Skûtsje
Van Wikipedia
Een skûtsje (Fries voor 'schuit') is een houten of stalen Friese tjalk gebouwd voor het vervoer van vracht in Friesland. Afhankelijk van het seizoen vervoerden ze mest, terpaarde, aardappelen en andere bulkgoederen. De schipper en zijn gezin woonden aan boord van het skûtsje.
Deze zeilschepen werden vanaf de 18e eeuw gebouwd tot circa 1930. De lengte bedraagt 12 tot 20 m. De breedte hangt samen met de afmetingen van bruggen en sluizen in het het vaargebied en is gemiddeld 3.5 m, maximaal een meter of vier. De boten zijn gebouwd om te zeilen en waren oorspronklijk dan ook niet voorzien van een motor. In de loop van de jaren twintig en jaren dertig werden veel skûtsjes voorzien van hulpmotoren, maar pas na de Tweede Wereldoorlog werden de zeilen vervangen door motoren. De skûtsjes verdwenen als vrachtschip van het water, toen de motor-binnenvaartschepen die vele honderden tonnen lading mee konden nemen, hun rol over namen. Veel skûtsjes werden vervolgens omgebouwd tot woningen op het water.
Een skûtsje onderscheidt zich van andere tjalken doordat het:
- in Friesland is gebouwd
- niet langer is dan 20m
- gebouwd is om te varen op het binnenwater
Hoewel skûtsjes niet waren gebouwd voor reizen over de Zuiderzee werden ze desondanks toch gebruikt om terpaarde en mest te vervoeren van Friesland naar het gebied rond Warmond. Sinds 1974 wordt op dit traject tijdens de herfstvakantie de Strontrace gevaren.
Vanaf de jaren 1950 zijn de skutsjes, die inmiddels als woonschip aan de kant lagen, weer in de vaart gekomen. Enerzijds door particulieren die er m.b.v. een kajuit een prachtig jacht van maakten, anderzijds door personen of organisaties die ze in originele staat weer in de vaart brachten, vooral voor wedstrijdzeilen. Elk jaar vinden wedstrijden met skûtsjes plaats, het bekende skûtsjesilen.
Het Skûtsjemuseum in Eernewoude is in 2004 begonnen met de bouw van een traditioneel houten skûtsje, De Æbelina. Het zal in 2008 worden opgeleverd.
[bewerk] Externe link
| {{{afb_links}}} | Zie ook: | {{{afb_rechts}}} | {{{afb_groot}}} |
|---|---|---|---|
|
|
| {{{afb_links}}} | Zeilboottypes |  |
{{{afb_groot}}} |
|---|---|---|---|
|
Nederlandse historische typen: Buis - Crabschuyt - Crayer - Damloper - Eiker - Fluit - Friesemaatkast - Gaffelaar - Hagenaar - Hoeker - Heude - Hulk - Kaag - Kofschip - Kogge - Otter - Pink - Poon - Potschip - Praam - Smalschip - Snouw - Retourschip - Steilsteven - Snik - Tjalk - Waterschip - Westwerling - Wijdschip - Zetteboot - Zeilkast - Zomp Bruine vloot: Aak - Bolschip - Botter - Hoogaars - Kwak - Punter - Schokker - Schouw - Skûtsje Buitenlands historische typen: Balant - Barh - Dhow - Ewer - Galei - Galjas - Galjoen - Jonk - Karveel - Klipper - Kraak - Linieschip - Naveel - Schoener - Seyken - Xebec Zeegaande typen: Bark - Barkas - Barkentijn - Brigantijn - Brik - Fregat - Korvet - Kotter - Logger - Schoener - Volschip - Windjammer Sport en recreatie : 16m2 - 420 - 470 - BM - Catamaran - Centaur - Europe - FD - FJ - Flash - J22 - J24 - Jol - Laser - Lelievlet - Mirror - Optimist - Pampus - Randmeer - Schakel - Sloep - Sailhorse - Soling - Solo - Splash - Stern - Trimaran - Valk - Vaurien - Vrijheid |
|||
