat geven aan Cornell University. In 1962 wordt hij professor in de filosofie aan dezelfde universiteit. In 1964 maakt hij de overstap naar Harvard University; hier blijft hij tot zijn dood werken als professor. In 1995 gaat Rawls' gezondheid achteruit. |
Uitgelicht geschiedenisDe Tachtigjarige Oorlog (in de modernere geschiedschrijving ook wel De Opstand of de Nederlandse Opstand genoemd) is de naam voor de opstand en strijd in de Nederlanden (1568-1648, met een Twaalfjarig Bestand in de jaren 1609-1621). Tijdens de oorlog werd de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden een wereldmacht, vooral door de zeevaart. De Republiek beleefde een Gouden Eeuw op economisch, wetenschappelijk en cultureel gebied. [bewerk] |
||||||
Uitgelicht Kunst & CultuurDe Franse kunstenaar Patrice Warrener is Lichtkunstenaar en wereldberoemd geworden met zijn Chromolithe-kunstwerken. Hij heeft ruime ervaring met het in het licht zetten van bijzondere gebouwen. Zoals de beroemde kunstenaar Christo gebouwen en bruggen inpakt met doek en touw, zo ‘verpakt’ Warrener gebouwen met licht. In december 2004 beleefde Gouda de Nederlandse primeur. [bewerk] |
Uitgelicht ScoutingHerfstontmoeting is het jaarlijkse weekend dat de start inluidt van een nieuw werkjaar bij Scouts en Gidsen Vlaanderen. Het vindt plaats tijdens het laatste weekend van augustus of hoogst uitzonderlijk, zoals in 2007, het eerste weekend van september op het domein de Hoge Rielen in Kasterlee. Herstontmoeting of HO, zoals het vaak wordt afgekort, lokt elk jaar zo'n 4.000 scouts. Voor het hele gebeuren wordt het domein reeds 2 weken voor de start afgehuurd. Een SiS-ploeg(Service in Scouting) van zo'n 150 vrijwilligers, staat in die periode in voor het opzetten van podia, het leggen van verlengkabels, opzetten van tenten etc. (lees meer...) |
||||||
Uitgelicht LuchtvaartVliegbasis Leeuwarden is een Nederlandse militaire luchthaven. De vliegbasis is één van de twee F-16 basissen van de Koninklijke Luchtmacht, naast Vliegbasis Volkel. De vliegbasis ligt ten noordwesten van de Friese hoofdstad Leeuwarden. Vliegbasis Leeuwarden is tevens één van de drie velden (naast vliegbasis Gilze-Rijen en vliegbasis Volkel) die om de beurt de jaarlijkse open dagen van Koninklijke Luchtmacht organiseert. Het vliegveld van Leeuwarden werd in 1938 gebouwd, oorspronkelijk als tussenstation op de vlieglijn Schiphol - Eelde. Oorspronkelijk werd het vliegveld nauwelijks gebruikt, maar nadat de Duitsers Nederland waren binnengevallen veranderde dat. De Duitsers gebruikten het vliegveld als basis voor hun jagers (waaronder de Messerschmit-109) en bommenwerpers. Vanaf de luchthaven konden de Duitsers Groot-Brittannië bereiken. Op 16 en 17 september 1944 werd het vliegveld zwaar bebombardeerd.Voor meer informatie, zie Vliegbasis Leeuwarden
[bewerk] |
Uitgelicht MuziekDe bassethoorn is een lagere variant van de klarinet, dus vergelijkbaar met een altklarinet. Ondanks de benaming heeft de bassethoorn niets met de hoorn van doen, maar behoort hij tot de klarinettenfamilie. De bassethoorn werd omstreeks 1770 in Beieren uitgevonden en was groter dan de gewone klarinet. De bassethoorn bestond uit een buis die zo lang was dat hij moest worden omgebogen om het instrument hanteerbaar te houden. Er bestonden veel verschillende vormen van bassethoorns. De bassethoorn was het favoriete muziekinstrument van Mozart. Mozart gebruikte de bassethoorn onder andere in zijn requiem, in enkele opera's en in kamermuziek. Van dat laatste zijn de 25 stukken voor drie bassethoorns een mooi voorbeeld. Hoewel tegenwoordig over Mozarts "klarinetconcert" wordt gesproken (in A-groot, KV 622, geschreven te Wenen in oktober 1791), begon Mozart dit concerto als een bassethoornconcerto.(Lees verder) |
||||||
Uitgelicht AutoEen Buggy is een bepaald type auto. In de jaren '60 werd in de VS het erg populair om Volkswagen Kever's om te bouwen tot strandauto's. Deze werden Buggy's genoemd, naar de VW Bug, zoals de Kever in Amerika genoemd werd. Omdat de auto's kleiner en lichter waren als de gewone kever was een Buggy, maar buggy is ook een engelse term dat er een foutje in zit (bijvoorbeeld computer bug) en dit type auto's was niet altijd even betrouwbaar. De rage sloeg ook over naar de andere kant van de oceaan, waardoor in de jaren '70 vele Buggy's rondreden. Ook in Nederland en België probeerden velen een graantje mee te pikken van deze rage, zoals Apal in België en Ruska, Rizovari en Bird's buggy in Nederland. Ook bouwden velen een prototype of een buggy voor eigen gebruik. [bewerk] |
Uitgelicht Media
|
||||||
Uitgelicht Europese Unie
|
Uitgelicht Vlaggen en WapensDe vlag van Armenië is een horizontale rood-blauw-oranje driekleur. Deze vlag was oorspronkelijk de officiële vlag van Armenië tijdens de korte periode van onafhankelijkheid na de Eerste Wereldoorlog (1918-1920), en werd in 1990 weer aangenomen nadat Armenië onafhankelijk werd van de Sovjet-Unie. Er zijn verschillende interpretaties van deze kleuren, maar meestal wordt aangenomen dat het rood het bloed dat door de Armeniërs ter verdediging van hun land werd vergoten symboliseert, terwijl het blauw voor de Armeense lucht staat en het oranje voor de vruchtbare bodem van het land en de daarop werkzame boeren. In de Oudheid voerden de Armenieense dynastieën vlaggen met daarop afbeeldingen van dieren. Dit konden bestaande dieren zijn, zoals de adelaar, maar ook fantasiedieren als draken. Deze hadden veelal een religieuze betekenis. Deze vlaggen werden gebruikt als strijdvlag in veldslagen. Toen het Armeense rijk over ging op het christendom, kwamen er vlaggen in gebruik die behoorden bij de verschillende dynastieën. De Artaxiad-dynastie gebruikte bijvoorbeeld tussen 189 v. Chr. en 1 na Chr. een rode vlag waarop twee naar elkaar kijkende adelaars stonden, met in hun midden een bloem. Verder lezen |
||||||
Uitgelicht PolitiekHelmut Kohl (3 april 1930, Ludwigshafen am Rhein) is is de voormalig leider van de CDU. Hij was van 1982 tot 1998 bondskanselier van Duitsland. Kohl is de langst zittende (16 jaar) bondskanselier na de Tweede Wereldoorlog geweest. Zijn grote verdienste voor de wereld en Europa is de hereniging tussen de BRD en de DDR tot het huidige Duitsland. Door persoonlijke contacten met onder meer president Mitterrand van Frankrijk en president Gorbatsjov van Rusland wist Kohl Duitsland weer tot faktor van betekenis te maken in de wereldpolitek. [bewerk] |
Uitgelicht Vlaamse politiekHet Zomerreces is de naam voor de vakantie die het parlement zich neemt tijdens de zomermaanden. Het nieuwe parlementaire jaar wordt geopend op maandag 26 september 2005. Volgens de regels moet dan ook de Septemberverklaring afgelegd worden. (de Vlaamse State of the Union of Troonrede). |
||||||
Uitgelicht IslamMawlid an-Nabi (Arabisch: مولد النبي) is een islamitisch feest waarop zowel de geboorte- als de sterfdag van de profeet Mohammed wordt gevierd en herdacht. Mawlid an-Nabi wordt gevierd op 12 Rabi'-ul-Awwal, de derde maand van het moslimse maanjaar. Volgens de overlevering werd Mohammed op maandag 12 Rabi'-ul-Awwal in het jaar 570 AD geboren en stierf hij op maandag 12 Rabi'-ul-Awwal 632 AD. Shiieten vieren en gedenken het op 17 Rabi'-ul-Awwal. Op deze dag wordt in de moskee extra aandacht besteed aan Mawlid an-Nabi. Zowel in de moskee als thuis worden soms gedichten voorgedragen en er worden verhalen verteld over Mohammed. Veel moslims offeren een haan. Ook wordt deze dag gezien als goede datum om een besnijdenis uit te voeren. In veel islamitische landen geldt het als een officiële feestdag, maar in bijvoorbeeld Turkije en Saoedi-Arabië is dit niet het geval. Lees verder... |
Uitgelicht ChristendomChristendom in NederlandHet christendom wordt in Nederland vertegenwoordigd door twee grote kerkgenootschappen: de Rooms-katholieke kerk en de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Van de Nederlanders van 18 jaar en ouder behoorde (volgens het CBS) eind 2004 30% tot de Rooms-katholieke kerk en 21% tot de PKN. Daarnaast is rond 3% van de Nederlanders aangesloten bij een van de kleine christelijke kerkgenootschappen, zoals de Oud-katholieke kerk, de Apostolischen, de Doopsgezinde broederschap en diverse (streng) calvinistische gemeenten. Volgens het CBS hoorde eind 2004 41% van de Nederlandse bevolking niet tot een bepaalde kerkelijke gezindte. Hoewel de christenen dus een kleine meerderheid in Nederland vormen, is Nederland geen christelijke staat en is dit ook nooit geweest. In de Nederlandse Grondwet en het Burgerlijk wetboek is de scheiding tussen kerk en staat vastgelegd. De vrijheid van godsdienst strekt zich uit tot iedere ingezetene van Nederland, dus ook tot de leden van het koninklijk huis. Hoewel deze laatsten tot in de vorige eeuw traditioneel tot de Nederlandse Hervormde Kerk behoorden, is er nu een kroonprins die behoort tot de PKN en getrouwd is met een Rooms-katholieke prinses. [bewerk] |
||||||
Uitgelicht Steden BeneluxMiddelburg is de hoofdstad van de Nederlandse provincie Zeeland en ligt in de regio Walcheren. De gemeente telde volgens cijfers van het CBS per 1 juni 2005 46.671 inwoners en heeft een oppervlakte van 49 km² (CBS, 1997). De stad wordt doorsneden door het Kanaal door Walcheren. Middelburg is al voor het midden van de 9e eeuw ontstaan, want bij archeologische opgravingen van na de verwoesting van 1940 (zie onder), zijn gebruiksvoorwerpen uit die periode gevonden. Rond die tijd bevond zich er een burcht, die of als verdediging tegen de Vikingen bedoeld was, of juist gebouwd werd door de Viking-koning Harald zelf, die in 841 van keizer Lotharius Walcheren in leen kreeg. Rond 1125 werd een abdij gesticht. Deze omvatte onder meer twee kerken, de 14e eeuwse Koorkerk en de 15e eeuwse Nieuwe Kerk. Vermoedelijk ligt graaf Willem II, de vader van Floris V, in de Koorkerk begraven. Deze kerk heeft een 89 meter hoge toren, die de Lange Jan genoemd wordt en voor velen het symbool van Middelburg is. In de Nieuwe Kerk bevindt zich het marmeren graf van de Zeeuwse zeehelden Cornelis en Johan Evertsen. In de nabijheid van de Abdij staat de 15e eeuwse Munttoren. Het Abdijcomplex huisvest nu onder meer het Provinciehuis en het Zeeuws Museum. In 1217 kreeg Middelburg stadsrechten van graaf Willem I van Holland en van gravin Johanna van Vlaanderen. In de Tweede Wereldoorlog heeft Middelburg (en Walcheren als geheel) zeer te lijden gehad. De binnenstad raakte zwaar beschadigd door de gevolgen van het Duitse bombardement op 17 mei 1940. In 1944 bombardeerden de geallieerden de stad opnieuw. Veel van de oude gebouwen, zoals ook het stadhuis, zijn na 1945 gerestaureerd. |
Uitgelicht Steden InternationaalBoedapest (Hongaars: Budapest) is de hoofdstad van Hongarije. De stad is gelegen aan weerszijden van de Donau en telt ruim 1,8 miljoen inwoners. De stad bestaat uit twee delen: Boeda (met Óbuda, op de rechteroever van de Donau) en Pest (op de linkeroever), die in 1873 werden verenigd. De stad herbergt bijna 20% van alle inwoners van Hongarije en speelt in dat land een dominante rol op bijna alle gebieden (bestuur, handel, industrie, verkeer, cultuur). Het is daarnaast het belangrijkste verkeersknooppunt en (in toenemende mate) het culturele hart van Centraal-Europa. Beide oevers van de Donau werden al door de Romeinen bewoond: op de plaats van het huidige stadsdeel Óbuda lag Aquincum, en op de plaats van Pest het kleinere Contra-Aquincum. De Hongaren verschenen pas eeuwen later, tegen het jaar 900. Boeda, dat strategisch op een heuvel ligt, kreeg in 1247 een kasteel en werd in 1361 de hoofdstad van het koninkrijk Hongarije. De Turken namen Boeda in 1541 in. De stad was vanaf 1686 in Oostenrijkse handen. In 1787 komt Hongarije onder Habsburgs bewind, dat tot 1918 aan de macht blijft, zij het dat vanaf 1867 Oostenrijk en Hongarije gelijkwaardige partners zijn binnen Oostenrijk-Hongarije. In deze periode maakt met name Pest een enorme groei door. De bevolking bedroeg rond 1900 730.000 zielen. De twintigste eeuw bracht nieuwe stadsuitbreidingen (Újpest, Kispest, Angyalföld), maar vooral dramatische gebeurtenissen als de deportatie en vernietiging van grote delen van de omvangrijke joodse gemeenschap, de bevrijding (maar feitelijk nieuwe bezetting) door de Sovjet-Unie en het neerslaan van de Hongaarse Opstand in 1956 door diezelfde Sovjet-Unie. Deze gebeurtenissen hebben alle hun sporen in het stadsbeeld nagelaten. Sinds in 1989 in Boedapest de Republiek Hongarije werd uitgeroepen, is de stad het decor van ingrijpende hervormingen. De terugkeer van de markteconomie heeft het stadsbeeld zeer verlevendigd. |
||||||
Uitgelicht SportThomas Dekker (Dirkshorn, 6 september 1984) is een Nederlands wielrenner. Hij maakte zijn debuut in het profpeloton in 2005 en maakt deel uit van de Rabobankploeg. In 2006 wist hij als derde Nederlander de Tirreno-Adriatico te winnen. Ook werd hij tweemaal Nederlands kampioen tijdrijden. Eerder dit jaar won hij de derde etappe van de Challenge Mallorca. |
Uitgelicht ToerismeGoktoerisme is een niet veel voorkomende vorm van toerisme. Bij goktoerisme gaat de toerist op vakantie om te gokken. Een bekend voorbeeld is de enorme toestroom van mensen naar de casino's van Las Vegas. Ook naar Palm Springs, Atlantic City, Macau en Monte Carlo gaan jaarlijks vele mensen heen om te gokken. |
||||||
Portalen Mens & maatschappijAuto - Christendom - Dagelijks leven - Film - Filosofie - Geschiedenis - Geneeskunde - Horror - Jazz - Kunst & Cultuur - Landbouw - Literatuur - Luchtvaart - Media - Muziek - Openbaar vervoer - Politiek - Psychologie - Religie - Scouting - Sport - Steden - Toerisme - Vlaggen en wapens - Werk |
|||||||
|