Negerhollands
Van Wikipedia
  Nederlands wereldwijd  
|
|---|
 |
| Nederlands |
| *Nederlands in Nederland |
| *Nederlands in België |
| *Nederlands in Suriname |
| *Nederlands op de Nederlandse Antillen en Aruba |
| **Afrikaans |
| ----------------------------------------------------------------- |
| *Nederlands in Wallonië |
| *Nederlands in Frankrijk |
| **(Nederlands in Frans-Guyana) |
| *Nederlands in Duitsland |
| *Nederlands in de Verenigde Staten |
| *Nederlands in Indonesië |
| *Afrikaans in Namibië |
| ----------------------------------------------------------------- |
| Nederlandse creoolse talen: |
| Petjoh, Javindo, Negerhollands, |
Het Negerhollands is een oude Zeeuwse creooltaal die op de Amerikaanse Maagdeneilanden (vroeger: Nederlandse Maagdeneilanden) werd gesproken. Op de eilanden St. Thomas en St. John werd het tot in de vorige eeuw gesproken door oud-slaven, waarvan de voorouders op de Nederlandse plantages hadden gewerkt. Deze taal zou naar zeggen al in het begin van 1900 vrijwel uitgestorven zijn.
In 1926 (De Josselin de Jong) en in 1936 (Nelson) bleek dat er nog tientallen mensen deze taal spraken. Met name op St. John bleef de taal nog bewaard. Zij deden dit echter zelden in het openbaar, ze zouden dan vreemd gevonden kunnen worden. Aan het eind van de jaren '70 deed Anne Graves nog onderzoek naar de gesproken taal met een handjevol laatste sprekers, onder wie Alice Stevens. Officieel is de taal in 1987 (toen de laatste spreekster – Alice Stevens – is gestorven ) uitgestorven verklaard. Alice Stevens was door haar grootouders opgevoed, waardoor de taaldood een generatie opgeschoven werd. Op de Maagdeneilanden tenminste, want op het buureiland Puerto Rico schijnen nog steeds enkele sprekers in leven te zijn. In de huidige op het Engels gebaseerde creooltaal Virgin Islands English Creole zijn nog tientallen woorden te herkennen die uit het Negerhollands afkomstig zijn.
Na de val van het IJzeren Gordijn in 1989 kon het archief van de Evangelische Broedergemeente te Herrnhut beter bezocht worden door onderzoekers uit het Westen. Dit archief bleek een enorme collectie handschriften in het Negerhollands te bevatten. Hieronder bevinden zich diverse bijbelteksten, maar bijvoorbeeld ook zo'n 150 door slaven geschreven brieven uit de achttiende eeuw.
Andere op het Nederlands gebaseerde creooltalen in de Caribische regio zijn het Skepi en het Berbice-Nederlands.
[bewerk] Enkele zinnen in het Negerhollands
- As Pussie ka slaep, Rotto le kurrie na Vluer (Als de poes slaapt, lopen de ratten over de vloer)
- Ju no weet, wat sender le due? (Weet je niet wat ze doen?)
[bewerk] Classificatie
- Nederlands
- Nederlands-gebaseerde talen, gemengde talen
- Petjo (Nederlands-Indië)
- Javindo (Nederlands-Indië)
- "Mohawk Dutch (Verenigde Staten)
- ¨"Negro Dutch" (Verenigde Staten)
- Leeg Duits ("Low Dutch", "Albany Dutch", "Jersey Dutch"; Verenigde Staten)
- Negerhollands (Amerikaanse Maagdeneilanden)
- Skepi (Guyana)
- Berbice-Nederlands (Guyana)
- (Afrikaans) (Zuid-Afrika; status als creooltaal betwist)
- Nederlands-gebaseerde talen, gemengde talen
[bewerk] Literatuur en onderzoek
Het onderzoek naar het Negerhollands valt grofweg uiteen in twee gebieden: het onderzoek naar de twintigste-eeuwse gesproken taal en dat naar de oudere geschreven taal. Onderzoekers die zich bezighouden met het gesproken Negerhollands zijn onder anderen: Robin Sabino (Auburn University) en Gilbert Sprauve (University of the US Virgin Islands). Onderzoekers die zich meer bezighouden met de geschreven teksten zijn onder anderen: Hans den Besten (Universiteit van Amsterdam), Peter Stein (Duitsland), Thomas Stolz (Duitsland), Hein van der Voort (Radboud Universiteit Nijmegen) en Cefas van Rossem.
Belangrijke publicaties op dit gebied zijn onder andere: D.C. Hesseling Het Negerhollandsch der Deensche Antillen (1905), J.P.B. de Josselin de Jong Het Huidige Negerhollandsch (1926) en Cefas van Rossem & Hein van der Voort (red.) Die Creol Taal, 250 years of Negerhollands texts.
