Dolina Cicha Liptowska
Z Wikipedii
Dolina Cicha, Dolina Cicha Liptowska (słow. Tichá dolina) położona na terenie Słowacji, na granicy Tatr Wysokich i Zachodnich należy do największych dolin tatrzańskich. Jej powierzchnia to ok. 52,3 km2 a długość ok. 16,0 km. Wejście do doliny umiejscowione jest w okolicach Podbańskiej (Podbanské). W dolnych partiach dolina biegnie w kierunku północnym, dalej skręca w kierunku północno-wschodnim a w ok. 2/3 długości skręca pod ostrym kątem na wschód podchodząc pod Gładką Przełęcz (Hladké sedlo).
Dolina Cicha graniczy:
- w dolnej partii od wschodu i południowego wschodu z Doliną Koprową (Kôprová dolina), rozdziela je grań Kop Liptowskich (Liptovské kopy) z kulminacjami: Krzyżne Liptowskie (Krížne) 2039 m n.p.m., Wielka Kopa Koprowa (Veľká kopa) 2052 m n.p.m i Cichy Wierch (Tichý vrch) 1979 m n.p.m.,
- w górnej części od wschodu z położoną na terenie Polski Doliną Pięciu Stawów Polskich, rozdziela je odcinek głównej grani Tatr od Gładkiego Wierchu (Hladký štít) 2065 m n.p.m. do Świnicy (Svinica) 2301 m n.p.m.,
- od północy z polskimi dolinami: Gąsienicową, Bystrej, Małej Łąki oraz od zachodu z Doliną Kościeliską rozdziela je główna grań Tatr Wysokich od Świnicy do przełęczy Liliowe (Ľaliové sedlo) oraz grań Tatr Zachodnich przez Kasprowy Wierch (Kasprový vrch) 1987 m n.p.m., Czubę Goryczkową (Goričkova kopa) 1913 m n.p.m., Suchy Wierch Kondracki (Suchý vrch Kondracký) 1899 m n.p.m., Kopę Kondracką (Kondracká kopa) 2005 m n.p.m., Małołączniak (Malolúčniak) 2096 m n.p.m., Krzesanicę (Kresanica) 2122 m n.p.m., Ciemniak (Temniak) 2096 m n.p.m., Tomanowy Wierch Polski (Poľská Tomanová) 1977 m n.p.m., Smreczyński Wierch (Smrečiny) 2066 m n.p.m., Kamienistą (Veľká Kamenistá) 2121 m n.p.m. po Błyszcz (Blyšť) 2159 m n.p.m.,
- od zachodu z Doliną Raczkową (Račkova dolina), rozdziela je grań łącząca Błyszcz z Bystrą (Bystrá) 2248 m n.p.m. i z południowego zachodu z Doliną Bystrą (Bystrá dolina), rozdziela je grań Bystrej z kulminacją Kotlova (Kotlová) 1991 m n.p.m.
Od Doliny Cichej odchodzą liczne doliny i dolinki:
- w dolnej części doliny w stronę Kop Liptowskich odchodzą:
- Dolina Krzyżna (Krížna dolina),
- Dolina Koprowica (Kôprovnica),
- Dolina Szpania (Špania dolina),
- w kierunku wschodnim, pod główną grań Tatr podchodzi Dolina Wierchcicha (Zadná Tichá dolina), od niej odchodzą: Dolina Walentkowa (Valentkova dolina, Kamenná Tichá dolina), Zadnie Rycerowe (Temná Tichá dolina), Wielkie Rycerowe (Zadné Licierovo) i Małe Rycerowe (Predné Licierovo);
- w kierunku zachodnim odchodzą:
- w górnej części - Dolina Tomanowa Liptowska (Tomanova dolina),
- w środkowej - Dolina Hlina (dolina Hliná)
- w dolnej, największe z odgałęzień – Dolina Kamienista (Kamenistá dolina).
Spod Gładkiej Przełęczy płynie potok Cicha Woda (Tichý potok), który przepływa przez całą dolinę i w dolnej jej części łączy się z Koprową Wodą (Kôprovský potok) dając początek Białej Liptowskiej (Belá). W górnej części doliny znajdują się dwa niewielkie Tomanowe Stawki (Tomanove plesá). Przez dolinę przebiega kilka szlaków turystycznych:
- oznaczony kolorem żółtym z Podbańskiej przez całą dolinę aż na Kasprowy Wierch;
- w górnej części doliny żółty szlak krzyżuje się z szlakiem czerwonym poprowadzonym z przełęczy Zawory (Závory) na Tomanową Przełęcz (Tomanovo sedlo)
- z Podbańskiej szlak niebieski przez Dolinę Kamienistą na Pyszniańską Przełęcz (Pyšné sedlo)
- w dolnej części doliny przebiega trasa Magistrali Tatrzańskiej.
W latach siedemdziesiątych XX wieku istniał także oznaczony kolorem zielonym szlak przełęczy Zawory na przełęcz Liliowe, obecnie przejście jest zabronione.