Adres zameldowania
Z Wikipedii
Adres zameldowania, zameldowanie - określenie miejscowości (miasta, wsi), ulicy (osiedla), numeru domu oraz ewentualnie numeru lokalu mieszkalnego, w którym na stałe lub czasowo przebywa dana osoba. Zameldowanie jest w Polsce obowiązkiem ustawowym związanym z ewidencją ludności i dokumentami tożsamości. Nie wiąże się z prawem własności do lokalu, w którym jest się zameldowanym. Czynności meldunkowych dokonuje właściwy urząd gminy. Nie należy mylić zameldowania z pojęciem miejsca zamieszkania definiowanym odpowiednim przepisem art. 25 kodeksu cywilnego.
Zameldowanie jest związane z dokumentem tożsamości - dowodem osobistym - w którym równolegle z dokonaniem wpisu w urzędowej ewidencji dokonywana była (w Polsce - w czasach, kiedy dokument ten funkcjonował jako papierowa książeczka) odpowiednia adnotacja (obecne polskie dowody osobiste w formie plastikowej karty nie pozwalają na dokonywanie w nich adnotacji i w przypadku zmiany zameldowania wymagają wymiany na nowy dokument).
Historycznie instytucja zameldowania jest związana z systemami paszportowymi występującymi już w średniowiecznej Europie, a rozwiniętymi jako element państwowego nadzoru nad obywatelami podczas rewolucji francuskiej, w carskiej Rosji (propiska), w państwach zachodniej Europy po wybuchu I wojny światowej (wprowadzenie wiz) oraz w stalinowskim okresie istnienia Związku Radzieckiego, gdzie taki system był najbardziej restrykcyjny i najmocniej ograniczał prawa człowieka, włącznie z pozakonstytucyjnym pozbawieniem prawa do swobodnego przemieszczania się i pobytu, a także praktycznie regulował jako administracyjne nadanie prawo użytkowania nieruchomości w miejsce mocno ograniczonego prawa własności prywatnej.
Uregulowania nt. obowiązku zameldowania z okresu PRL wykazują znaczące podobieństwo do analogicznych praktyk radzieckich, choć nie były tak restrykcyjne. Formalnie istniało w Polsce rozróżnienie "zameldowania na pobyt stały" i "zameldowania na pobyt czasowy"; to ostatnie teoretycznie było obowiązkowe w przypadku pobytu poza miejscem stałego zameldowania przez czas dłuższy niż 3 dni, praktykowane jednak było rzadko, od lat 70. XX wieku już jedynie - czasami, raczej rzadko i niekonsekwentnie - w sytuacjach takich, jak pobyt i zamieszkanie w domach akademickich podczas studiów poza domem rodzinnym itp. Po zmianie ustrojowej w 1989 r. przepisy o "meldunku" nie zostały w Polsce formalnie zniesione; instytucje wojskowe zajmujące się ewidencją poborowych oraz żołnierzy rezerwy (WKU) opierają swoje rejestry na podstawie danych meldunkowych, podobnie sądownictwo i system bankowy. Przepisy o zameldowaniu są powodem kontrowersji, oprócz bowiem podnoszonych czasem zastrzeżeń związanych z nadmierną - zdaniem przeciwników systemu meldunkowego - ingerencją państwa w prywatność obywateli, wywołują także niekiedy problemy u osób "wymeldowanych donikąd" (np. w drodze wyroku sądowego, eksmisji, czasem po pobycie w więzieniu). Osoby takie mają często znaczne trudności w uzyskaniu pracy i przy szczególnym splocie niekorzystnych okoliczności mogą popaść w trwałe bezrobocie i bezdomność.
W postradzieckiej Rosji, pomimo że w Konstytucji Federacji Rosyjskiej pojawił się zapis o swobodzie przemieszczania się i przebywania, to jest on jednak częściowo martwy ze względu na kolizje prawne z ustawami i praktyką, np. stosowaną w Moskwie, gdzie zameldowanie się nie polega za zgłoszeniu tego do zarejestrowania, ale na otrzymaniu pozwolenia lub odmowy na podstawie decyzji administracyjnej.
