Msza
Z Wikipedii
Msza - w katolicyzmie podstawowy obrzęd liturgiczny, określany jako msza święta. Katolicy wierzą, że podczas mszy uobecniana jest w sposób sakramentalny ofiara krzyżowa Jezusa Chrystusa. Oznacza to, że w Kościele Katolickim msza jest przede wszystkim bezkrwawą ofiarą Kościoła składaną Bogu, przez którą udzielane są wiernym zasługi ofiary krzyżowej.
Spis treści |
[edytuj] Pochodzenie słowa
Słowo msza pochodzi ze zwrotu kończącego obrzęd ite, missa est, czyli skończone, rozsyłam Was. Podobnie w języku angielskim Mass i niemieckim die Messe.
[edytuj] Ustanowienie mszy
Według religii katolickiej Eucharystia została ustanowiona przez Jezusa Chrystusa podczas Ostatniej Wieczerzy spożytej z Apostołami w Wielki Czwartek. W trakcie wieczerzy Chrystus łamał i rozdawał chleb ze słowami "Bierzcie i jedzcie, to jest Ciało moje" (Mt 26,26). Po wieczerzy podał Apostołom kielich wypełniony winem ze słowami "Pijcie z niego wszyscy, bo to jest moja Krew Przymierza, która za wielu będzie wylana na odpuszczenie grzechów" (Mt 26,27-28). Równoległe opisy ustanowienia Eucharystii znajdują się w pozostałych Ewangeliach synoptycznych (Mk 14,22-24; Łk 22,19-20) oraz w 1 Kor 11, 24-26.
[edytuj] Chleb i wino jako Ciało i Krew Chrystusa
Według katolików, starokatolików i prawosławnych ofiarowane podczas Mszy świętej chleb i wino zostają przeistoczone w Ciało i Krew Chrystusa. Chleb i wino nie uobecniają Chrystusa w sposób symboliczny, lecz substancjalnie, zachowując jedynie przypadłości chleba i wina. Luteranie natomiast uważają, że w wyniku konsekracji, pod postaciami chleba i wina jest realnie obecne ciało i krew Jezusa Chrystusa, chleb pozostaje jednak chlebem, a wino winem.
Chrystus ustanawiając mszę powołał się wprost na przykład najwyższego kapłana Melchizedeka, który wg Księgi Rodzaju był królem Salem i przywitał Abrama chlebem i winem. Ponieważ z psalmu 110 wynika, że Mesjasz będzie kapłanem na wieki na wzór Melchizedeka, ustanowienie Eucharystii jest wypełnieniem przepowiedni mesjańskiej.
W języku Biblii ciało i krew oznacza człowieka (jak w Mt 16, 17; 1 Kor 15, 50; Ekl 18, 30). Rozdzielenie ciała i krwi oznacza symbolicznie śmierć. Dlatego też chleb i wino są osobno konsekrowane i zmieniają się sakramentalnie w ciało i krew Chrystusa, który mówił o sobie, że Ciało moje jest prawdziwym pokarmem, a Krew moja jest prawdziwym napojem (Jn 6, 55).
[edytuj] Części mszy
[edytuj] Obrzędy wstępne
Obejmują przygotowanie do sprawowania Liturgii Słowa i Eucharystii. W dni powszednie, w czasie Wielkiego Postu oraz podczas mszy żałobnych opuszcza się śpiew Gloria. Części obrzędów wstępnych:
- Śpiew na wejście
- Pozdrowienie ołtarza
- Znak krzyża
- Pozdrowienie ludu
- Akt pokuty
- Kyrie (Panie zmiłuj się nad nami)
- w niedziele (poza Wielkim Postem i Adwentem) oraz w święta Gloria (Chwała na wysokości Bogu)
- Kolekta
[edytuj] Liturgia słowa
Głównymi elementami liturgii słowa są czytania Pisma Świętego (według OWMR będące najważniejszym elementem liturgii) oraz Credo. Czytania mogą być zakończone Homilią (tzw. kazaniem lub listem pasterskim). Liturgię słowa kończy modlitwa powszechna. W tygodniu lekcje czytane są ze Starego Testamentu, a ewangelia z Nowego, śpiewany jest psalm responsoryjny, w niedziele jedno czytanie jest ze Starego, a drugie z Nowego Testamentu, psalm responsoryjny i ewangelia. Części Liturgii słowa:
- Pierwsze czytanie
- Psalm responsoryjny
- Drugie czytanie
- ew. sekwencja
- Aklamacja i Werset przed Ewangelią
- Czytanie Ewangelii
- Homilia
- Credo
- Modlitwa powszechna
[edytuj] Liturgia eucharystyczna
Przez wielu uznawana za najważniejszą część mszy świętej. Obejmuje głównie przygotowanie darów ofiarnych, Modlitwę eucharystyczną i Obrzędy Komunii. Części Liturgii Eucharystycznej:
- Przygotowanie darów ofiarnych
- stosowane zwykle w czasie uroczystości Okadzenie darów
- Lavabo (obmycie rąk)
- Modlitwa nad darami
- Modlitwa eucharystyczna
- Dialog przed prefacją
- Prefacja
- Sanctus (Święty, święty)
- w niedziele i niektóre święta i uroczystości [[Wspomnienie tajemnicy dnia
- Epikleza
- Konsekracja
- Aklamacja po przeistoczeniu
- Anamneza
- Modlitwa ofiarnicza
- Epikleza komunijna
- Modlitwy wstawiennicze za Kościół, za żyjących i zmarłych
- Doksologia końcowa
- Obrzędy komunijne
- Wezwania do Modlitwy Pańskiej
- Ojcze Nasz
- Embolizm
- Znak pokoju
- śpiew Agnus Dei (Baranku Boży), podczas którego odbywa się łamanie chleba i obrzęd zmieszania postaci eucharystycznych
- Komunia święta
- Dziękczynienie po Komunii
- Modlitwa po Komunii
[edytuj] Obrzędy zakończenia
Publiczną celebrę kończy oficjalnie według ogólnego zwyczaju błogosławieństwo i rozesłanie wiernych. Przed rozesłaniem podawane są ogłoszenia o następnych obchodach liturgicznych i inne informacje związane z życiem parafii. Jeśli bezpośrednio potem ma miejsce inny obrzęd liturgiczny (pogrzeb, wystawienie, procesja), to błogosławieństwo i rozesłanie następują dopiero na końcu ostatniego obrzędu.
