Glistnik jaskółcze ziele
Z Wikipedii
Glistnik jaskółcze ziele | |
Systematyka | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Podgromada | Magnoliophytina |
Klasa | Ranunculopsida |
Podklasa | jaskrowe |
Nadrząd | Ranunculanae |
Rząd | makowce |
Rodzina | makowate |
Podrodzina | glistnikowe |
Rodzaj | glistnik |
Gatunek | glistnik jaskółcze ziele |
Nazwa systematyczna | |
Chelidonium majus | |
L., 1753 |
Glistnik jaskółcze ziele, jaskółecznik (białostockie), celidonia (Pomorze), cyndalia (górnośląskie), cyngalia (kieleckie), glistewnik (Podlasie), złotnik (Wielkopolska), żółtnik (Mazowsze). (Chelidonium majus L., Sp. Pl. 1: 505. 1753). Stara polska nazwa nawiązuje do wiary, że roślina ukazuje się wraz z powrotem jaskółek, a zamiera z ich odlotem. Gatunek byliny z rodziny makowatych (Papaveraceae Juss.), pospolity w Europie i basenie Morza Śródziemnego. Występuje też w Ameryce Północnej, przewieziony tam przez osadników jako zioło lecznicze na choroby skóry. Gatunek monotypiczny - jedyny w rodzaju Chelidonium.
[edytuj] Charakterystyka
- Typ
- Zielna roślina trwała.
- Łodyga
- Rzadko, odstająco owłosiona. Rozgałęzia się widlasto, osiąga do 90 cm wys., po przełamaniu wydziela pomarańczowy sok mleczny.
- Liście
- Pierzastosieczne, jajowate do okrągłych, nierówno, głęboko wcinane lub karbowane, górne 3-klapowe. Dolne długoogonkowe, górne krótkoogonkowe. Z wierzchu jasnozielone, spodem sinozielone.
- Kwiaty
- Złocistożółte, zebrane w baldaszkach po trzy do ośmiu o średnicy do 2 cm. Korona czteropłakowa, kielich dwudziałkowy, wcześnie opadający. Kwitnienie od maja do sierpnia.
- Owoc
- Równowąska torebka, zewnętrznie przypominająca łuszczynę. Nasiona czarne, błyszczące.
- Korzeń
- Rozgałęziony, od zewnątrz brunatnoczerwony, na przełomie żółty.
- Biotop
- Roślina nitrofilna. Pospolity chwast w sadach i ogrodach, na rumowiskach i w zaroślach, preferujący miejsca zacienione. Często występuje w laskach i zaroślach robiniowych.
Kwitnący glistnik jaskółcze ziele |
Przełamana pusta łodyga glistnika, widoczny wyciekający sok i delikatne włoski |
[edytuj] Zastosowanie
- Medycyna:
- Surowiec zielarski - ziele glistnika - Herba Chelidonii, korzeń glistnika - Radix Chelidonii
- Skład chemiczny: ok. 20 alkaloidów (m. in.: chelidoninę, berberynę, chelerotrynę, sangwirynę, protopinę i inne), saponiny, duże ilości soli wapniowych oraz enzymy proteolityczne.
- Zastosowanie: Używany powszechnie jako lek usuwający kurzajki (brodawki) na skórze.Wystarczy kilka razy posmarować kurzajkę sokiem mlecznym z glistnika. Działanie to wiąże się z obecnością w soku chelidoniny. Zioło to w dużych ilościach lub zbyt długo stosowane jest bardzo toksyczne.
- Działanie: przeciwnowotworowe (chelidonina hamuje podziały komórek), rozkurczowe (drogi żółciowe), żółciopędne, bakteriobójcze, pierwotniakobójcze, grzybobójcze, uspokajające.