Tokio

Van Wikipedia

Dit artikel gaat over de hoofdstad van Japan. Zie Tokio (prefectuur) voor de prefectuur Tokio in Japan.

ligging Tokio

Baai van Tokio (bron: NASA)

Tokio (bron:NASA)

Straatbeeld

Tokio (Japans: 東京 To-kyo, betekent "oostelijke hoofdstad"), ook wel als Tōkyō gespeld volgens het Hepburn-systeem, uitspraak Japans (info·uitleg)) is de hoofdstad van Japan.

De stad is gelegen in de prefectuur Tokio in de regio Kanto op het eiland Honshu. In de prefectuur wonen zo'n 12 miljoen mensen. Groot-Tokio is de grootste metropool ter wereld en telt 35,5 miljoen inwoners.

Tokio wordt naast Parijs, New York en Londen als één van de Grote Vier Wereldsteden beschouwd en heeft 12 punten op de lijst van wereldsteden. Tokio is ook de grootste stad van Japan en een metropool van Azië. Zie ook: Lijst van grootste metropolen van Azië.

[bewerk] Geschiedenis

Tokio heette aanvankelijk Edo. Dit vissersdorpje groeide uit tot de de facto hoofdstad van Japan, toen de Tokugawa-familie in 1603 het shogunaat overnam. Het Sankin Kotai systeem, wat inhield op elk moment ofwel een Daimyo, ofwel zijn familie in Tokio moest verblijven, had een grote invloed op de groei van Tokio. De officiële hoofdstad bleef Kyoto, waar de keizers resideerden. Die keizers waren slechts in naam staatshoofd; de werkelijke macht berustte bij de Tokugawa-shoguns.

In 1868 werd de macht terug aan de Keizer (op dat moment keizer Meiji) gegeven. (Meiji-restauratie) Toen werd de naam ook veranderd van Edo naar Tokio, en werd Tokio ook de hoofdstad van Japan.

In 1923 werd de stad getroffen door een zeer zware aardbeving, met een kracht van 8,2 op de schaal van Richter ^[1]. Door de daaropvolgende branden werd de stad nagenoeg geheel verwoest. Meer dan 140 duizend inwoners kwamen om. De plannen voor de wederopbouw waren nog lang niet voltooid, toen Japan deelnemer werd aan de Tweede Wereldoorlog. Vooral aan het eind van de oorlog werd Tokio zwaar gebombardeerd. Het totaal aantal slachtoffers overtrof dat van de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki. Toen de oorlog was afgelopen woonden er in Tokio nog maar de helft van het aantal inwoners van 1940. Hierna volgde de Amerikaanse bezetting en een snelle wederopbouw. De bewoners bouwden zo snel mogelijk hun eigen huizen weer op uit alle materiaal dat ze konden vinden. Daardoor heeft Tokio zijn originele stratenpatroon behouden.

In 1964 werden in Tokio de Olympische Zomerspelen gehouden; de eerste Olympische Spelen op Aziatische bodem. Oorspronkelijk zouden de spelen in 1944 in Tokio worden gehouden, maar wegens de Tweede Wereldoorlog werden ze afgelast. Deze Spelen markeerden het einde van de wederopbouw, en waren een welkome aanleiding om de wereld het nieuwe gezicht van Japan te tonen.

Rond 1970 heeft Tokio te kampen gehad met uit de hand gelopen vervuiling door een grote bevolkingsdichtheid, en doordat de toenemende welvaart voor meer auto's en meer energieverbruik heeft gezorgd. In 1976 wordt de meest strenge milieuwetgeving ter wereld ingevoerd om Tokio te redden van de ondergang. Inmiddels is de vulkaan Fuji alweer bijna 100 dagen per jaar zichtbaar vanaf de hoogste gebouwen.

Op 20 maart 1995 voerden leden van de Aum Shinrikyo-sekte een aanslag met Sarin zenuwgas uit in de metro van Tokio. Er vielen hierbij 12 doden. Ook worden de jaren 90 gekenmerkt door grootschalige stadsvernieuwing op initiatief van de overheid, onder andere in Odaiba, Shiodome en Marunouchi.

In 1965 vond in Tokio de Universele Esperantocongressen plaats. In 2007 wordt het gehouden in Yokohama.

[bewerk] De 23 wijken

Zie Bestuurlijke indeling van Tokio voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De stad Tokio is verdeeld in 23 wijken (in het Japans: ku). De totale oppervlakte daarvan is 621 km². Op 1 juni 2006 woonden er 8.52 miljoen mensen wat neerkomt op 13.700 inwoners per vierkante kilometer. Na de Tweede Wereldoorlog is het aantal wijken teruggebracht van 35 naar de huidige 23 wijken:

Adachi
Arakawa
Bunkyo
Chiyoda
Chuo
Edogawa
Itabashi
Katsushika
Kita
Koto
Meguro
Minato

Nakano
Nerima
Ota
Setagaya
Shibuya
Shinagawa
Shinjuku
Suginami
Sumida
Toshima
Taito

[bewerk] Tokio centrum

Het centrum van Tokio, officieus afgebakend door de Yamanote ringlijn, is uit verschillende grote wijken samengesteld:

Chiyoda (centrum): met het Keizerlijke Paleis
Shinjuku: het zakencentrum en uitgaansleven
Shibuya en Harajuku: de wijken voor jongeren
Akihabara: de elektronicawijk
Ueno: met een groot park en dierentuin
Ginza: de wijk van luxegoederen
Roppongi: de wijk van buitenlanders en nachtclubs

[bewerk] Groot Tokio

Zie Groot-Tokio voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Het metropool gebied van Tokio herbergt zo'n 36,5 miljoen inwoners (census 2006). Dit houdt dus in dat het de grootste stad ter wereld is. Het bestaat uit de 23 centraal gelegen wijken van Tokio, 26 grote en 5 kleine steden en uit 8 dorpen. Ten zuiden van Tokio liggen nog de Ogasawara -en Izu-eilanden, die administratief gezien ook tot dit gebied behoren.

[bewerk] Stedenverband

[bewerk] Staatsverband

Nieuw-Zuid-Wales uit Australië

[bewerk] Geboren

Shohei Imamura (1926-2006), filmregisseur
Hiroyuki Iwaki (1932-2006), dirigent en percussionist
Kosuke Kitajima (1982), zwemmer en olympisch kampioen
Takeshi Kitano (18 januari 1947), komiek, filmregisseur, acteur, schrijver en schilder.
Hayao Miyazaki (5 januari 1941), regisseur en mede-oprichter van Studio Ghibli.
Yoko Ono (1933), Japans-Amerikaans kunstenares en muzikante