Karsznice (powiat zduńskowolski)
Z Wikipedii
| Karsznice | |
| Województwo | łódzkie |
| Powiat | zduńskowolski |
| Gmina | Zduńska Wola |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
43 |
| Tablice rejestracyjne | EZD |
Karsznice – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zduńskowolskim, w gminie Zduńska Wola. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa sieradzkiego. Nazwa wsi, być może, wywodzi się od staropolskiego wyrazu "karśniawy"- leworęki (St. Kozierowski). Pierwsza wzmianka z 1386 r. dotyczy Mikołaja (Nicolaus) de Karsnicze, Carsnicz. W 1398 występuje właściciel wsi Olbracht de Karsznicze, a pamiątką po nim była rola o nazwie Olbrachty - jako tzw. przyległość występująca jeszcze w XIX w. W 1552 r. pisano: Karsznycze. W XVI w. zmaieszkują tu Karszniccy h. Jastrzębiec, którzy zczasem podzielili się na dwie gałęzie: o przydomku Sasin z Karsznic Wlk. i Fundament z Karsznic Mł. W 1827 r. było tu 8 domów, 106 mieszkańców. Folwark miał obszar 689 mórg, było w nim 6 domów murowanych i 9 drewnianych oraz budynki gospodarcze, piękny park i staw obfity w ryby. Ok. XVIII w., w wyniku mariażu Franciszki Karśnickiej z Zygmuntem Jaksa Dobkiem, dobra zmieniły właścicieli. Ich córka Barbara została żoną Jiliana Malczewskiego, a z tego związku urodził się syn Franciszek Salezy. Zygmunt Dobek h. Gryf był skarbnikiem sieradzkim (1772-78), miecznikiem sieradzkim (1778-93), pisarzem grodzkim bydgoskim i podstarościm sieradzkim. W 1816 r., w wyniku działów majątkowych, powstały trzy schedy. Właścicel Karsznic Marceli Karczewski zginął w Warszawie w 1861 r. od salwy Moskali w czasie demonstracji ulicznej urządzonej w 30-ą rocznicę bitwy pod Olszynką Grochowską. Ostatnimi właścicielami Karsznic byli Wiszlejscy którzy odziedziczyli majątek po ciotce Zofi - aż do II wojny św. Jest tu grób na wysepce niemieckich żołnierzy poległych 30 XI 1914 r. O tej niewielkiej wsi zaczęło być głośno w Polsce w zw. z budową linii kolejowej Śląsk - porty na mocy ustawy z 23 IV 1925 r. Otóż linia ta przebiegała przez Karsznice. Roboty rozpoczęto wiosną 1928 r. Pierwszy pociąg ze Śląska dotarł tu 8 XI 1930 r. W tym dniu w Karsznicach otwarto stację kolejową. Linię dokończyło Francusko-Polskie Tow. Kolejowe S.A. w Paryżu w 1937 r. Zbudowano w Karsznicach również parowozownię oddaną do użytku 11 XI 1933 r., a w 1934 r. na potrzeby Kolei uruchomiono ujście wody na rz. Grabi w Bilewie. Wybudowano też osiedle mieszkaniowe dla 1.300 kolejarzy i ich rodzin. Niemcy rozbudowali karsznicki węzeł. W okresie wojny działała tu Samodzielna Placówka Kolejowa ZWZ-AK, prowadząca działalność wywiadowczą i sabotażową. Na przełomie 1942/43 r. doszło do licznych aresztowań, a dwóch kolejarzy (Juliusza Syllę i Kazimierza Kałużewskiego) publicznie powieszono. Po wojnie Zakład Taboru Kolejowego PKP rozbudowano i zmodernizowano. Jest tu "Izba historii i skansen taboru kolejowego". W skansenie zgromadzone są parowozy parowe, spalinowe i elektryczne z 1 poł. XX w. Obecnie osiedle kolejarskie stnowi dzielnicę Zduńskiej Woli.
LITERATURA:
- Marszałek W., Wędrówka ze Zduńskiej Woli do Marzenina nad Grabią, [w:], "Na sieradzkich szlakach" nr 1/53/1999/XIX, s. 56-59.
Zobacz też: Karsznice, Karsznice Duże, Karsznice Małe
