Czarne
Z Wikipedii
Współrzędne: 53°41' N 016°57' E
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Czarne (niem. Hammerstein) to miasto w woj. pomorskim, w powiecie człuchowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Czarne. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. słupskiego.
Według danych z 31 grudnia 2004, miasto miało 6035 mieszkańców.
Położone nad rzeką Czernicą. W czasie II wojny światowej obóz jeniecki dla żołnierzy Armii Czerwonej. Obecnie na terenie dawnego obozu znajduje się więzienie. Oprócz więzienia w mieście znajduje się także jednostka wojskowa, a w pobliżu niej poligon.
Miasto leży na trasie kolejowej Szczecinek-Chojnice, w odległości 20 km od Szczecinka.
Spis treści |
[edytuj] Struktura powierzchni
Według danych z roku 2000, Czarne ma obszar 234,9 km², 14.92% powierzchni powiatu, w tym:
- użytki rolne: 20%
- użytki leśne: 6%
[edytuj] Historia
Miasteczko powstało przy ważnym trakcie wiodącym z Człuchowa do Szczecinka. Starą, słowiańską nazwę wzięło od rzeki Czarnej, obecnie zwanej Czernicą.
Dokument lokacyjny i jednocześnie prawa miejskie Czarne otrzymało od Konrada von Jungingena w 1395 r. i odtąd pieczętowało się herbem, w którym mieścił się młot, gwiazda i księżyc. Nowe miasto zwano Hammerstein (w ówczesnej Polsce znane jako Hamersztyn). Tu nad granicą z Księstwem Szczecińskim Krzyżacy wybudowali zamek, którego załoga miała bronić ważnego szlaku łączącego Pomorze Zachodnie z Pomorzem Gdańskim.
Po zwycięstwie nad Krzyżakami Władysław Jagiełło nadał Czarne dożywotnio Bogusławowi VIII. Zmianę przyniosła wojna trzynastoletnia. W 1466 r. Krzyżacy musieli opuścić Czarne, które weszło w skład Prus Królewskich. W tym czasie do starostwa czarneckiego należały wsie: Sokole, Damnica, Domisław, Nadziejewo. W 1627 r. miasto zostało zajęte przez wojska szwedzkie, które zniszczyły część budowli. Przeciw Szwedom ruszyły wojska dowodzone przez hetmana Koniecpolskiego. Walki o miasto trwały od 12 do 18 kwietnia, ostatecznie zakończyły się one klęską wojsk szwedzkich.
Kilka lat później większość mieszkańców Czarnego wyginęła od "morowego powietrza", a w 1653 r. całe miasto zniszczył pożar.
W czasie potopu szwedzkiego Czarne zdobył królewicz szwedzki Jan Adolf. Po wojnie miasto zostało odbudowane, ale już w 1693 r. ponownie stanęło w płomieniach. Pożarom sprzyjała drewniana zabudowa i dlatego w przeciągu 100 lat miasto paliło się pięciokrotnie. Z roku 1755 pochodzi kościół parafialny bogato zdobiony z wieżą, kryty gontem.
W czasach rozbiorowych Czarne zamieszkiwało 720 osób i zostało przyłączone do Prus. W okresie wojen napoleońskich Czarne zajęły oddziały polskie. W 1878 r. miasto uzyskało połączenie kolejowe z Człuchowem i Szczecinkiem. W dziewięć lat później Niemcy urządzili w tym rejonie wielki poligon wojskowy.
W 1899 r. wybudowano okazały budynek, w którym obecnie mieści się Szkoła Podstawowa. Budynek ten po zakończeniu I wojny światowej został rozbudowany, dobudowano III piętro.
Na terenie poligonu wojskowego Niemcy wybudowali obóz dla jeńców wojennych, na miejscu masowej zbrodni hitlerowskiej znajduje się obecnie pomnik ku czci pomordowanych i zagłodzonych.
Czarne wyzwolone zostało przez wojska II Frontu Białoruskiego. Podczas walk zniszczonych zostało około 40% budynków. Po wojnie miasto powoli dźwignęło się z ruin.
[edytuj] Zabytki
[edytuj] Linki zewnętrzne
{{Linki do map PolskiForum Czarnego | stopniN = 53 | minutN = 41 | sekundN = 00 | stopniE = 16 | minutE = 57 | sekundE = 00 | extra1 = | extra2 = }}
Siedziba gminy: miasto Czarne
Wsie sołeckie: Biernatka • Bińcze • Domisław • Kijno • Krzemieniewo • Nadrzejewo • Raciniewo • Sierpowo • Sokole • Wyczechy
Miejscowości niesołeckie: Domyśl • Grabowiec • Janowiec • Lędyczek Drugi • Łoża • Malinowo • Prądy • Wierzbnik • Wronkowo • Wygonki