Władysław Sikorski

Z Wikipedii

Władysław Sikorski
'
Życie	Generał broni
Urodził się	20 maja 1881 Tuszów Narodowy
Zmarł	4 lipca 1943 Gibraltar
Kariera
W służbie od
Pełniona funkcja	Naczelny Wódz Wojska Polskiego, Premier RP
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa, wojna polsko-bolszewicka, II wojna światowa
Odznaczenia

Generał broni Władysław Eugeniusz Sikorski, herbu Kopaszyna, (ur. 20 maja 1881 w Tuszowie Narodowym pod Mielcem - zm. 4 lipca 1943 w Gibraltarze), polski dowódca wojskowy i Wódz Naczelny, a w latach 1939-1943 premier Polskiego Rządu na Uchodźstwie.

Od 1898 do 1902 uczęszczał do seminarium nauczycielskiego w Rzeszowie. Ostatnią klasę gimnazjum i maturę zdał we Lwowie. W 1902 rozpoczął studia na Wydziale Inżynierii Dróg i Mostów Politechniki Lwowskiej, gdzie włączył się w ożywioną działalność patriotyczną i społeczną.

Obok Mariana Kukiela, Walerego Sławka, Kazimierza Sosnkowskiego, Witolda Jodko-Narkiewicza, a także Henryka Minkiewicza organizator Związku Walki Czynnej we Lwowie w 1908. Celem ZWCz było przygotowanie powstania zbrojnego w zaborze rosyjskim. Następnie założył i był prezesem Lwowskiego Związku Strzeleckiego.
Od 1912 członek Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych (KTSSN). W latach 1914-1916 był szefem Departamentu Wojskowego Naczelnego Komitetu Narodowego. W tym okresie doszło do konfliktu między Sikorskim i Piłsudskim. W latach 1916-1918 zajął się zaciągiem Polaków do armii austriackiej.

Od listopada 1918 w Wojsku Polskim. Był szefem sztabu w dowództwie wojsk polskich „Wschód” w Galicji, dowódcą grupy „Bartatów”, a następnie grupy płk. Sikorskiego.
W wojnie polsko-rosyjskiej na różnych stanowiskach dowódczych, m.in. dowódca 9 Dywizji Piechoty i Grupy Poleskiej podczas ofensywy kijowskiej, 5 Armii podczas bitwy warszawskiej oraz 3 Armii podczas walk w rejonie Zamościa. W latach 1921-1922 szef Sztabu Generalnego.
Po zabójstwie Gabriela Narutowicza marszałek Sejmu Maciej Rataj 16 grudnia 1922 powołał go na stanowisko prezesa Rady Ministrów. Sikorski pełnił równocześnie obowiązki ministra spraw wewnętrznych. Podał się do dymisji 26 maja 1923. Jego rząd doprowadził m.in. do uznania polskich granic wschodnich przez państwa zachodnie.

W latach 1923-1924 pełnił funkcję generalnego inspektora piechoty. W 1924-1925 minister spraw wojskowych w drugim rządzie Władysława Grabskiego. 1925 mianowany dowódcą VI Okręgu Korpusu we Lwowie. W czasie przewrotu majowego zachował neutralność - nie opuścił Lwowa, ani też nie przysłał pomocy dla wojsk rządowych, co ułatwiło zadanie zwolennikom Piłsudskiego. Skonfliktowany z Józefem Piłsudskim, w 1928 zostaje odwołany ze stanowiska.

Spis treści 1 Wódz Naczelny 2 Odznaczenia 3 Opublikował m.in.: 4 Zobacz też 5 Linki zewnętrzne

[edytuj] Wódz Naczelny

Do 1939 pozostał bez przydziału, w dyspozycji Ministra Spraw Wojskowych. Studiował we Francji w Ecole Superieure de Guerre. W 1936 był jednym z sygnatariuszy antysanacyjnego Frontu Morges (obok Wincentego Witosa, Ignacego Paderewskiego i Józefa Hallera).
W 1939, po rozpoczęciu Kampanii Wrześniowej domagał się od marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego przydziału do jednostki frontowej, lecz go nie otrzymał. W takich okolicznościach przedostał się do Francji, gdzie już 28 września, a więc jeszcze przed ustaniem walk w Polsce, podjął się - za przyzwoleniem aliantów - tworzenia polskiej armii na uchodźstwie. 30 września mianowany nowym premierem rządu Rzeczypospolitej.

7 listopada mianowany przez Prezydenta RP Naczelnym Wodzem i Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych. Utworzył armię polską we Francji, w której skład weszło ponad 84 tys. ludzi. Po klęsce Francji, 5 sierpnia podpisał umowę w sprawie odbudowy polskiej armii i rządu polskiego na wychodźstwie w Wielkiej Brytanii. W tych strukturach powstały zalążki armii, floty wojennej i handlowej oraz lotnictwa. W pierwszym okresie (1940-1941) największe znaczenie miały okręty Polskiej Marynarki Wojennej i dywizjony myśliwskie lotnictwa.

Po ataku Niemiec na ZSRR, 30 lipca 1941 podpisał układ z ambasadorem Iwanem Majskim w sprawie tworzenia polskiej armii na wschodzie (pakt Sikorski-Majski, potwierdzony układem Sikorski Stalin w grudniu tegoż roku). Dzięki temu władze sowieckie ogłosiły amnestię dla Polaków osadzonych w obozach GUŁAGu na Dalekiej Północy i deportowanych w głąb ZSRR w latach 1939-1941 oraz na utworzenie Armii Polskiej w ZSRR pod dowództwem gen. Władysława Andersa. Dzięki temu - po ewakuacji wojska i znacznej ilości ludności cywilnej na Bliski Wschód - udało się uratować życie ok. 115 tys. ludzi.

Sikorski, wielbiony w okupowanej Polsce i uważany za męża opatrznościowego, zginął w Gibraltarze 4 lipca 1943 podczas powrotu z inspekcji sił Armii Polskiej na Wschodzie. Okoliczności śmierci Sikorskiego nie zostały w pełni wyjaśnione, a zawierające m.in. wyniki śledztwa w sprawie katastrofy archiwa brytyjskie pozostaną utajnione do 2050 (w latach 90. XX wieku przesunięto klauzulę tajności). Nie wyjaśniona pozostaje m.in. rola Kima Philby - sowieckiego agenta i szefa kontrwywiadu brytyjskiego (MI6) na obszar Morza Śródziemnego. Zwłoki generała zostały przetransportowane 10 lipca 1943 do Plymouth w Anglii na pokładzie niszczyciela ORP Orkan, a po uroczystościach pogrzebowych w Londynie Sikorski został pochowany na cmentarzu lotników polskich w Newark koło Nottingham. 17 września 1993 jego prochy przeniesiono na Wawel.

Przez Polaków w okupowanym Kraju i większość środowisk emigracyjnych uznany za bohatera narodowego i jedynego polskiego męża stanu^{[potrzebne źródło]}, który był w stanie wywalczyć dla Polski niepodległość i niezawisłość. Jego śmierć przekreśliła te oczekiwania.

[edytuj] Odznaczenia

Generał został odznaczony między innymi Orderem Orła Białego, Orderem Virtuti Militari klasy II i V, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Grunwaldu klasy I (pośmiertnie), francuską Legią Honorową oraz wieloma innymi odznaczeniami krajowymi i zagranicznymi.

[edytuj] Opublikował m.in.:

• Regulamin Musztry Związku Strzeleckiego i elementarna taktyka piechoty (1911)
• O polską politykę państwową. Umowy i deklaracje z okresu pełnienia urzędu prezesa Rady Ministrów 18 XII 1922 - 26 V 1923 (1923)
• Podstawy organizacji naczelnych władz wojskowych w Polsce (1923)
• O polską politykę państwową (1923)
• Polesie jako węzeł strategiczny wschodniego frontu (1924)
• Nad Wisłą i Wkrą. Studium do polsko-radzieckiej wojny 1920 roku (1928)
• La campagne polono-russe de 1920 (1928)
• Polska i Francja w przeszłości i w dobie współczesnej (1931)
• Przyszła wojna - jej możliwości i charakter oraz związane z nimi zagadnienia obrony kraju (1934)

[edytuj] Zobacz też

• Katastrofa lotnicza generała Władysława Sikorskiego

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Andrzej Zakrzewski, Trwanie w legendzie, Zwoje 6 (10) 1998
• Teresa Bloch, Generał Władysław Sikorski – współtwórca i obrońca niepodległości (1881-1943), NPW 7-8, 2002
• Generał Władysław Sikorski - wódz i polityk
• Tajemnica gen. Sikorskiego, Zbigniew Stańczyk, Przegląd Polski Online 3/2002
• Książka Davida Irvinga o śmierci Sikorskiego PDF, j. angielski
• D. Baliszewski: Bransoletka Zofii
• D. Baliszewski: Bomba w samolocie
• D. Baliszewski: Ostatnia droga