Brodnia
Z Wikipedii
Brodnia | |
Województwo | łódzkie |
Powiat | poddębicki |
Gmina | Pęczniew |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
43 |
Tablice rejestracyjne | EPD |
Brodnia – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie poddębickim, w gminie Pęczniew. Położona na wschodnim brzegu zalewu "Jeziorsko".
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1298 r., kiedy to Władysław Łokietek nadaje wieś Niemojów kasztelanowi rudzkiemu Stoigniewowi w zamian za Brodnię, którą nadał mu już wcześniej. Od tego czasu wieś należy do starostwa sieradzkiego, a od poł. XVII w. do szadkowskiego. Król Władysław Jagiełło przy okazji polowania na grubego zwierza odprawiał tu w okolicach Niedzieli Palmowej roki sądowe. Po II rozbiorze Polski wieś przeszła na własność króla pruskiego i była dzierżawą rządową. Za czasów Księstwa Warszawskiego Brodnia jako dobra narodowe stanowiła najmniejszą ekonomię w departamencie kaliskim. W l. 1807-1819 była dzierżawą Ignacego Jabłkowskiego - właściciela pobliskich Ralewic i dzierżawcy dóbr Mstów w pow. częstochowskim. Po Jabłkowskim naddzierżawcą Brodni został sędzia pokoju pow. wartskiego Wincenty Czartkowski, właściciel Krąkowa i Zielęcina w pow. wartskim i Grzymaczewa w pow. sieradzkim. Okres rządów naddzierżawców to czasy bezwzględnego ucisku chłopa i braku poszanowania prawa. Doprowadzało to do ciągłych skarg i konfliktów. Jedną z ofiar tej sytuacji był miejscowy nauczyciel Kazimierz ( Deka) Deczyński - bohater powieści Leona Kruczkowskiego "Kordian i cham", który występował w obronie ciemiężonych chłopów (okolicznościowa tablica na szkole). Ukazem carskim z 29 VIII 1836 r. Brodnia wraz z przyległościami jako majorat przeszła w posiadanie gen. mjr. Iwana Noskowa, a po jego śmierci - na spadkobierców.
[edytuj] Zabytki
Jest tu kościół św. Stanisława Bpa z XVIII w., rozbudowany w 1886 r., drewniany, konstrukcji zrębowej, orientowany, trójnawowy z transeptem. Zdobiony polichromią J. Zdziarskiego z początku XIX w. Wystrój wnętrza barokowy. Na mensach ołtarzy występują licznie herby szlachty sieradzkiej. Z wyposażenia na uwagę zasługują: późnogotycki kielich z XV/XVI w., pacyfikał z 1 poł. XVI w., liczne rzeźby i obrazy. Do 1636 r. był to kościół filialny parafii w Glinnie, a następnie włączono go do parafii w Zadzimiu. W 1866 r. został kościołem parafialnym, któremu podporządkowano kościół w Glinnie.
Ocalał (w głębi wsi) wiatrak - koźlak, który został zbudowany w 1947 r. przez Franciszka Bajerskiego, na miejscu poprzedniego spalonego w 1942 r.. Został skonstruowany przy użyciu części spalonego wiatraka w niedalekim Brzegu.
Około 200 m na pn. od kościoła kopiec ziemny kryjący relikty folwarku i stacji królewskiej Władysława Jagiełły.