Matterhorn
Z Wikipedii
Współrzędne: zobacz na mapie
Matterhorn | |
Matterhorn: widok od strony szwajcarskiej |
|
Państwo | Szwajcaria- Włochy |
Pasmo | Alpy Walijskie |
Wysokość | 4478 m n.p.m. |
Szerokość geograficzna | 45°58' N |
Długość geograficzna | 7°39' E |
Data zdobycia | 14 lipca 1865 |
Zdobyta przez | Edward Whymper i współtowarzysze |
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Matterhorn (fr. Mont Cervin, wł. Cervino) – szczyt położony w Alpach sięgający wysokości 4478 metrów. Matterhorn jest szóstym pod względem wysokości samodzielnym szczytem alpejskim.
Góra symbol, jeden z najbardziej znanych szczytów świata. Jego skalno-lodowa piramida samotnie wznosi się wśród firnowych pól lodowych Alp Walijskich. Najpóźniej zdobyty ze szczytów alpejskich, głównie ze względu na odstraszający wygląd.
Z wierzchołka Matterhornu opadają cztery wybitne granie: grań Hörnli, grań Lion, grań Zmütt oraz grań Furgen.
Spis treści |
[edytuj] Pierwsze wejścia
- 14 lipca 1865 roku na wierzchołku Matterhornu stanęli pierwsi ludzie, był to 7-osobowy zespół Edwarda Whympera, który po kilku nieudanych próbach, osiągnął szczyt wspinając się granią Hörnli. Niestety w zejściu cztery osoby zginęły spadając w przepaść. Ze szczytu powrócili jedynie Whymper i Taugwalderowie.
- Skład zespołu:
- Edward Whymper (25 lat) – jeden z najwybitniejszych alpinistów brytyjskich, który w Alpy przyjechał po raz pierwszy w 1860 aby wykonać szkice zamówione przez wydawnictwo Longmana.
- Michel Croz (1830-1865) – wybitny przewodnik alpejski z Chamonix.
- Lord Francis Douglas (18 lat) – syn margrabiego Queensberry.
- Charles Hudson (37 lat) – pastor w Skillington, a ponadto bardzo doświadczony alpinista.
- D. Hadow (19 lat) – niewiele o nim wiadomo poza tym, że był to jego pierwszy sezon wspinania.
- Peter Taugwalder ojciec (1820-1888) – wybitny szwajcarski przewodnik alpejski.
- Peter Taugwalder syn (22 lata) – również przewodnik.
- Trzy dni później, 17 lipca 1865 roku po przebyciu grani włoskiej na szczycie stanął zespół Antoine Carrela.
- W 1875 roku po raz pierwszy zdobyto szczyt zimą.
- W 1879 roku pokonano grań Zmutt.
- W 1894 pierwsze polskie wejście Marian Smoluchowski z towarzyszami.
- W 1911 roku po wielu próbach zastała przebyta trudna grań Furgg.
- W 1929 roku została zdobyta 1400-metrowa zachodnia ściana. Przebył ją w półtora dnia wiedeńczyk Fritz Herrmann, mając do dyspozycji tylko stary czekan, bez liny i raków.
- W dniach od 31 lipca do 1 sierpnia 1931 roku bracia Franz i Toni Schmid pokonali północną ścianę. Otrzymali za ten wyczyn złote medale olimpijskie.
- W 1959 roku pierwsze zimowe przejście wschodniej ściany przypadło w udziale Polakom: Stanisław Biel i Jan Mostowski przebyli ją w półtora dnia.
- W 1962 roku po raz pierwszy zdobyto zimą północną ścianę.
- W lutym 1965 roku Walter Bonatti samotnie poprowadził przez północną ścianę nową drogę.
- W 1967 roku północną ścianę przebył po raz pierwszy zespół kobiecy
- W 1978 roku kobiecy zespół przeszedł północną ścianę Matterhornu zimą. Dokonały tego Polki: Anna Czerwińska, Krystyna Palmowska, Irena Kęsa, Wanda Rutkiewicz.
[edytuj] Niebezpieczeństwa szczytu
Matterhorn jest celem wycieczek często niedoświadczonych lub źle wyposażonych alpinistów skuszonych sławą szczytu. Często na tej górze giną turyści z Polski: w 2006 trzy osoby, od początku 2007 trzy osoby. Niebezpieczeństwa wynikają głównie z dużej ekspozycji, zmienności pogody, narażenia na burze oraz możliwości uderzenia spadającymi kamieniami.
[edytuj] Bibliografia
- Edward Whymper: Zdobycie Matterhornu. Ang. Scrambles Amongst the Alps in the Years 1860-69, pierwsze wydanie 1869, pierwsze polskie wydanie 1995, ISBN 8386219181.
- Anna Czerwińska, Krystyna Palmowska: Dwa razy Matterhorn, "Sport i Turystyka", Warszawa 1980, ISBN 8321722830.