Wikipedysta:Rudi/brudnopis
Z Wikipedii
Spis treści |
[edytuj] Urodzinki
<table border="3" cellpadding="3"> <tr> <td bgcolor="white" align="center"><font color="blue"><big>'''''LOGIN, w dniu Twoich urodzin...'''''</big></font> <br> '''''...dużo zdrowia, mnóstwo szczęścia, wielu sukcesów, stu lat życia i spełnienia wszystkich Twych marzeń... <br> ...życzy''''' {{Wikipedysta:Rudi/podpis}}''' :) </table> </table>
co daje taki efekt ;p
LOGIN, w dniu Twoich urodzin... ...dużo zdrowia, mnóstwo szczęścia, wielu sukcesów, stu lat życia i spełnienia wszystkich Twych marzeń... ...życzy Rudi Dyskusja :) |
[edytuj] Mapka
<br clear="all"> <center> {| id="toc" style="margin: 0 2em 0 2em;" ! align="center" style="background:#ccccff" width="100%" | Ta mapa została wykonana przez [[Wikipedysta:Rudi|Rudi`ego]] na podstawie [[:Grafika:Polska kontur bialy.png|mapy konturowej]] autorstwa [[Wikipedysta:Halibutt|Halibutt]]a. | | [[Image:Halibutt.svg|55px|Halibutt]] |} </center> <small>{{GFDL}}</small>
co jest kodem do:
Ta mapa została wykonana przez Rudi`ego na podstawie mapy konturowej autorstwa Halibutta. | ![]() |
---|
[edytuj] Kalendarium historii Biłgoraja - w przygotowaniu
[edytuj] XVI wiek
- 10 września 1578 - król Stefan Batory podpisał we Lwowie akt lokacyjny miasta.
[edytuj] XVII wiek
- 1600 - w mieście powstaje pierwsza kapliczka dla katolików.
- 1602 - Zbigniew Gorajski, syn Adama Gorajskiego, przejmuje miasto po jego śmierci.
- 15 listopada 1611 - Zbigniew Gorajski wydaje potwierdzenie aktu lokacyjnego Biłgoraja.
- 6 grudnia 1628 - Zbigniew Gorajski wydaje przywilej dla cechu rzemieślniczego w Biłgoraju.
- 21 grudnia 1634 - Zbigniew Gorajski wydaje dla miasta "ordynację", w której potwierdza wszystkie przywileje nadane mieszkańcom przez ojca.
- 1644 - w miejscu zboru kalwińskiego powstaje drewniany kościół rzymskokatolicki, którym opiekują się franciszkanie z klasztoru znajdującego się w odległej o 3 km wsi Puszcza Solska (dzisiejsza dzielnica miasta).
- 1648 - wielki pożar miasta będący skutkiem podpalenia przez Kozaków.
- 1655 - Po śmierci Zbigniewa Gorajskiego Biłgoraj przechodzi w ręce jego syna Rafała Gorajskiego.
- 1655 - Szwedzi podczas "potopu" niszczą Biłgoraj.
- 1665 - wojska koronne podpalają miasto.
- 1662 - po śmierci Rafała Gorajskiego miasto przejmuje jego brat Teodor.
- 16 marca 1665 - w wyniku podziału majątku zmarłego Rafała Gorajskiego miasto otrzymuje jego siostra Teofilia Rejowa.
- 1692 - z parafii Puszcza Solska zostaje wydzielona parafia Biłgoraj.
- 31 grudnia 1692 - Teofilia Rejowa przekazuje Biłgoraj wraz z całym majątkiem swojemu mężowi Eustachemu Grothusowi.
- 18 kwietnia 1963 - Eustachy Grothus oddaje Biłgoraj wraz z innymi podarowanymi włościami żonie Teofili Rejowej.
- 1693 - Biłgoraj przestaje być własnością rodu Gorajskich - Teofilia Rejowa sprzedaje miasto Stanisławowi Antoniemu Szczuce.
[edytuj] XVIII wiek
- 1700 - drewniany kościół zostaje przebudowany i otrzymuje tytuł Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
- 1710 - umiera Stanisław Antoni Szczuka, miastem zarządza jego żona Konstancja Anna Maria Potocka.
- 3 grudnia 1717 - pierwszym proboszczem parafii Biłgoraj zostaje ks. Jan Kanty Mroczkowski, biłgorajskim kościołem przestają opikować się franciszkanie.
- 20 czerwca 1720 - w Kurowie zostaje wydany przywilej dla cechu sitarskiego (w miejsce poprzedniego spalonego podczas jednego z pożarów).
- ok. 1725 - miasto na krótko przejmuje Jan Konsty Szczuka, a po jego śmierci Marcin Leopold Stefan Szczuka.
- prawdopodobnie 1726 - przy kościele biłgorajskim powstaje drewniany szpital dla ubogich.
- 30 sierpnia 1726 - Marcin Szczuka wprowadza opłatę dla mieszkańców miasta i okolicznych wsi przeznaczoną na utrzymanie kościoła.
- 1728 - umiera Marcin Szczuka, miasto przejmuje jego żona Elżbieta Potocka.
- 1732 - w miejscu drewnianego kościoła rozpoczyna się budowa nowego murowanego.
- 1733 - właścicielką miasta zostaje siostra Elżbiety Potockiej, Wiktoria Kątska.
- 1735 - umiera Wiktoria Kątska, miasto otrzymuje jej córka Marianna wraz z mężem Eustachym Potockim.
- 1755 - koniec budowy murowanego kościoła.
- 1772 - w wyniku I rozbioru Rzeczypospolitej Biłgoraj zostaje zagarnięty przez Austrię.
- 1776 - w wyniku konwencji warszawskiej miasto wraca w granice Polski.
- 6 czerwca 1778 - biłgorajski kościół zostaje konsekrowany.
- 1779 - właścicielem Biłgoraja zostaje syn Marianny i Eustachego Potockich Jan Nepomucen Eryk Potocki.
- 1786 - Jan Potocki przekazuje miasto bratu Stanisławowi Kostce Potockiemu.
- 1789 - przed kościołem biłgorajskim zostaje wybudowana dzwonnica.
- 1790-1793 - przy skrzyżowaniu ul. Tarnogrodzkiej (dzisiejszej Kościuszki) i Ogrodowej zostaje wybudowana cerkiw grekokatolicka.
- 1795 - Biłgoraj, po upadku powstania kościuszkowskiego i III rozbiorze Polski zostaje zagarnięty przez Austrię.
- 28 maja 1798 - cerkiew greakokatolicka zostaje konsekrowana.
[edytuj] XIX wiek
- 1802 - Stanisław Kostka Potocki z powodu długów oddaje Biłgoraj Komisji Bankowej.
- 1806 - właścicielem miasta zostaje Stanisław Nowakowski, buduje on tutaj swoją rezydencję.
- 1809 - Biłgoraj wchodzi w skład Księstwa Warszawskiego.
- 1815 - miasto zostaje zagarnięte przez Rosję.
- 1818 - w miejsceurzędu municypalnego zostaje powołana rada miasta.
- 1827-1842 - remont biłgorajskiego kościoła.
- 1841 - umiera Stanisław Nowakowski i zostej pochowany w kościele biłgorajskim. Właścicielem miasta zostaje jego syn Edward.
- 1843 - Biłgoraj dostaje pozwolenie na zwiększenie liczby jarmarków do jedenastu rocznie.
- 1850 - liczba jarmarków zostaje zmniejszona do sześciu na rok.
- ok. 1850 - właścicielem Biłgoraja zostaje Walerian Płatonow.
- 1861 - na Rynku zostają wybudowane dwie studnie miejskie.
- 1862 - rekordowe obroty handlowe w Biłgoraju - w tym roku wartość towarów przywiezionych do miasta wyniosła 95 tys. rubli, a wartość sprzedanych poza miasto ponad 68 tys. Dzięki temu miasto stało się jednym z najważniejszych ośrodków handlowych guberni lubelskiej (obok Łęcznej i Lublina).
- 2 września 1863 (Powstanie styczniowe) - polskie oddziały powstańcze pod dowództwem Marcina Boreleowskiego ps. "Lelewel" i Kajetana Cieszkowskiego ps. "Ćwiek" staczają pod Biłgorajem zwycięską potyczkę z Rosjanami.
- 1 lipca 1864 - Biłgoraj przestaje być miastem prywatnym - Walerian Płatonow odsprzedaje go rządowi rosyjskiemu.
- 1866 - miasto staje się siedzibą powiatu biłgorajskiego.
- 1869 - kościół w Biłgoraju zostaje odmalowany, zostaje zakupiona chrzcielnica (do dziś znajduje się w świątyni) i nowa ambona.
- 1869 - w odpowiedzi na próby rusyfikacji mieszkańców Biłgoraja w mieście zaczyna się organizować tajne nauczanie.
- 28 maja 1872 - wielki pożar miasta, zniszczone zostają domy w centrum i ginie 7 ludzi.
- 1875 - pożar miasta, zniszczonych zostaje kilkadziesiąt domów.
- 1880 - kolejny pożar Biłgoraja, spalonych zostaje kilkadziesiąt domów przy głównej ul. Tarnogrodzkiej (dzisiejsza Kościuszki).
- 1888 - zostaje zatwierdzony plan regulacji centrum miasta, mający ułatwić komunikację i zapobiec pożarom.
- lata 80. XIX w. - generalny remont biłgorajskiego kościoła - wybudowane zostają dwie wieże i przebudowana zostaje ściana frontowa. Wizerunek świątyni zostaje niezmieniony do dziś.
- lata 80. XIX w. - na Rynku i głównych ulicach zostają postawione pierwsze miejskie lampy olejowe.
[edytuj] XX wiek
- 1900 - zostaje otwarta czytelnia miejska.
- 12 października 1905 - zorganizowany zostaje patriotyczny pochód i wiec mieszkańców miasta.
- 1909 - w Biłgoraju powstaje Towarzystwo Pożyczkowo-Oszczędnościowe "Łączność".
- 1910 - powstaje Ochotnicza Straż Pożarna.
- 1912 - z nieznanych przyczyn w kościele parafialnym wybucha pożar.
- 1912 - służące oświetleniu miasta lampy olejowe zostają wymienione na nafotwe.
- 11 listopada 1918 - w mieście następuje uroczyste proklamowanie powstania II Rzeczypospolitej.
- grudzień 1918 - w Biłgoraju powstaje hufiec ZHP.
- 1919 - cerkiew grekokatolicka zostaje przekazana katolikom obrządku łacińskiego jako kościół rektoralny w parafi Wniebowzięcia NMP.
- 1919 - w granice miasta zostały włączone wsie Bojary i Rożnówka.
- 1919 - w mieście powstaje Średnia Szkoła Handlowa.
- 1926 - w Biłgoraju powstaje oddział Kasy Stefczyka.
- 1928 - zostaje rozebrana dzwonnica przed biłgorajskim kościołem.
- 1928 - Biłgoraj zostaje zelektryfiowany.
- 1928 - powstaje Szkoła Rzemieślniczo-Przemysłowa.
- luty 1928 - zostaje oddany do użytku szpital powiatowy.
- 1929 - powstaje Komunalna Kasa Oszczędności.
- 1929 - w Biłgoraju powstaje Spółka Samochodowa "Orzeł", która posiadając kilkanaście autobusów i samochodów cięzarowych obsługuje trasy komunikacyjne łączące Biłgoraj z innymi miastami.
- 1930-1931 - powtaje asfaltowa droga łącząca Biłgoraj z Tarnogrodem.
- 1931 - w Biłgoraju powstaje kino "Wiedza".
- 1932-1934 - powstaje droga bita łącząca Biłgoraj z Frampolem i Gorajem.
- 1932 - powstaje Szkoła Powszechna 7-klasowa nr 2.
- 1933 - w miejsce Rady Miasta powoałny zostaje Zarząd Miejski.
- 17 sierpnia 1933 - w Biłgoraju odbywa się wielka patriotyczna manifestacja związana z pogrzebem ostatniego żyjacego w mieście weterana Powstania Styczniowego - Franciszka Janusa.
- 1937 - powstaje Prywatne Gimnazjum i Liceum "Towarzystwa Szkoły Średniej".
- sierpień 1939 - przygotowania do wojny polsko-niemieckiej - w mieście budowane są rowy przeciwlotnicze, zapory przciwoczołgowe, przygotowywane są stanowiska strzelców przeciwlotniczych. Trwa intensywne szkolenie mieszkańców prowadzone przez Ligę Obrony Powietrznej, PCK i Przysposobienie Wojskowe.
- 8 września 1939 - I bombardowanie miasta przez hitlerowskie lotnictwo.
- 11 września 1939 - ok. godz. 10:00 hitlerowscy Dywersanci podpalają miasto. Wybucha wielki pożar, który trwając przez kilka dni niszczy całe miasto z wyjąkiem budynków na przedmieściach. Ogromna łuna nad miastem w nocy widoczna jest w odległości kilkudziesięciu kilometrów.
- 14 września 1939 - II bombardowanie miasta, wybucha kolejny duży pożar, ginie wielu ludzi i żołnierzy. Polska artyleria przeciwlotnicza niszczy jeden niemiecki samolot, a drugi uszkadza.
- 15 września 1939 - w lasach biłgorajskich trwają zażarte walki między oddziałami armii "Kraków" i "Lublin" a jednostakmi niemieckiego XVII korpusu. Jest to tzw. "bitwa o Biłgoraj", jej zasadniczym celem jest osłona grosu sił polskiego Frontu Północnego wycofujących się w kierunku Tomaszowa Lubelskiego.
- 16 września 1939 - trwają ciężkie walki o utrzymanie miasta. Niemcy kilkakrotnie przeprowadzają zmasowane natarcia, Biłgoraja broni 11, 71 i 73 pułk piechoty (dowódcy ppłk Piotr Sosialuk i ppłk Henryk Gorgoń. Przed południem Niemcy zajmują południową część miasta i wieś Puszczę Solską (dzisjejsza dzielnica miasta). W południe po ciężkiej walce Polacy wyrzucają Niemców z miasta. Wybucha kolejny pożar miasta.
- 17 września 1939 - Niemcy wkraczają do Biłgoraja, z którego ostatecznie wycofały się jednostki polskie.
- 28 września 1939 - zgodnie z paktem Ribbentrop-Mołotow z Biłgoraja wycofują się Niemcy, a wchodzi Armia Czerwona.
- 6 października 1939 - Biłgoraj zostaje zaatakowany przez Grupę Kawalerii "Kowel" - ułani w szybkim tempie przejeżdżają przez szczątki miasta, zabijając kilkudziesięciu Niemców i niszcząc kilkanaście hitlerowskich pojazdów mechanicznych. Straty polskie po ataku wynoszą 1 zabitego żołnierza.
- 1942 - pod wpływem namów ludności ukraińskiej, która była tutaj sprowadzana przez Niecmów, kościół rektoralny zostaje przejęty przez prawosławnych.
- 8-9 sierpnia 1942 - do obozu zagłady w Bełżcu wywieziono ok. 800 mieszkańców wyznania żydowskiego.
- 2 listopada 1942 - hitlerowcy urządzają w mieście pogrom Żydów, podczas którego zamordowano ok. 400 osób, a ok. 2,500 wywieziono do Bełżca.
- 15 marca 1943 - oddział GL pod dowództwem Andrzeja Flisa ps. "Maksym" stacza zwycięską walkę z oddziałami niemieckimi i niszczy zmagazynowane na Rapach materiały do budowy baraków wojskowych.
- 15-16 czerwca 1943 - Niemcy dokonują częściowego wysiedlenia ludności Biłgoraja.
- 24 września 1943 - oddział AK pod dowództwem Tadeusza Sztumberka-Rychtera ps. "Żegota" atakuje i opanowuje miasto. Celem akcji było uwolnienie więźniów z biłgorajskiego więzienia Gestapo - wolność odzyskało 72 więźniów, w tym światowej sławy profesor prawa międzynarodowego Stanisław Ehrlich z Uniwersytetu Lwowskiego.
- 20 grudnia 1943 - oddział AK pod dowództwem Edwarda Błaszczaka ps. "Grom" przeprowadza kolejną udaną akcję uwolnienia więźniów z tego samego więzienia.
- 1944 - cerkiew prawosławna ponownie staje się kościołem rektoralnym w parafi Wniebowzięcia NMP.
- maj 1944 - Niemcy tworzą w mieście obóz przejściowy dla partyzantów ujętych w czasie akcji "Sturmwind I" i "Sturmwind II".
- 4 lipca 1944 - w lesie Rapy na peryferiach miasta Niemcy rozstrzeliwują 64 partyzantów ujętych podczas akcji Sturmwind II.
- 24 lipca 1944 - koniec okpuacji niemieckiej - wojska 258 Dywizji Piechoty (I Front Ukraiński, Armia Czerwona) opanowują miasto.
- 2, 27 maja oraz 8 czerwca 1945 - oddziały polskiego podziemia przeprowadzają nieudane, krwawe ataki na Powiatową Komendę Milicji Obywatelskiej i Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego.
- 1966 - Biłgoraj przekracza liczbę dziesięciu tysiecy mieszkańców.
- 1968 - zostaje powołane Towarzystwo Regionalne w Biłgoraju.
- 23 grudnia 1971 - zostaje oddany do użytku odcinek Linii Hutniczo-Siarkowej (obecnie Linii Hutniczej Szerokotorowej) łączący Biłgoraj ze Zwierzyńcem.
- 1 czerwca 1975 - Biłgoraj przestaje być siedzibą powiatu i wchodzi w skład województwa zamojskiego.
- 12 lutego 1977 - zostaje oddana do użytku pierwsza automatyczna centrala telefoniczna w mieście.
- 1978 - zostaje oddany do użytku gmach Szpitala Rejonowego.
- 17 września 1978 - Biłgoraj obchodzi 400-lecie istnienia, w mieście odbywają się liczne uroczystości. Miasto zostaje odznaczone krzyżem komandorski Orderu Odrodzenia Polski.
- 3 czerwca 1984 - kościół rektoralny zostaje siedzibą samodzielnej parafii pod wezwaniem św. Jerzego.