Max Planck
Z Wikipedii
Max Karl Ernst Ludwig Planck (ur. 23 kwietnia 1858 w Kilonii, zm. 4 października 1947 w Getyndze) - fizyk niemiecki, autor prac z zakresu termodynamiki, promieniowania termicznego, energii, dyspersji, optyki, teorii względności, a przede wszystkim teorii kwantów.
W roku 1889 odkrył stałą Plancka, co dało początek mechanice kwantowej.
[edytuj] Dzieciństwo i młodość
Planck pochodził z raczej konserwatywnej, inteligenckiej rodziny. Zarówno jego pradziadek jak i dziadek ze strony ojca byli profesorami teologii w Getyndze, ojciec był profesorem prawa w Kilonii i w Monachium, a wujek pełnił obowiązki sędziego.
Max Planck urodził się w Kilonii jako syn Johanna Juliusa Wilhelma Plancka i jego drugiej żony Emmy Patzig. Był szóstym dzieckiem w rodzinie, w tym dwoje z jego rodzeństwa pochodziło z pierwszego małżeństwa ojca. Jednym z jego pierwszych wspomnień był przemarsz przez Kilonię wojsk pruskich i austriackich podczas wojny Duńsko – Pruskiej w 1864 roku. W 1867 rodzina przeniosła się do Monachium, a Planck został zapisany do tamtejszego Königliches Maximiliangymnsium, gdzie trafił pod opiekę Hermanna Müllera, który poprzez lekcje matematyki, mechaniki oraz astronomii inspirował swojego ucznia. Od niego pierwszego Planck nauczył się zasady zachowania energii. Planck ukończył szkołę średnią już w wieku szesnastu lat.
[edytuj] Edukacja
Planck był również utalentowanym muzykiem. Brał lekcje śpiewu, grał na fortepianie, organach, wiolonczeli, komponował pieśni i opery. Jednakże jako kierunek studiów, zamiast muzyki wybrał fizykę.
Monachijski profesor Filip von Jolly odradzał mu fizykę mówiąc, że to obszar, w którym prawie wszystko zostało odkryte, a to co pozostało to wypełnienie kilku dziur. Planck odpowiedział, że nie pragnie odkrywać nowych rzeczy, ale jedynie zrozumieć podstawy tego co już zostało opisane i zaczął studia w roku 1874 na Uniwersytecie Monachijskim. Pod zwierzchnictwem von Jollego, Planck przeprowadził właściwie jedyne eksperymenty w całej swojej naukowej karierze (badając dyfuzję wodoru przez rozgrzaną platynę), szybko przechodząc na pole fizyki teoretycznej. W roku 1877 wyjechał do Berlina, gdzie studiował rok razem ze sławnymi fizykami – Hermanem von Helmholtzem i Gustawem Kirchhoffem a także z matematykiem Karlem Weierstrassem. Pisał, że Helmholtz nigdy nie był dobrze przygotowany, mówił powoli, ciągle mylił się w obliczniach i zanudzał swoich słuchaczy, podczas gdy Kirchhoff miał zwyczaj wygłaszać swoje referaty z największą starannością, lecz ponoć i jego mowy nie były zbyt interesujące. Pomimo tego, Planck szybko zaprzyjaźnił się z Helmoltzem. W tym samym czasie powziął też zamiar samodzielnego studiowania prac Clausiusa, co zaowocowało wyborem ciepła jako specjalności.
W październiku 1878 Planck zdał egzamin kwalifikacyjny, a w lutym 1879 obronił dysertację ("Über den zweiten Hauptsatz der mechanischen Wärmetheorie"). Potem krótko uczył matematyki i fizyki w swej poprzedniej szkole w Monachium.
W czerwcu 1880 zaprezentował rozprawę habilitacyjną ("Gleichgewichtszustände isotroper Körper in verschiedenen Temperaturen ").
[edytuj] Zobacz też
Mechanika kwantowa, Stała Plancka.
1901: Röntgen • 1902: Lorentz, Zeeman • 1903: Becquerel, P.Curie, M. Curie • 1904: Rayleigh • 1905: Lenard • 1906: Thomson • 1907: Michelson • 1908: Lippmann • 1909: Marconi, Braun • 1910: van der Waals • 1911: Wien • 1912: Dalén • 1913: Kamerlingh-Onnes • 1914: von Laue • 1915: W.L.Bragg, W.H.Bragg • 1917: Barkla • 1918: Planck • 1919: Stark • 1920: Guillaume • 1921: Einstein • 1922: N.Bohr • 1923: Millikan • 1924: Siegbahn • 1925: Franck, Hertz • 1926: Perrin • 1927: Compton, Wilson • 1928: Richardson • 1929: de Broglie • 1930: Raman • 1932: Heisenberg • 1933: Schrödinger, Dirac • 1935: Chadwick • 1936: Hess, Anderson • 1937: Davisson, Thomson • 1938: Fermi • 1939: Lawrence • 1943: Stern • 1944: Rabi • 1945: Pauli • 1946: Bridgman • 1947: Appleton • 1948: Blackett • 1949: Yukawa • 1950: Powell • 1951: Cockcroft, Walton • 1952: Bloch, Purcell • 1953: Zernike • 1954: Born, Bothe • 1955: Lamb, Kusch • 1956: Shockley, Bardeen, Brattain • 1957: Yang, T.D.Lee • 1958: Czerenkow, Frank, Tamm • 1959: Segrè, Chamberlain • 1960: Glaser • 1961: Hofstadter, Mössbauer • 1962: Landau • 1963: Wigner, Goeppert-Mayer, Jensen • 1964: Townes, Basow, Prochorow • 1965: Tomonaga, Schwinger, Feynman • 1966: Kastler • 1967: Bethe • 1968: Alvarez • 1969: Gell-Mann • 1970: Alfvén, Néel • 1971: Gabor • 1972: Bardeen, Cooper, Schrieffer • 1973: Esaki, Giaever, Josephson • 1974: Ryle, Hewish • 1975: A.Bohr, Mottelson, Rainwater • 1976: Richter, Ting • 1977: Anderson, Mott, van Vleck • 1978: Kapica, Penzias, Wilson • 1979: Glashow, Salam, Weinberg • 1980: Cronin, Fitch • 1981: Bloembergen, Schawlow, Siegbahn • 1982: Wilson • 1983: Chandrasekhar, Fowler • 1984: Rubbia, van der Meer • 1985: von Klitzing • 1986: Ruska, Binnig, Rohrer • 1987: Bednorz, Müller • 1988: Lederman, Schwartz, Steinberger • 1989: Ramsey, Dehmelt, Paul • 1990: Friedman, Kendall, Taylor • 1991: de Gennes • 1992: Charpak • 1993: Hulse, Taylor • 1994: Brockhouse, Shull • 1995: Perl, Reines • 1996: D.Lee, Osheroff, Richardson • 1997: Chu, Cohen-Tannoudji, Phillips • 1998: Laughlin, Störmer, Tsui • 1999: 't Hooft, Veltman • 2000: Alfierow, Kroemer, Kilby • 2001: Cornell, Ketterle, Wieman • 2002: Davis Jr., Koshiba, Giacconi • 2003: Abrikosow, Ginzburg, Leggett • 2004: Gross, Politzer, Wilczek • 2005: Glauber, Hall, Hänsch • 2006: Mather, Smoot