Maniok jadalny
Z Wikipedii
Maniok jadalny | |
Systematyka | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | Rosopsida |
Podklasa | ukęślowe |
Rząd | wilczomleczowce |
Rodzina | wilczomleczowate |
Rodzaj | maniok |
Nazwa systematyczna | |
Manihot esculenta Crantz. |
Maniok jadalny (Manihot esculenta Crantz, Manihot utilissima) - gatunek rośliny uprawnej należący do rodziny wilczomleczowatych. Pochodzi z Brazylii. Najważniejsza i najpospolitsza roślina uprawna tropikalnej Ameryki, Afryki i Azji, stanowiąca pożywienie 2/3 ludności tych obszarów. Jej uprawę zaczęli 3000 lat p.n.e. Indianie brazylijscy. W XVI wieku trafił do Afryki, później do Indonezji. Stał się odpowiednikiem ziemniaka w strefie klimatu umiarkowanego.
[edytuj] Charakterystyka
- Bulwy
- Częścią użytkową są bulwy korzeniowe o długości 30-60 cm, grubości 10 cm i ciężarze do 25 kg. Są one brązowe z zewnątrz, wewnątrz białe lub żółtawobiałe. Zawierają 20-40% skrobi, w stanie surowym są trujące, ponieważ występuje w nich glikozyd manihotoksyna, przechodzący łatwo w kwas pruski. Właściwości trujące giną po ugotowaniu, upieczeniu lub wysuszeniu i wówczas bulwy mogą być spożywane bezpośrednio lub w różny sposób przyrządzone.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina uprawna : Główne rejony uprawy: Brazylia, Boliwia, Paragwaj, Meksyk, Madagaskar, Indie, Malezja, Nowa Gwinea, Wyspy Samoa oraz cała Afryka na południe od Sahary.
- Sztuka kulinarna : Ze zmielonych lub startych bulw otrzymuje się masę, która po wysuszeniu i prażeniu jest mielona. Powstająca w ten sposób mąka (tzw. kassawa) służy do wypieku chleba, sporządzania i przyprawiania różnych potraw oraz przerabia się ją na alkohol. Z masy powstałej ze zmielenia bulw otrzymuje się także mączkę skrobiową zwaną tapioką. Używa się jej do wyrobów cukierniczych i do sporządzania dietetycznych potraw skrobiowych.
- Liście spożywa się jako warzywo. Sok mleczny gotowany z dodatkiem pieprzu jest przyprawą kuchenną, a z nasion otrzymuje się olej.
Maniok słodki (Manihot dulcis (Gmel.) Pax) jest blisko spokrewnionym gatunkiem, którego bulwy zawierają mniej manihotoksyny, jest wiec mniej trujący i nadaje się do bezpośredniego spożycia.