Chotel Czerwony
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°22'41" N 020°42'27" E
|
||||||||||||||||||||||
Chotel Czerwony – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Wiślica.
W latach 1975-1998 Chotel Czerwony administracyjnie należał do województwa kieleckiego.
Spis treści |
[edytuj] Położenie
Wieś położona jest na Ponidziu, na terenie Nadnidziańskiego Parku Krajobrazowego, w bezpośrednim sąsiedztwie rezerwatów przyrody Przęślin i Góry Wschodnie. Przez miejscowość przepływa rzeka Maskalis, lewy dopływ Nidy.
W okolicy znajdują się wychodnie gipsu. U podnóża wzgórza kościelnego, można zobaczyć, kilkumetrowej wysokości kryształy tego minerału. Niektóre z nich zabliźniaczone są w tzw. "jaskółczy ogon". Wewnątrz wzgórza, usytuowany jest wykuty na długość około 20 metrów korytarz, zwany przez miejscową ludność "kuchnią proboszcza".
Miejscowość znajduje się ok. 13 km na południe od Buska-Zdroju i 2 km na wschód od drogi wojewódzkiej nr 776 z Buska do Wiślicy.
Przez wieś przechodzi niebieski szlak turystyczny z Pińczowa do Wiślicy.
W Chotlu Czerwonym funkcjonuje publiczna szkoła podstawowa.
[edytuj] Historia
Wieś, od najdawniejszych źródeł, wymieniana była jako własność kapituły wiślickiej. W 1313 r. wybudowano tutaj drewniany kościół. Miejscowa parafia była bardzo rozległa, jej ziemie sięgały aż po okolice Chmielnika. W 1440 r. Jan Długosz, który był wówczas kustoszem kolegiaty wiślickiej, ufundował nowy kościół, wzniesiony z kamienia ciosowego.
W XIX wieku wieś była siedzibą gminy. Istniała tutaj szkoła gminna. W 1827 r. w Chotlu Czerwonym było 52 domy i 362 mieszkańców.
[edytuj] Zabytki
- Gotycki kościół pw. Świętego Bartłomieja, ufundowany przez Jana Długosza; wybudowany w latach 1440-1450, przebudowywany w XIX wieku; jest to świątynia jednonawowa, której nawa ma plan zbliżony do kwadratu; wewnątrz kościoła znajdują się cenne gotyckie rzeźby (m.in. krucyfiks z 1400 r.); na gotyckiej tablicy erekcyjnej z 1450 r., umieszczono płaskorzeźbę przedstawiającą Matkę Boską z Dzieciątkiem, a także św. Stefana i św. Hieronima; do nawy kościoła przylegają dwie kruchty, gotycka od południa, ze znajdującym się na jej zewnętrznej ścianie zegarem słonecznym i piętrowa, neogotycka od zachodu, dobudowana w 1850 r.; nawa i prezbiterium posiadają sklepienie sieciowe; na sklepieniu nawy umieszczono herby Wieniawa (Jana Długosza) i Dębno (biskupa Zbigniewa Oleśnickiego), a na sklepieniu prezbiterium wizerunek Orła Polskiego; za ołtarzem głównym kościoła znajduje się gotyckie sakramentarium z baldachimem zwieńczonym pinaklami; na jednej ze ścian kościoła wyryte są obrysy stóp, których znaczenia nie udało się do dzisiaj ustalić; świątynia usytuowana jest na gipsowym wzgórzu i ogrodzona niewielkim kamiennym murem
- Figura św. Jana Nepomucena
[edytuj] Bibliografia
- Michał Jurecki, "Ponidzie. W świętokrzyskim stepie", Kraków 2004, ISBN 83-89676-16-8
- Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, "Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich", Warszawa 1880 [1]
- Maria i Przemysław Plichowie, "Ponidzie. Szlaki turystyczne", Warszawa 1985
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Chotel Czerwony na stronie Sandomierskich klimatów
- Chotel Czerwony wg ks. Wiśniewskiego (1927)
- Fotogaleria
- Mapy i zdjęcia satelitarne:
Wsie: Brzezie • Chotel Czerwony • Gluzy • Gorysławice • Górki • Hołudza • Jurków • Kobylniki • Koniecmosty • Kuchary • Łatanice • Ostrów • Sielec • Skorocice • Skotniki Dolne • Skotniki Górne • Szczerbaków • Szczytniki • Wawrowice • Wiślica
Siedziba gminy: Wiślica