Cytomegalowirus

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

	Cytomegalia
(Cytomegalia)
ICD-10:	B25
B25.0 Cytomegalowirusowe zapalenie płuc (J17.1*)
B25.1 Cytomegalowirusowe zapalenie wątroby (K77.0*)
B25.2 Cytomegalowirusowe zapalenie trzustki (K87.1*)
B25.3 {{{X.3}}}
B25.4 {{{X.4}}}
B25.5 {{{X.5}}}
B25.6 {{{X.6}}}
B25.7 {{{X.7}}}
B25.8 Inne choroby wywołane przez wirusa cytomegalii
B25.9 Choroba wywołana przez wirusa cytomegalii, nie określona

Cytomegalowirusowa infekcja pneumocytów płucnych.

Cytomegalowirus (CMV) jest rodzajem wirusów herpes, wśród których u ludzi występuje gatunek oznaczony HHV-5 (human herpesvirus-5). Należy do podrodziny Betaherpesvirinae, rodziny Herpesviridae.

CMV atakuje zwłaszcza gruczoły ślinowe, a także może być wyniszczający lub nawet śmiertelny dla płodów. Infekcja CMV może być także zagrożeniem dla życia ludzi o upośledzonej odporności (przykładowo osób z HIV lub biorców przeszczepów). Wirusy CMV można znaleźć u wielu gatunków ssaków i generalnie są tylko dla nich specyficzne.

[edytuj] Gatunki

Cercopithecine herpesvirus 5 (CeHV-5) - cytomegalowirus afrykańskiej zielonej małpy
Cercopithecine herpesvirus 8 (CeHV-8) - cytomegalowirus rezusów
Human herpesvirus 5 (HHV-5) - ludzki cytomegalowirus
Pongine herpesvirus 4 (PoHV-4) - cytomegalowirus orangutanów

Gatunki poddane pod dyskusję:

Aotine herpesvirus 1 (AoHV-1)
Aotine herpesvirus 3 (AoHV-3)

[edytuj] Ogólne informacje

Cytomegalowirus (CMV) występuje powszechnie na wszystkich szerokościach geograficznych, wśród wszystkich grup socjoekonomicznych, w USA przykładowo zakażonych jest 50-85% ludzi w wieku 40 lat. CMV jest także najczęściej przenoszonym wirusem na płód. Infekcja CMV występuje częściej w krajach rozwijających się oraz w obszarach o obniżonych warunkach socjoekonomicznych. U większości zdrowych ludzi, którzy ulegają zakażeniu CMV po urodzeniu występuje niewiele objawów i żadne długoterminowe konsekwencje dla zdrowia. Niektóre osoby z objawami doświadczają zakaźnej mononukleozy z przedłużoną gorączką oraz łagodnego zapalenia wątroby (hepatitis). Bardzo obolałe gardło jest także powszechne. Gdy człowiek raz przejdzie zakażenie, wirus pozostaje żywy w organizmie, ale zazwyczaj w uśpieniu do końca życia. Nawrót choroby jest rzadki, chyba że układ odpornościowy nosiciela ulegnie supresji pod wpływem terapii lekowej lub choroby. Z tego powodu dla ogromnej większości ludzi zakażenie CMV nie jest poważnym problemem.

Zakażenie CMV jest jednakże ważne dla pewnych grup ryzyka. Do nich zalicza się ryzyko zakażenia (1) płodu w czasie ciąży, (2) ludzi którzy pracują z dziećmi oraz (3) z upośledzoną odpornością, takich jak biorcy organów i zakażeni wirusem HIV.

W wyniku działania wirusa apoptoza zostaje zahamowana przez mitochondria i dochodzi do masywnego powiększenia komórki (stąd nazwa wirusa).

[edytuj] Charakterystyka wirusa

CMV jest członkiem rodziny herpes, do której należą również wirusy herpes simplex 1 i 2, ospy wietrznej-półpaśca, Epsteina-Barr (który razem z CMV wywołuje zakaźną mononukleozę). Wszystkie te wirusy posiadają zdolność do pozostawania w organizmie w stanie latentnym przez bardzo długi czas.

Początkowe zakażenie CMV, które może mieć niewiele objawów, zazwyczaj pociąga za sobą przedłużone, nieobjawiające się zakażenie, w czasie którego wirus przebywa w komórkach nie czyniąc wykrywalnych uszkodzeń, czy klinicznych symptomów choroby. Poważne osłabienie układu immunologicznego ciała przez stosowane leki lub choroby (zobacz poniżej) może reaktywować wirusa ze stanu latentnego lub uśpionego.

Cytomegalowirus może się rozprzestrzeniać w płynach ciała każdej poprzednio zakażone osoby i stąd można go znaleźć w moczu, ślinie, spermie, łzach, krwi i mleku kobiecym. Rozprzestrzenianie się wirusa może mieć miejsce z przerwami, bez jakichkolwiek wykrywalnych oznak i bez występujących objawów.

W rezultacie starań o stworzenie szczepionki z atenuowanym CMV, wydzielono dwie klasy tego wirusa. Klinicznie wyizolowana klasa zawiera wirusy zdobyte od pacjentów i reprezentuje dziki typ genomu wiralnego, podczas gdy laboratoryjne szczepy były intensywnie hodowane w warunkach laboratoryjnych i typowo zawierają liczne skumulowane mutacje.

[edytuj] Zakażenie noworodków

Szacuje się, że zakażenie wirusem CMV dotyczy 1% noworodków. Mogą one ulec zakażeniu różnymi drogami:

Przez łożysko (zakażenie wrodzone), u matek, które uległy zakażeniu przed porodem
Po przetoczeniu noworodkowi krwi zakażonej wirusem CMV
Przez kontakt z kanałem rodnym zakażonej matki w czasie porodu (zakażenie okołoporodowe)

Do powikłań zakażenia noworodków wirusem CMV, które mogą się ewentualnie rozwinąć, należą: uogólnione zakażenie (czasami śmiertelne) z powiększeniem wątroby i śledziony (hepatsplenomegalia) i żółtaczką, trombocytopenia, niedokrwistość hemolityczna, wysypka, utrata słuchu, zapalenie naczyniówki i siatkówki, a także zanik nerwu wzrokowego (w wyniku czego może dojść do osłabienia widzenia), zapalenie wątroby, płuc, opóźnienie umysłowe różnego stopnia, problemy z równowagą, mikrocefalia, zwapnienia okołokomorowe, wylewy wewnątrzczaszkowe.

[edytuj] Pacjenci z obniżoną odpornością

Pierwotne (albo inaczej pierwsze) zakażenie wirusem cytomegalii u osób z obniżoną odpornością może spowodować chorobę o poważnym przebiegu. Największym jednak problemem jest reaktywacja zakażenia latentnego.

U pacjentów z supresją układu odpornościowego choroba wywołana przez CMV może mieć znacznie agresywniejszy przebieg. Cytomegalowirusowe zapalenie wątroby może spowodować piorunującą niewydolność wątroby. Specyficzne jednostki chorobowe u takich ludzi, to: cytomegalowirusowe zapalenie siatkówki (retinitis, charakteryzujące się obrazem ciasta do pizzy w oftalmoskopii), jagodówki, wątroby oraz cytomegalowirusowe zapalenie jelita grubego (colitis).

Zakażenie CMV jest główną przyczyną śmierci u pacjentów z obniżoną odpornością, wliczając tu biorców przeszczepów, osób poddawanych hemodializie, osób z rakiem, pacjentów z zastosowaną terapią immunosupresyjną oraz zakażonych HIV. Z powodu tego ryzyka, wystawienie pacjentów z obniżoną odpornością na zewnętrzne źródła cytomegalowirusa powinno być zminimalizowane. Gdy tylko to możliwe, pacjenci bez zakażenia CMV powinni otrzymywać narządy lub krew, które są wolne od tego wirusa.

Pacjenci bez infekcji CMV, którzy otrzymują przeszczepiane narządy od dawców zakażonych CMV powinni otrzymywać profilaktyczną terapię z walgancyklowirem (najlepiej) lub gancyklowirem i wymagają regularnego monitorowania serologicznego dla wykrycia podnoszącego się miana przeciwciał dla CMV, które powinno być leczone możliwie najwcześniej dla zapobieżenia rozwinięcia się zakażenia, które by zagrażało życiu.

[edytuj] Leczenie

Żadne konkretne leczenie nie jest ogólnie wymagane na zakażenie CMV u pacjentów z normalną odpornością, ponieważ organizm sam potrafi sobie poradzić z takim zakażeniem. Obecnie ocenia się możliwość zastosowania leczenia przeciwwirusowego u noworodków.

Leczenie gancyklowirem stosuje się u pacjentów z obniżoną odpornością u których choroba jest związana z narządem wzroku lub zagraża życiu. Walgancyklowir (prolek gancyklowiru) jest lekiem przeciwwurusowym, który także działa skutecznie i jest przyjmowany doustnie. Foskarnet może być podawany pacjentom z CMV opornym na gancyklowir, chociaż jest gorzej tolerowany niż gancyklowir.

Szczepionki są nadal w stadium badań i opracowywania.