Język śląski
Z Wikipedii
Ślōnski | |
Obszar | Śląsk w granicach Polski oraz Czech, Niemcy, USA a także inne kraje |
Liczba mówiących | około 1 250 tys. |
Klasyfikacja genetyczna | Języki indoeuropejskie *Języki słowiańskie **Języki zachodniosłowiańskie ***język śląski |
Pismo | alfabet łaciński |
Status oficjalny | |
Język urzędowy | nie uznawany |
ISO/FDIS 639-3 | sli |
SIL | sli |
W Wikipedii | |
Zobacz też: język, języki świata
|
Język śląski (řôndzýńý, šlônzkoū goūdka, prawjýńý[1]) – zespół dialektów i gwar śląskich; termin, którym niektórzy określają dialekt śląski, kontinuum językowe rodzimej ludności (s týla[2]).
Z naukowego punktu widzenia termin język śląski istnieje jako górnośląski kreol dawnych i obecnych mieszkańców Górnego Śląska, krańców zachodniej Małopolski i północnych Moraw. W postaci literackiej nieskodyfikowany, jest (w zupełnie nowej formie) dopiero w fazie tworzenia, podobnie jak powstał skodyfikowany w latach 30. XX w. przez Ondrę Łysohorsky'ego, blisko spokrewniony ze śląskim, język laski, czy nowożytny język hebrajski w Izraelu. Jest określeniem faworyzowanym przez część językoznawców, historyków oraz działaczy regionalnych i posiada w odczuciu polskiej większości, silnie upolitycznione konotacje.
Większość językoznawców uważa język śląski za zespół dialektów języka polskiego posiadający co najmniej trzy odmiany różniące się zarówno słownictwem, jak i fonetyką. Obecnie trwają prace nad utworzeniem śląskiego języka literackiego, ustandaryzowaniem zasad tego języka oraz wypracowaniem jego formy pisanej, której podstawy istnieją obecnie w postaci różnorodnych, często bardzo odmiennych propozycji kodyfikacyjnych (do tej pory gwara śląska pisana była według zasad ortografii języka czeskiego, morawskiego i polskiego). Do problematyki sklasyfikowania języka śląskiego należą w tej chwili m.in. takie zagadnienia, jak wybór cech charakterystycznych zespołu gwar śląskich, które zostaną uznane za kanon tego języka, oraz który z języków – morawski, polski czy czeski – będzie mieć większy wpływ na niego od strony strukturalnej.
Utworzenie jednorodnego języka śląskiego wraz z jego odmianą literacką jest istotnym zagadnieniem dla osób, określających swoją tożsamość jako narodowość śląską, aczkolwiek nie spotyka się to z pełną akceptacją wśród Ślązaków, którzy w pisowni preferują zazwyczaj swoją lokalną odmianę gwary śląskiej zapisywaną według zasad ortografii języka polskiego.
Podczas spisu powszechnego w 2002 roku język śląski, jako używany w posługiwaniu się w kontaktach domowych zadeklarowało 56 643 (najczęściej równocześnie z językiem polskim). Najwięcej - ponad 40 tysięcy w województwie śląskim.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Adnotacje
- ↑ Nieoficjalna pisownia według serwisu kodyfikacyjnego ponasymu.com; alternatywny zapis: rzondzyniy/rzóndzyni, ślonsko godka/ślónsko gołdka, prawiyni/prawjyni.
- ↑ Alternatywny zapis: stela