Ribosoom
Van Wikipedia
Het ribosoom is een complex van eiwitten en RNA ketens in de cel dat heel belangrijk is voor de opbouw van eiwitten. Ribosomen bestaan uit twee delen, een groot en een klein deel. Het ribosoom bevindt zich in het cytoplasma van de cel, is aanwezig op ruw endoplasmatisch reticulum en op het kernmembraan.
Wanneer een mRNA (boodschapper-RNA of messenger-RNA) keten uit de celkern bij het ribosoom komt, dan worden de basen uit die keten per drie afgelezen. Tegelijkertijd wordt een eiwitketen gebouwd die uit de in RNA gecodeerde volgorde van aminozuren bestaat. (De set van drie basen heet een codon.) De aminozuren worden door tRNA (t = transfer dus overdrachts-RNA) naar het ribosoom getransporteerd. Dit tRNA bindt vrije aminozuren in het cytoplasma en vervoert deze naar het ribosoom voor de eiwitsynthese. Dit wordt translatie genoemd.
Een mRNA keten kan door meerdere ribosomen tegelijk gelezen worden, en daarmee tegelijk meerdere exemplaren van het eiwit opbouwen.
Het actieve centrum in het ribosoom wordt gevormd door de RNA ketens. Toen dat werd ontdekt, werd daarmee eindelijk een duidelijke aanwijzing gevonden voor de vraag of in de evolutie nucleinezuren of eiwitten het eerst waren: Er was al aangetoond dat nucleinezuren zowel voor overdracht van informatie als voor het uitvoeren van chemische reacties konden worden ingezet. Eiwitten daarentegen kunnen niet zorgen voor de opslag, overdracht, en vermenigvuldiging van informatie. Nu zelfs duidelijk is dat eiwitten worden gebouwd door chemische reacties die worden gekatalyseerd door RNA, wordt het duidelijker dat de nucleinezuren er eerder waren dan eiwitten.
Er is een kristalstructuur gemaakt van het ribosoom. daarmee is het ribosoom het grootste niet-virale eiwitcomplex waarvan de structuur is bepaald en de structuur met de meeste niet-symmetriegerelateerde atomen.
[bewerk] Mitochondrion
De mitochondriën bevatten een eigen type ribosoom.
[bewerk] Polysoom
Ribosomen kunnen ook een polysoom (polyribosoom) vormen.
[bewerk] Zie ook
