Kolaboracja pod okupacją japońską podczas II wojny światowej
Z Wikipedii
Kolaboracja pod okupacją japońską podczas II wojny światowej
Powstanie kolaboracji pod okupacją japońską wiązało się z planami utworzenia tzw. "Wielkiej Wschodnioazjatyckiej Strefy Wspólnego Dobrobytu". W jej skład miały wchodzić wszystkie obszary podbite przez armię japońską, a nie wchodzące do Cesarstwa Japonii oraz z wyjątkiem kilku strategicznych punktów, jak np. Singapur, gdzie zachowano administrację wojskową. W ramach powyższej strefy miały istnieć nie kolonie ani protektoraty, ale zespolone wokół niej wolne stowarzyszenia narodów. Dotyczyło to: Birmy, Tajlandii, Malezji, Filipin, Indii Holenderskich i Indochin, które Tokio traktowało już jako podległe sobie terytorium, mimo że władzę sprawowała tam jeszcze administracja francuska. W celu koordynacji powyższych celów na początku 1942 r. w rządzie japońskim utworzono dodatkowe Ministerstwo Wielkiej Azji Wschodniej. Pod koniec 1942 r. widać było jednak wyraźnie, że pochłonięci działaniami wojennymi Japończycy nie byli przygotowani na realizację swoich planów. Poza tym sami zachowywali się na podbitych terenach jeszcze bezwzględniej od "białych", choćby liczne mordy i gwałty popełniane na Chińczykach czy innych ludach. Wszystko to pokazuje, że wcale nie mieli zamiaru wcielać w życie swoich propagandowych idei - tym razem to oni mieli stworzyć dla siebie imperium kolonialne w Azji. Wszelkie zaś fasadowe rządy były im potrzebne tylko o tyle, o ile umożliwiały kontrolę nad podbitymi krajami lub wspierały ich wysiłek wojenny (np. dostarczając żołnierzy, czy robotników). W dniu 5 listopada 1943 r. doszło w Tokio do Zgromadzenia Narodów Wschodniej Azji, na które przybyli delegaci wszystkich narodów "stowarzyszonych" z Japonią. Zakończyło się ono przyjęciem nic nie mówiącej "Wspólnej deklaracji krajów Azji Wschodniej".
Pod wpływem klęsk wojennych japońskie kręgi wojskowe, podobnie jak Niemcy w Europie, postanowiły sięgnąć do rezerw ludzkich okupowanych krajów. Pod koniec 1943 r. w Sajgonie dowództwo na obszar południowo-wschodniej Azji wydało rozkaz o organizowaniu sił ochronnych (tzw. Giyu-gun) i pomocniczych (tzw. Heiho). W wyniku tego powstało w podbitych krajach kilka formacji wojskowych, które - poza Indyjską Armią Wyzwoleńczą - spełniały funkcje pomocnicze wobec sił japońskich.
Przykłady kolaboracji pod okupacją japońską:
- Birma - stojący na czele kolaboranckiego rządu Ba Maw, Patriotyczne Siły Burmy, nazwane później BIA (Burma Independent Army), Birmańska Armia Wyzwoleńcza, przemianowana w Birmańską Armię Narodową na czele z gen. Aung San,
- Tajlandia - stojący na czele kolaboranckiego rządu feldmarszałek Luang Pibulsonggram,
- Filipiny - stojący na czele kolaboranckiego rządu José Paciano Laurel y García, Komitet Niepodległości Filipin,
- Mandżukuo - były cesarz chiński Pu Yi,
- Chiny - stojący na czele kolaboranckiego Chińskiego Rządu Narodowego ze stolicą w Nankinie Wang Jingwei, a po jego śmierci w 1944 r. Chen Gongbo,
- Mengjiang - mongolski książę Demchugdongrub,
- Indie - Liga Niepodległości Indii, Subhas Czandra Bose, stojący na czele Tymczasowego Rządu Wolnych Indii z siedzibą w birmańskim Rangunie, Indyjska Armia Narodowa,
- Holenderskie Indie Wschodnie - stojący na czele komitetu Badan Penyelidik Usaha Persiapan Kemerdekaan Indonesia (BPUPKI) Sukarno, organizacje zbrojne Pembela Tanah Air (PETA), Barisan Hizbullah,
- Malaje - organizacja zbrojna Giyu-gun,
- Korea - ochotnicza służba w wojsku japońskim, straży obozowej i policji,
- Hindusi, Aborygeni, Maorysi - pracownicy japońskich wojskowych rozgłośni radiowych, czy służb propagandowych,
- Rosjanie - działająca w Mandżukuo Rosyjska Partia Faszystowska z Konstantinem Władimirowiczem Rodzajewskim na czele.