Gwardia Hlinkowa
Z Wikipedii
Gwardia Hlinkowa, (słow. Hlinková garda) – formacja paramilitarna Słowackiej Partii Ludowej (SLS) istniejąca w latach 1938-1945
Gwardia Hlinkowa powstała spontanicznie 8 października 1938 r., tydzień po żądaniach Adolfa Hitlera przyłączenia do Niemiec Sudetenlandu, głównie w Bratysławie, Nitrze i Trnavie. Jej nazwa pochodziła od założyciela SLS, Andreja Hlinki. Pierwszym komendantem został Karol Sidor. Większość członków pochodziła z wcześniejszej formacji paramilitarnej SLS pod nazwą Rodobrana. Gwardia Hlinkowa pełniła wówczas rolę zbrojnego ramienia SLS, działając nielegalnie. Po powstaniu 14 marca 1939 r. samodzielnego Państwa Słowackiego, otrzymała status oficjalnej policji państwowej, a jej zadaniem było zapewnienie bezpieczeństwa wewnętrznego. Od 15 marca nowym komendantem był Alexander Mach. Początkowo udział w Gwardii Hlinkowej był obowiązkowy dla mężczyzn w wieku od 18 do 60 lat, ale od grudnia zaczęto przyjmować do niej tylko ochotników. Największa jej liczebność była w pierwszym okresie działalności, kiedy formacja liczyła ok. 100 tys. ludzi. Jednakże do końca 1943 r. liczba ta spadła do niecałego 1 tys. Gwardia Hlinkowa składała się z kilku rodzajów oddziałów:
- Gwardii Hlinki 1. stopnia (członkowie w wieku od 20 do 35 lat),
- Gwardii Hlinki 2. stopnia (od 36 do 60 lat),
- Akademicka Gwardia Hlinki (Akademická Hlinková Garda),
- Zagraniczna Gwardia Hlinki (Zahranicná Hlinková Garda),
- Transportowa Gwardia Hlinki (Hlinková Dopravna Garda).
We wrześniu 1939 r. wydzielone oddziały Gwardii Hlinkowej wraz z regularną armią słowacką wzięły udział w ataku na Polskę, pełniąc pomocnicze funkcje. W maju 1941 r. powstały specjalne oddziały Gwardii pod nazwą Pohotovostné Oddiely Hlinkovej Gardy, które zostały przeszkolone przez SS w Niemczech, a oficerowie SS zostali do nich przydzieleni jako doradcy. Osiągnęły one liczebność ok. 3,5 tys. ludzi w 1944 r. W 1942 r. członkowie formacji brali udział wraz z Niemcami w akcjach deportacyjnych ludności żydowskiej do obozów koncentracyjnych. Majątek Żydów został rozdzielony między członków Gwardii Hlinkowej. Po stłumieniu przez Niemców Powstania Słowackiego pod koniec października 1944 r., podczas którego z partyzantami walczyły także Pohotovostné oddiely Hlinkovej gardy, cała formacja znalazła się pod zwierchnictwem SS. Na jej czele stanął wówczas O. Kubala. Działalność formacji zakończyła się wraz z upadkiem Państwa Słowackiego na pocz. 1945 r.
Członkowie Gwardii Hlinkowej nosili czarne mundury i czapkę z wełnianym pomponem na czubku. Używali salutu podniesieniem prawej ręki i słowami Na stráž!.
