Gawłuszowice
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°25'00" N 021°23'00" E
Gawłuszowice | |||
|
|||
Województwo | podkarpackie | ||
Powiat | mielecki | ||
Gmina | Gawłuszowice | ||
Sołtys | Janusz Tymuła | ||
Powierzchnia | 6,20 km² | ||
Położenie | 50° 25' N 21° 23' E |
||
Liczba mieszkańców (2007) • liczba ludności • gęstość |
ok 700 112,75 os./km² |
||
Strefa numeracyjna (do 2005) |
017 | ||
Kod pocztowy | 39-307 | ||
Tablice rejestracyjne | RMI | ||
Strona internetowa wsi | |||
Położenie na mapie Polski
|
Gawłuszowice –duża wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie mieleckim, w gminie Gawłuszowice.
W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie rzeszowskim.
Miejscowość jest siedzibą Gminy Gawłuszowice.
Spis treści |
[edytuj] Informacje ogólne o Gawłuszowicach
Gawłuszowice są położone w północno-zachodniej części województwa podkarpackiego, w powiecie mieleckim w zachodniej części Kotliny Sandomierskiej w pradolinie Wisły. Od zachodu sąsiaduje z Ostrówkiem, od południa z Kliszowem, zaś wschodu i północy z Wolą Zdakowską. Pod względem klimatycznym, glebowym, botanicznym i biologicznym obszar Gawłuszowic posiada naturalne walory Kotliny Sandomierskiej i jest położony między trzema formacjami geologicznymi: Płaskowyżem Tarnowskim, Płaskowyżem Kolbuszowskim oraz Pradoliną Podkarpacką. Miejscowość zalicza się do sandomiersko-lubelskiego okręgu glebowego. Sieć rzeczną stanowi Wisłoka. Krajobraz to malownicza dolina nadwiślańska, raj dla wędkarzy.
[edytuj] Historia Gawłuszowic
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1215 roku. Jest ona jedną z najstarszych w powiecie mieleckim. Przykładowo pierwsze wzmianki o Borowej pochodzą z 1257, Mielcu 1229 zaś Tuszowie Narodowym dopiero z 1470. Więc historia tej miejscowości sięga naprawdę zamierzchłych czasów w historii Polski. Były to czasy rozbicia dzielnicowego, więc wielce prawdopodobnie że władający Małopolska Leszek Biały podarował ja klasztorowi klarysek. Późniejsze dzieje nie są niestety bliżej znane. Od pierwszej połowy XVII wieku wieś z okolicznymi miejscowościami w posiadaniu rodziny Ossolińskich.
[edytuj] Historia rodu Ossolińskich
Rodzina Ossolińskich jest rodem szlacheckim, który w wieku XVII awansował do magnaterii Rzeczypospolitej. W historycznych źródłach Ossolińscy pojawili się w XIV wieku. Ossolińscy wywodzą się ze możnego średniowiecznego rodu Toporczyków z Morawicy k/Krakowa. W wieku XIV jedna z gałęzi Toporczyków osiadła na Ossolinie k/Sandomierza. Protoplastą rodu był Jan z Ossolina, syn wielkiego marszałka koronnego i kasztelana krakowskiego – Nawoja z Tęczyna. Potomkowie Jana pisali się z Ossolina i dali oni początek rodzinie Ossolińskich. Od pierwszej połowy wielu XVI potomkowie Jana z Ossolina zaczęli używać nazwiska Ossoliński, co było zgodne z ówczesną tradycją w Rzeczypospolitej kiedy zaczęto odstępować od używania przydomków np: z Ossolina, z Ciechanowa czy z Balic na rzecz bardziej "nowoczesnego" nazwiska obranego od nazwy miejsca skąd ród pochodził. W Gawłuszowicach ród ten rządził dobrze i sprawiedliwie. Źródło dzięki Ossolińscy
[edytuj] Zabytki
- Kościół parafialny pw. św. Wojciecha z 1677 jest to zabytek klasy 0.
- Cmentarz Parafialny.
- Stara Plebania Przykościelna z 1863 również zabytek klasy 0.
- Figura Świętego Jana.
- Figura Matki Boskiej w miejscu kościoła parafialnego zabranego przez wody rzeki Wisłoki w XVII w.
- Figura Matki Bożej Różańcowej z 1899 r.
[edytuj] Kościół parafialny
We wsi znajduje również się kościół parafialny pw. św. Wojciecha zbudowany w 1677 roku z fundacji Maksymiliana i Sieciecha Ossolińskich (data budowy oraz nazwiska majstrów wyryte na belce tęczowej). Parafię uposażył 12 marca 1215 r. Krystyn z Obichowa miejscowy właściciel majątku. Uposażenie parafii powiększył 4 kwietnia 1447 r. kard. Oleśnicki. Z tego terytorium w 1403 roku wydzielono parafię Borowa, wcześniej jednak, bo już pod koniec XIV w. wydzielono parafię Padew, a w 1951 r. Borki Nizińskie. Szpital parafialny istniał w latach 1604-1765. Od 1604 r. rozpoczęła działalność szkoła parafialna. Obecny kościół parafialny jest trzeci z kolei. Został zbudowany z drzewa modrzewiowego w 1677 r. przez cieślę Stanisława Karkutowicza. Jest jednonawowy, konstrukcji zrębowej, kryty gontem. Powstał z fundacji Maksymiliana i Sieciecha Ossolińskich. Pobłogosławiony przez bpa M. Oborskiego 2 października 1685 r. Polichromia dekoracyjna z 1924 roku malarstwa Vlastimila Hoffmana. Trzy ołtarze rokokowe 2 poł. XVIII w. W kościele znajduje się zabytkowy obraz Chrystusa na krzyżu z XVIII w. W 1871 r. rozebrano wieżę, w miejsce której wzniesiono kruchtę. W tym też roku wybudowano dzwonnicę wolnostojącą w kształcie arkady. Trzy dzwony z 1946 r. W latach 1968-1975 przeprowadzono generalny remont kościoła. Dano nowe gonty, belki na dachu, powałę, umocnienia fundamentów, remont wieżyczki, nowy chór i balustradę, remont organów, nową posadzkę – lastriko, cudowne witraże, stacje drogi krzyżowej, ogrodzenie kościoła, przeprowadzono renowację polichromii. Parafia posiada akta parafialne od 1829 r
[edytuj] Parafia pw. św. Wojciecha
- Adres:
- Gm. Gawłuszowice, pow. Mielec, woj. podkarpackie
- 39-307 Gawłuszowice 2, tel. (17) 774 41 17
- e-mail: gawluszowice@sandomierz.opoka.org.pl
Obecnie parafia liczy około 2500 wiernych. Proboszcz: Ks. kanonik wicedziekan diecezji Jan Sarwa. Posługę pełnią również Ks. wikariusz Maciej Gubernat, Ks. senior Stanisław Ciejka, Ks. profesor. Do parafii należą dwie kaplice w Brzyściu i w Rożniatach. Wierni bardzo licznie uczestniczą w nabożeństwach. Szczególnie msze podczas Święta Zmarłych na cmentarzu parafialnym oraz Pasterka podczas Bożego Narodzenia przyciągają rzesze wiernych z parafii i nie tylko. W okresie od kwietnia do października 13 każdego miesiąca odbywają się w kościele nabożeństwa do NMP w których parafianie bardzo licznie uczestniczą. Przy kościele działa Liturgiczna Służba Ołtarza (60 ministrantów), Służba Dziewcząt, Schola Parafialna, liczne koła żywego różańca zarówno dzieci, młodzieży jak i dorosłych.Przy kościele służbę pełnia siostry zakonne ze Zgromadzenia Sióstr Pasterek od Opatrzności Bożej (CSDP). Opiekują się one kościołem,pomagają parafii,katechizują,prowadzą Scholę parafialną,modlą się za parafian. Z Gawłuszowic pochodzi ks. dr Norbert Rucki, wieloletni proboszcz i dziekan w Aleksandrowie Łódzkim.
- Odpusty:
św. Wojciecha (niedziela po 23 kwietnia)
-
- Msze święte:
- Niedziele i święta: 7.00; 8.00; 9.00; 10.15: 11.30; 16.30
(Brzyście); 8.00 (Rożniaty); 10.15
- Święta państwowo zniesione: 7.00; 9.00; 17.00; 18.00 (Kaplice)
- Dni powszednie: 6.30; 18.00
[edytuj] Placówki państwowe
Na terenie Gawłuszowic działają prężnie Szkoła Podstawowa im. Władysława Jasińskiego oraz Publiczne Gimnazjum. Budynki obu szkół są połączone. Są one nowoczesne,funkcjonalne,przestrzenne. Do szkół uczęszczają dzieci i młodzież nie tylko z samych Gawłuszowic, ale z całej Gminy Gawłuszowice. Poza tym w Gawłuszowicach znajdują się bardzo funkcjonalna Przychodnia Zdrowia, Apteka Lekarska, Bank Spółdzielczy, Poczta Polska, Biblioteki Szkolna i Publiczna.