Akcja Burza

Z Wikipedii

Historia Polski

Ten artykuł jest częścią cyklu: Polskie Państwo Podziemne

Akcja "Burza" – akcja wojskowa zorganizowana i podjęta przez oddziały Armii Krajowej przeciw wojskom niemieckim, w końcowej fazie okupacji niemieckiej, bezpośrednio przed wkroczeniem wojsk radzieckich, prowadzona na terenach II Rzeczypospolitej.

Spis treści 1 Formy 2 Miejsce 3 Cel 4 Czas 5 Przebieg operacji 5.1 1944 5.2 1945 6 Linki zewnętrzne

[edytuj] Formy

Były one uzależnione od stanu i położenia oddziałów niemieckich i obejmowały:

• powstanie zbrojne
• wzmożoną akcję dywersyjną

Ze względu na zerwane w 1943 stosunki dyplomatyczne między Rządem Polskim na Uchodźstwie a ZSRR, akcja "Burza" miała być prowadzona niezależnie od Armii Czerwonej.

[edytuj] Miejsce

Terytorium Państwa Polskiego w granicach sprzed 1939 w miarę wycofywania się Niemców przed wojskami ZSRR. Początkowo wyłączono z akcji duże miasta w celu oszczędzenia ich mieszkańców i zabudowy, jednak od lipca 1944 dowódca AK gen. Tadeusz Bór-Komorowski rozkazał żołnierzom AK zajmowanie również dużych miast.

[edytuj] Cel

Uświadomienia władzom radzieckim, że na wyzwolonych z okupacji niemieckiej terenach polskich w granicach z 1939 gospodarzami są Polacy. Zanegowanie alianckiego podziału na strefy operacyjne w myśl którego Polska znajdowała się w radzieckiej strefie operacyjnej i wojska aliantów zachodnich ani oddziały im podporządkowane tu nie operowały. Wymuszenie na ZSRR uznania władzy Rządu Emigracyjnego (reprezentowanego w kraju przez Delegaturę Rządu) w Polsce o granicy wschodniej sprzed 1939 roku.

Warszawa w planie "Burza" nieb była przewidywana jako teren działań wojskowych z powodu bezpieczeństwa ludności i zgromadzonych dóbr kultury narodowej. Odziały AK miały jedynie ochraniać ludność cywilną pidczas ewentualnej ewakuacji. Ustalenie te uległy zmianie w obliczu ofensywy radzieckiej, niepowodzenie planu "Burza" na Kresach Wschodnich oraz powołania PKWN.

[edytuj] Czas

Od 4 stycznia 1944, kiedy wojska radzieckie przekroczyły na Wołyniu granicę polsko-radziecką z 1939, do jesieni 1944.

[edytuj] Przebieg operacji

[edytuj] 1944

1. Akcja Burza na Wołyniu - 15 stycznia - 18 marca - 21 kwietnia - 21 maja
2. Akcja Burza na Podolu - 7 marca - kwiecień
3. Akcja Burza w okręgu wileńskim i nowogródzkim - 1 lipca - 13 lipca
4. Akcja Burza w Wilnie (Operacja Ostra Brama) - 7 lipca - 13 lipca
5. Akcja Burza w okręgu białostockim - 14 lipca - 20 sierpnia
6. Akcja Burza w okręgu poleskim - 15 lipca - 30 lipca
7. Akcja Burza w podokręgach tarnopolskim, stanisławowskim i lwowskim - 16 lipca - 26 lipca
8. Akcja Burza we Lwowie - 22 lipca - 27 lipca
9. Akcja Burza w okręgu lubelskim - 20 lipca - 29 lipca
10. Akcja Burza w okręgu krakowskim - 23 lipca - 30 sierpnia
11. Akcja Burza w obszarze warszawskim - 26 lipca - 2 października
12. Powstanie warszawskie - 1 sierpnia - 2 października
13. Akcja Burza w okręgu kielecko-radomskim - 1 sierpnia - 6 października
14. Akcja Burza w okręgu łódzkim - 14 sierpnia - 26 listopada
15. Akcja Burza w okręgu krakowskim - 21 września - 21 listopada

Działania na mniejszą skalę prowadzone w październiku i listopadzie określono kryptonimem "Deszcz". Zakończyła je demobilizacja oddziałów leśnych.

[edytuj] 1945

W styczniu 1945 pewne elementy działań zbrojnych prowadzone były przez okręgi: krakowski, śląski, kielecki i poznański a także na Mazowszu oraz w okręgu pomorskim.

[edytuj] Linki zewnętrzne

• J. Ciechanowski, Operacja Burza – rys historyczny
• W 60 rocznicę Akcji "BURZA" we Lwowie i na Kresach Południowo-Wschodnich II Rzeczypospolitej
• Gorące lato 1944 roku. Czy potrzebna była „Burza”? - Inne Oblicza Historii