Roermond (stad)
Van Wikipedia
|
||||
 |
||||
| Provincie |  Limburg |
|||
| Gemeente |  Roermond |
|||
| Inwoners | 54.031 (1 jan 2007) | |||
| Geografische ligging | {{{breedtegraad}}} NB {{{lengtegraad}}} OL | |||
| Geografische ligging | 51°11′33″NB 5°59′37″OL | |||
| Stadsrechten (lijst) | {{{stadsrechten}}} | |||
| Belangrijke verkeersaders | N271, N280, N293, N68, A73 | |||
| Netnummer | 0475 | |||
| Postcodes | 6040-6045 | |||
Roermond (
uitspraak (info·uitleg)) (in het Roermonds: Remunj) is een stad in de Nederlandse provincie Limburg. Zij is de stedelijke kern van de gelijknamige gemeente Roermond en heeft sinds de samenvoeging met de gemeente Swalmen circa 54.031 inwoners (bron: gemeente-website). De stad ligt aan de samenvloeiing van de Roer in de Maas en heeft een rijk verleden. Zij was in de late middeleeuwen een hanzestad.
[bewerk] Gemeente Roermond
- Zie voor gemeentelijke en bestuurlijke informatie Roermond (gemeente).
[bewerk] Naam
Hoewel de naam doet vermoeden dat zij naar de monding van de Roer verwijst, is dat niet zo. Het tweede woorddeel komt mogelijk van monte ("landschappelijke verhoging"). Daarmee wordt gedoeld op een verhoging waarop een burcht gevestigd kon worden, een zogenaamde motte. Roermond betekent dan eigenlijk "Roerburg". Anderen leiden het terug op het Keltisch-Germaanse monde, wat "brug" betekende. De rivier de Roer is genoemd naar Rura, een oude Keltisch-Germaanse godin die met water in verband werd gebracht. De naam Roermond zou dan "brug van Rura" kunnen betekenen. De betekenis "monding" moet echter worden uitgesloten. Aan de monding van de Roer lag de plaats oorspronkelijk niet. Pas in 14e eeuw werd de Maas kunstmatig ongeveer 7 km oostelijk naar de stad toe verlegd.
[bewerk] Geschiedenis
Het nu Limburgse Roermond was aanvankelijk een Gelderse stad. Het later als Overkwartier van Gelre aangeduide gewest heeft aan de basis gelegen van het huidige Noord-Limburg, maar ook Roermond maakte er deel van uit. Graaf Gerard III stichtte er in 1224 een abdij. Aan deze Munsterabdij herinnert het voornaamste monument van de stad: de romaanse Munsterkerk. Roermond kreeg in 1231 stadsrechten van graaf Otto II. In 1441 werd de stad aan de Maas lid van de Hanze en in 1472 kreeg ze het muntrecht. De hoofdstad van het Gelderse Overkwartier kwam in 1543 met de rest van Gelre in handen van keizer Karel V. In 1559 werd de stad een bisschopszetel. Vanaf 1579 kwam ze als deel van de Zuidelijke Nederlanden onder Spaans bestuur te staan (Spaans Gelre), met een onderbreking van 1632 tot 1637, waarin Roermond Staats was. Ook van 1702 tot 1716 was dat het geval. De Spaanse successieoorlog, die in deze periode werd uitgevochten, leidde ertoe dat Roermond in 1716 deel ging uitmaken van Oostenrijks Gelre.
De Fransen verschenen in 1792 en opnieuw in 1794, waarna de stad tot 1814 Frans bleef. De laatste van de vele kloosters in de stad werden in deze periode opgeheven. Pas sinds 1814 is Roermond een Limburgse stad, inmiddels als deel van het Koninkrijk der Nederlanden. Van 1830 tot 1839 maakte Roermond nog een periode onder Belgisch gezag door.
[bewerk] Recente geschiedenis
Tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog lag Roermond een tijd in de frontlijn. De bevolking werd geevacueerd en de toren van de kathedraal werd door de Duitse bezetter opgeblazen. Na de Tweede Wereldoorlog (die voor Roermond op 1 maart 1945 eindigde) werd de gemeente uitgebreid met het grondgebied van Maasniel en Herten. De opkomst van de textielindustrie (onder andere Van de Kimmenade) maakte (tijdelijk) een einde aan de werkloosheid die hier na de Tweede Wereldoorlog heerste. De inmiddels tot een middelgrote stad uitgegroeide plaats kreeg in 1993 en 1995 te maken met overstromingen, waarbij delen van de bevolking werden geëvacueerd.
Roermond is (sinds 1559 en met een onderbreking van 1801-1840) de zetel van het gelijknamige bisdom. De huidige bisschop is mgr. F.J.M. Wiertz (sinds 1993). Zijn voorganger mgr. Joannes Mathijs Gijsen kreeg landelijke bekendheid vanwege zijn orthodoxe standpunten.
[bewerk] Ontwikkeling inwoneraantal (1998-2006)
Sinds de afgelopen jaren heeft de gemeente Roermond te maken met een groei in het inwoneraantal. Alleen in 2004 was er een afname.
| Jaar | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Inwoneraantal | 44.120 | 44.715 | 44.965 | 45.171 | 45.356 | 45.444 | 45.187 | 45.351 | 45.484 |
| Groei/afname | + 595 | + 250 | + 206 | + 185 | + 88 | - 257 | + 164 | + 133 | |
| Opmerking: Resultaten volkstellingen op 1 januari | |||||||||
[bewerk] Schrijftafel
Roermond is een belangrijke handels- en industriestad en heeft een regionale verzorgingsfunctie. Het was ook lange tijd een garnizoenstad. De stad herbergt een van de 19 arrondissementsrechtbanken in Nederland en bedient daarmee Noord- en Midden-Limburg. Qua sfeer en historische allure komt deze oude hanze-en bisschopsstad, afgaande op het oordeel van weekblad Elsevier, in Limburg op de tweede plaats na Maastricht. Op de gecombineerde punten van werken, wonen, winkelen en cultuur komen deze beide Limburgse steden in de landelijke top-tien, zo oordeelt dat opinieblad (9/11/06).
Roermond bezit vanouds een zekere standing. Dit hangt samen met de omstandigheid, dat de stad tot voor kort een regionaal bestuurscentrum was, de schrijftafel van Noord- en Midden-Limburg. Roermond was de hoofdstad van het Overkwartier van Gelder. Ook in de achttiende en negentiende eeuw gold deze stad als relatief belangrijk. Koning Willem I maakte haar na de Franse tijd de hoofdstad van een groot arrondissement, op gelijk niveau als Hasselt en Maastricht. Roermond was tot in het begin van de twintigste eeuw de tweede stad van Nederlands Limburg.
[bewerk] Bezienswaardigheden
De stad heeft een beschermd stadsgezicht. Het historisch centrum bezit vele monumenten, zoals:
- De Sint-Christoffelkathedraal. In 1410 werd begonnen met de bouw van deze kerk. De kerk is met haar driebeukige hallenvorm gebouwd in de stijl van de Gelderse gotiek.
- Munsterkerk, een kruisbasiliek, gebouwd in de 13de eeuw en gerestaureerd door de beroemde architect Pierre Cuypers in de jaren 1864-1891. De kerk is gebouwd in de romaanse bouwstijl.
- De Rattentoren uit de 14de eeuw, een overblijfsel van de vroegere stadsversterking die in de 18de eeuw werd gesloopt.
- Hervormde kerk (1400) met vergrotingen uit de 15de eeuw en 16de eeuw.
[bewerk] De aardbeving in Roermond
In de vroege ochtend van 13 april 1992 werden om 03:20 uur veel Nederlanders opgeschrikt door een krachtige aardbeving. Het epicentrum lag enige kilometers ten zuidoosten van Roermond. De aardbeving had een sterkte van 5,8 op de Schaal van Richter. De aardbeving werd gevoeld tot in Tsjechië, Zwitserland, Frankrijk en Engeland en is voor zover bekend de sterkste die ooit in Nederland is waargenomen. In het gebied tussen Roermond, Maaseik en Heinsberg is aanzienlijke schade aangericht met een intensiteit van ruim VII op de 12-delige Schaal van Mercalli.
In het landschap traden landafschuivingen, oeververzakkingen en zandfonteinen op. Dergelijke verschijnselen ontstaan door het trillen van de met water verzadigde bodem. De schade bleef beperkt omdat de aardbeving ongeveer op een diepte van 17 kilometer optrad.
De totale schade wordt geschat op 275 miljoen gulden waarvan 170 miljoen in Nederland.
| Bronnen en referenties: |
|
[bewerk] Toerisme
Roermond is een toeristische stad en dankt dat met name aan de Maasplassen. Deze plassen, die ontstaan zijn door het baggeren van grind, worden vooral in de zomer gebruikt door veel recreanten. Surfers, zeilers en zwemmers zijn in die tijd veel in en op de plassen te vinden. Boten kunnen aanmeren bij één van de vele jachthavens die Roermond rijk is, waaronder Het Steel, Hatenboer, Nautilus en Marina Oolderhuuske. Bij laatstgenoemde jachthaven is een klein opgezet vakantiepark aanwezig bestaande uit een camping en een aantal vakantiehuisjes, ongeveer de helft hiervan bestaat uit drijvende woningen. Ook liggen er tennisbanen, is er een restaurant en een kleine speeltuin en liggen er kleine strandjes. Het vakantiepark is omringd door de Maasplassen en is slechts via een toegangsroute bereikbaar. ’s Zomers vaart er een klein fiets- en voetveer tussen Marina Oolderhuuske en Ool.
[bewerk] Winkelen
Roermond staat bekend als winkelstad en wordt dan ook wekelijks door velen bezocht. Vooral Duitse kooptoeristen komen in het weekend massaal naar deze stad om hun aankopen te doen. Op woensdag en zaterdag is er op de Markt in Roermond een voedsel- en warenmarkt.
Het in 2001 geopende Designer Outlet Centre van McArthurGlen trekt jaarlijks ca. 2,4 miljoen bezoekers, waarvan het merendeel Duits is. In dit winkelcentrum, dat ruim 100 winkels telt, zijn merkartikelen verkrijgbaar met kortingen tussen de 30-70%. Het Designer Outlet Centre is met het oude stadscentrum van Roermond verbonden door een tunnel onder de N280. Uit onderzoek blijkt dat 40% van alle bezoekers van het Designer Outlet Centre ook het centrum van Roermond bezoekt.
[bewerk] Cultuur
[bewerk] Museum
- Stedelijk Museum Roermond. Hier zijn wisselende tentoonstellingen te zien. Er ook is veel te vinden over de geschiedenis van Roermond en daarnaast in het bijzonder over de architect Pierre Cuypers. Dit gebouw was oorspronkelijk Cuypers' woonhuis, dat hij in 1853 bouwde bij het Atelier Cuypers-Stoltzenberg, waar kerkelijke kunst en meubelstukken werden vervaardigd.
[bewerk] Kunst en muziek
- Centrum voor de Kunsten (CK). Hier kunnen o.a. muziek- en danslessen gevolgd worden.
- Poppodium De Azijnfabriek. Dit is een kleine zaal waar muziekgroepen optreden. De Azijnfabriek richt zich vooral op jongeren tussen de 14 en 30 jaar.
[bewerk] Theaters
- TheaterHotel De Oranjerie. Het hotel is in bezit van Van der Valk. Bij het hotel zitten een theater, een café, een restaurant en diverse vergaderzalen.
- CK Theater. Dit theater zit bij het Centrum voor de Kunsten. Het theater is vergeleken met het TheaterHotel een stuk kleiner en daarom zeer geschikt voor beginnende artiesten.
[bewerk] Bioscoop
- Royal / Royaline. Deze bioscoop heeft twee zalen en is gelegen nabij het station.
Momenteel wordt er nabij het Designer Outlet Centre een tweede bioscoop gebouwd. Deze bioscoop zal 7 zalen hebben en opent naar verwachting in 2008.
[bewerk] Verkeer en vervoer
[bewerk] Trein
Roermond heeft een NS-station, gelegen in het centrum. Dit station heeft drie sporen waar ieder uur zowel intercity's als stop- en sneltreinen stoppen richting Maastricht, Eindhoven en Nijmegen.
 Zie Station Roermond |
[bewerk] Bus
Roermond heeft diverse buslijnen, waar zowel stadsbussen als streekbussen rijden. De stadsbussen rijden via vaststaande routes door Roermond en komen (bijna) allemaal weer terug bij het NS-station, van waaruit ze iedere dag vertrekken. De streekbussen rijden naar omliggende plaatsen in de regio, waaronder Weert, Venlo en Echt. Tot december 2006 worden de lijnen verzorgd door Hermes. Daarna zal Veolia deze taak overnemen.
[bewerk] Auto
Roermond ligt aan verschillende provinciale wegen:
- N280. Deze weg verbindt Roermond met Weert en zal in 2008 in oostelijke richting verlengd zijn met enkele kilometers tot aan de grens bij Duitsland.
- N271. Deze noord-zuidverbinding loopt door Roermond en verbindt de stad met Venlo in het noorden en Echt in het zuiden.
- N68. Deze weg loopt tot aan de Duitse grens en wordt omgebouwd tot een autoweg met 2 rijstroken in beide richtingen. De naam zal dan veranderen in N280.
- N293. Deze weg liep voorheen vanaf de Heinsbergerweg in Roermond naar Heinsberg. Met de aanleg van de A73 is ook deze weg uitgebreid. Vanaf 2008 zal de N293 met circa vijf kilometer zijn verlengd tot aan de Koninginnelaan, waar de weg ook aansluit op de A73.
Vanaf 2008 ligt Roermond aan een autosnelweg:
- A73 (in aanleg). In 2008 is het zuidelijke deel van de A73 gereed, waardoor Roermond een snelle verbinding krijgt met het noorden (Venlo, Nijmegen) en het zuiden (Maastricht, via de A2).
[bewerk] Wijkindeling
Roermond is in onderstaande wijken (vetgedrukt) en buurten verdeeld:
|
|
[bewerk] Partnersteden
[bewerk] Geboren in Roermond
Een zeer opmerkelijk feit is, dat Roermond in de vorige eeuw drie minister-presidenten van Nederland heeft geleverd. Dat ze alle drie katholiek waren zal minder verwondering wekken.
- Pierre Cuypers (16 mei 1827 - 3 maart 1921), architect
- Josephus Drehmanns (16 april 1843 - 5 augustus 1913), bisschop van Roermond (1900-1913)
- Charles Ruijs de Beerenbrouck (1 december 1873 - 17 april 1936), premier van Nederland (1918-1925 en 1929-1933)
- Louis Joseph Maria Beel (12 april 1902 - 11 februari 1977), premier van Nederland (1946-1948 en 1958-1959)
- Edmond Beel (30 september 1910 - 16 juni 1996), hulpbisschop van Roermond (1965-1972)
- Jo Cals (18 juli 1918 - 30 december 1971), premier van Nederland (1965-1966)
- Theodorus Cox (18 juni 1942 - 30 oktober 1915), beeldhouwer, gieter van het Christoffelbeeld
- Frans Lommen (2 augustus 1921 - ?), kunstschilder en keramist
- Harry G.M. Prick (13 september 1925 - 14 september 2006), literatuurhistoricus en Van Deyssel-biograaf
- Jos van Rey (15 April 1945), langdurig lid van de Tweede Kamer (1982-1989 en 1991-1998)
- Richard Leonard Arnold Schoemaker (5 oktober 1886 - 3 mei 1942, Sachsenhausen), hoogleraar te Delft, verzetsstrijder
- Rogier Wassen (9 augustus 1976), tennisser
- Tof Thissen (19 mei 1957), politicus, lid van de Eerste Kamer, voorzitter DIVOSA
[bewerk] Bron
- A.J. Welschen 2000-2005: Course Dutch Society and Culture, International School for Humanities and Social Studies ISHSS, Universiteit van Amsterdam (met toestemming)
