ORP Iskra (okręt szkolny 1926)
Z Wikipedii
ORP Iskra – okręt szkolny, pierwszy żaglowiec o tej nazwie w Polskiej Marynarce Wojennej. Służył w latach 1926-1977.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Okręt został zwodowany w 1917 r. w Holenderskiej stoczni G. M. Müller w Foxhol (Holandia) jako żaglowiec handlowy "Vlissingen" i służył w tym kraju do przewożenia towarów w żegludze przybrzeżnej. W 1921 r. został sprzedany Wielkiej Brytanii, gdzie eksploatowano go w tym samym charakterze jako "St. Blanc".
W grudniu 1926 żaglowiec zakupiono dla Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej w Toruniu w celu odbywania praktyk morskich z podchorążymi. Został przebudowany na okręt szkolny w stoczni Danziger Werft und Eisenbahnwerkstaten A.G. (obecnie Stocznia Północna) i wcielony pod nazwą ORP "Iskra" do polskiej floty wojennej 6 maja 1928. Od czasu wcielenia do służby regularnie pływał w rejsach szkolnych. Przed wojną odwiedził m.in. Dunkierkę, Lizbonę, Neapol, Santa Cruz, Casablancę i Aleksandrię. II wojnę światową, która zastała okręt podczas rejsu szkolnego niedaleko portu Casablanca, spędził w Gibraltarze, do którego wpłynął 27 czerwca 1940. 29 listopada 1940 został wypożyczony sojusznikom z Wielkiej Brytanii, którzy eksploatowali go jako HMS "Pigmy" w roli okrętu-bazy mieszkalnej dla załóg okrętów podwodnych i kutrów torpedowych. Po wojnie żaglowiec wyremontowano wpierw w Gibraltarze, a następnie w Portsmouth i w 1948 r. na jednostce ponownie podniesiono biało-czerwoną banderę, przywrócono poprzednią nazwę i zwrócono Polsce. Do Polski powrócił 1 lipca 1948. Okręt już od tego samego roku wznowił rejsy szkoleniowe z podchorążymi Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej (od 1955 Wyższa Szkoła Marynarki Wojennej), oraz kadetami Centrum Szkolenia Specjalistów Marynarki Wojennej. W czasie tych podróży okręt zachodził m.in. do takich portów jak Murmańsk, Gibraltar, Bałtijsk i Kopenhaga. 26 listopada 1977, po sześćdziesięciu latach na morzach i oceanach oraz pięćdziesięciu latach służby w Marynarce Wojennej, "Iskra" została wycofana i po raz ostatni opuściła banderę wojenną. Przez cały okres pływania pod "biało-czerwoną" żaglowiec wchodził w skład Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej, a następnie Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej. Portem macierzystym był Port Wojenny Gdynia. "Iskra" pokonała podczas swojej służby 201 tys. mil morskich i zawinęła do 135 portów. Żaglowiec wykształcił ok. 4 tys. praktykantów wojskowych i cywilnych.
Ostatnim dowódcą ORP Iskra był (obecnie w stanie spoczynku) Komandor Ryszard Ułamek.
[edytuj] Dane techniczne
- szkuner trzymasztowy
- kadłub stalowy
- ożaglowanie gaflowe
- długość całkowita 50,7 m
- szerokość 7,9 m
- zanurzenie 3,8 m
- wyporność 500 ton
- tonaż 373,2 BRT
- powierzchnia żagli 693,3 m²
- ok. 20 osób załogi stałej, ok. 30 praktykantów
[edytuj] Zachowane
- śruba okrętowa w Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni
- maszty trafiły do klubów, ale nie ma pewności, że się zachowały
[edytuj] Informacje dodatkowe
- Kartonowy model pierwszej "Iskry" został opublikowany w Małym Modelarzu 6/1965
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- ORP "Iskra" – http://www.zaglowce.ow.pl/polskie/iskra/index.html
- Akademia Marynarki Wojennej – http://www.amw.gdynia.pl
Okręty polskiej Marynarki Wojennej 1918 - 1939 | |
---|---|
Torpedowce i Niszczyciele | |
Torpedowce: ORP Kaszub | ORP Krakowiak | ORP Kujawiak | ORP Mazur | ORP Podhalanin | ORP Ślązak | |
Typ Wicher : ORP Wicher | ORP Burza | Typ Grom : ORP Grom | ORP Błyskawica |
Okręty podwodne | |
Typ Wilk : ORP Wilk | ORP Ryś | ORP Żbik | Typ Orzeł : ORP Orzeł | ORP Sęp |
Okręty minowe | |
Trałowce typu FM: ORP Mewa (I) | ORP Rybitwa (I) | ORP Czajka (I) | ORP Jaskółka (I) | |
Trałowce typu Jaskółka : ORP Jaskółka (II) | ORP Mewa (II) | ORP Rybitwa (II) | ORP Czajka (II) | ORP Czapla | ORP Żuraw |
Stawiacze min: ORP Gryf |
Okręty szkolne | Kanonierki |
ORP Mazur | ORP Iskra | ORP Wilia | ORP Generał Haller | ORP Komendant Piłsudski |
Inne okręty i jednostki pomocnicze | |
Hulki, okręty-bazy i tendry : ORP Bałtyk | ORP Sławomir Czerwiński | Oksywie | ORP Miner | ORP Nurek | Okręty hydrograficzne : ORP Pomorzanin (I) | ORP Pomorzanin (II) |
Okręty pomocnicze ORP Smok | Okręty-cele : ORP Kujawiak |
Pomocnicze zbiorniki ropy : ORP Podhalanin | Transportowce: ORP Warta |
Holowniki: ORP Smok | ORP Lech | Scigacze i motorówki strażnicze: ORP Myśliwy | L 2 | L 3 |
Okręty rzeczne | |
Monitory rzeczne : Typ B (gdańskie) ORP Warszawa | ORP Horodyszcze | ORP Pińsk | ORP Toruń Typ krakowski: ORP Kraków | ORP Wilno |
|
Kanonierki rzeczne : Zaradna | Zuchwała | Zawzięta | Kutry uzbrojone :Ku 1 - Ku 3 | Ku 4 - Ku 5 | Ku 6 | Ku 16 - Ku 19 | Ku 25 - Ku 29 | Ku 21 - Ku 24 | CKU Nieuchwytny |
Statki sztabowe : ORP Admirał Sierpinek | Kutry meldunkowe : KM 12 - KM 15 |
Ścigacze rzeczne : KU-30 | |
Statki uzbrojone : Wilno | Generał Szeptycki | ORP Hetman Chodkiewicz | ORP Generał Sikorski | Okręty minowe : Trałowce rzeczne | Mątwa |
Jednostki pomocnicze : Hetman Żółkiewski | Neptun | Kiliński | |
Niezrealizowane projekty: | |
Niszczyciele: ORP Orkan | ORP Huragan |
Historia | Jednostki organizacyjne | Admirałowie
3 Flotylla Okrętów | 8 Flotylla Obrony Wybrzeża | Brygada Lotnictwa | 1 Morski Pułk Strzelców | 11 Pułk Łączności | 6 Ośrodek Radioelektroniczny | Akademia | Szkoła Podoficerska | Centrum Szkolenia | Ośrodek Szkolenia Nurków i Płetwonurków Wojska Polskiego | Ośrodek Szkolenia Żeglarskiego | Biuro Hydrograficzne | Zespół Informatyki | Centralna Składnica | Stocznia | Archiwum | Klub | Muzeum | Orkiestra Reprezentacyjna
|