Naparstnica wełnista

Z Wikipedii

Naparstnica wełnista
jednoroczne sadzonki naparstnicy wełnistej
Systematyka
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	jasnotowce
Rodzina	przetacznikowate
Rodzaj	naparstnica
Gatunek	naparstnica wełnista
Nazwa systematyczna
Digitalis lanata Ehrh.

Naparstnica wełnista (Digitalis lanata Ehrh.) - gatunek roślin należacy wg systemu Reveala do rodziny przetacznikowatych (w innych systematykach do trędownikowatych. Roślina pochodzi z Europy Południowej. W Polsce jest uprawiana, jako roślina lecznicza.

[edytuj] Charakterystyka

Pokrój 

Wysoka roślina dwuletnia.

Część podziemna 

Posiada korzeń palowy, silnie rozgałęziony.

Łodyga 

Pojedyncza, gruba łodyga wyrasta do 100 cm wysokości. W górnej swojej części jest okryta gęstymi, drobnymi włoskami.

Liście 

W pierwszym roku z korzenia wyrasta przy ziemi różyczka lancetowatych liści. W drugim roku dopiero wyrasta łodyga z liśćmi i kwiatami. Liście na łodydze ustawione są skrętolegle, całobrzegie lub piłkowane, równowąskie, posiadają wyraźne łukowato-równoległe unerwienie. Na dolnej stronie delikatnie omszone. Liście łodygowe są siedzące.

Kwiaty 

Wyrastają w górnej części łodygi tworząc grono. Dość duże (do 25 mm długości), zwieszające się w dół, rosnące na gruczołowato omszonych, krótkich szypułkach, mają brązowo-żółty kolor z fioletowymi pasmkami. Są to kwiaty grzbieciste, dwuwargowe, kielich kwiatowy mają omszony. Dolna warga jest biała, szeroka i wywinięta w dół. Pręciki są 4, słupek 1. Kwitnie od czerwca do września.

Owoce 

Torebki o jajowatym kształcie, pękające wzdłużnie. W torebce znajduje się bardzo dużo drobnych, czarnych nasion.

Biotop, Wymagania 

Nie jest naszym rodzimym gatunkiem. Została sprowadzona z Półwyspu Bałkańskiego i jest uprawiana jako roślina lecznicza. Czasami jej zdziczałe formy można spotkać w środowisku naturalnym.

Roślina trująca : Zawarte w roślinie glikozydy kumulują się w mięśniu sercowym, co sprawia, że spożycie zbyt dużej dawki wywołuje zaburzenia pracy serca (dodatkowe skurcze komorowe, tętno bliźniacze, kołatanie serca), przy dalszym zażywaniu może nastąpić migotanie komór i zapaść.

[edytuj] Zastosowanie

• Roślina lecznicza
  • Surowiec zielarski : Liście (Folium Digitalis lanatae). Zbiera się je z jednorocznych roślin, przy słonecznej pogodzie, a następnie suszy.
  • Działanie : Zawiera saponiny steroidowe, flawonoidy i glikozydy o działaniu nasercowym, wśród nich: digitoksynę, gitoksynę, lanatozydy A, B, C, D i E, digininę, digipurpurynę, digitaloninę, digitoninę, gitoninę. Substancje te zwiększają kurczliwość mięśnia sercowego oraz poprawiają wydajność serca. Stosowana jest w leczeniu chorób serca (niewydolność krążenia pochodzenia sercowego), najczęściej w postaci nalewki. Wchodzi też w skład różnych leków. Naparstnica jest rośliną trującą, gdyż glikozydy w niej zawarte kumulują się w mięśniu sercowym. Z tego względu stosowana może być tylko pod kontrolą lekarza.

[edytuj] Ciekawostki

• Lecznicze własności naparstnicy odkrył pod koniec XVIII wieku szkocki lekarz Whitering
• Dawniej do celów leczniczych stosowano dziko rosnącą naparstnicę zwyczajną oraz uprawianą naparstnicę purpurową. Obecnie w Polsce używa się w celach farmakologicznych wyłącznie uprawianej naparstnicy wełnistej.