Henryk Ehrlich
Z Wikipedii
Henryk Ehrlich (ur. 1882, zm. 15 maja 1942) - redaktor wydawanego w języku jidysz dziennika Fołks-Cajtung, członek rady miejskiej Warszawy i członek żydowskiej partii socjalistycznej Bund. Członek egzekutywy II Międzynarodówki.
Po wybuchu II wojny światowej Ehrlich przedostał się do strefy sowieckiej, gdzie został aresztowany w Brześciu już 4 października 1939 roku. 2 sierpnia 1940 roku został skazany na śmierć przez "trójkę" NKWD w Saratowie; 27 sierpnia wyrok został zamieniony na 10 lat łagru. We wrześniu 1941 roku na mocy układu Sikorski-Majski Ehrlich został zwolniony. Zaproponowano mu uczestnictwo w tworzonym w ZSRR Żydowskim Komitecie Antyfaszystowskim (powstałym ostatecznie w lutym 1942) , na którego czele Józef Stalin postawił Salomona Michoelsa) i który miał prowadzić - i prowadził- prosowiecką propagandę w krajach zachodnich (przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych).
Tymczasem Ehrlich miał odlecieć do Londynu razem z generałem Sikorskim (którego wizyta w Moskwie była wyznaczona na grudzień),by wejść w skład władz RP na emigracji. W grudniu 1941 Ehrlich i Wiktor Alter zostali ponownie aresztowani przez NKWD w Kujbyszewie, gdzie przebywali w ambasadzie RP. Aresztowanie wybitnych działaczy II Międzynarodówki wywołało burzę w kręgach socjalistycznych na Zachodzie i oficjalne interpelacje do władz sowieckich. Te przez cały 1942 rok zachowywały milczenie, by w lutym 1943, po zwycięstwie pod Stalingradem, ogłosić, że Ehrlich i Alter zostali oni rozstrzelani, jako "szpiedzy Hitlera."
W rzeczywistości, po kolejnym aresztowaniu Henryk Ehrlich stał się więźniem nr 42 i już 23 grudnia 1941 roku został skazany na śmierć za "zdradę" ale wyroku nie wykonano gdyż popełnił samobójstwo wieszając się na kracie okna w celi.
[edytuj] Bibliografia , linki
- Stanisław Swianiewicz, W cieniu Katynia , Warszawa 1990 ISBN 830702093X
- Time magazine kwiecień 1943 - demonstracja związkowców w USA - protest przeciw straceniu Altera i Ehrlicha
