Spółgłoska uderzeniowa dziąsłowa

Z Wikipedii

Spółgłoska uderzeniowa dziąsłowa to rodzaj dźwięku mowy, spotykany w niektórych językach. W Międzynarodowym alfabecie Fonetycznym jest oznaczana symbolem [ɾ], a w X-SAMPA - symbolem [4].

[edytuj] Artykulacja

• powietrze jest wydychane z płuc - jest to spółgłoska płucna egresywna
• wejście do jamy nosowej jest zablokowane przez podniebienie miękkie i języczek - jest to spółgłoska ustna.
• powietrze przepływa nad środkową częścią języka - jest to spółgłoska środkowa
• język styka się z dziąsłami - jest to spółgłoska dziąsłowa
• kontakt artykulatorów jest bardzo krótki - jest to spółgłoska uderzeniowa
• więzadła głosowe drgają - jest to spółgłoska dźwięczna

[edytuj] Przykłady

• w języku polskim, w mniej starannej wymowie, często w ten sposób realizowany jest fonem [r]
• w amerykańskiej odmianie języka angielskiego, [ɾ] zastępuje [t] lub [d] w pozycji między samogłoskami, np. better wymawia się [bεɾəɻ]. W tej samej pozycji nt może być wymawiane jako nosowe [ɾ̃].
• w języku albańskim: emër [eməɾ] "imię"
• w języku hiszpańskim: árbol [ˈaɾbol] "drzewo"
• w języku portugalskim: contra [ˈkõtɾɐ] "przeciwko"

	Dwu‐ wargowe	War‐ gowo‐ zębowe	Zębowe	Dzią‐ sło­we	Zadzią‐ słowe	Re­tro‐ fle­ksyjne	Pod­nie‐ bienne	Miękko‐ podnie‐ bienne	Języcz‐ kowe		Gar‐ dłowe		Nagło‐ śnio­we		Krta‐ niowe
Nosowe	m	ɱ	n̪	n		ɳ	ɲ	ŋ	ɴ
Zwarte	p b	* *	t̪ d̪	t d		ʈ ɖ	c ɟ	k ɡ	q ɢ				ʡ		ʔ
Szczelinowe	ɸ β	f v	θ ð	s z	ʃ ʒ	ʂ ʐ	ç ʝ	x ɣ	χ	ʁ	ħ	ʕ	ʜ	ʢ	h ɦ
Półotwarte	β̞	ʋ	ð̞	ɹ		ɻ	j	ɰ
Drżące	ʙ		r			*			ʀ				*
Uderzeniowe	*	†	ɾ			ɽ							*
Boczne szczelinowe			ɬ ɮ			*	*	*
Boczne półotwarte			l			ɭ	ʎ	ʟ
Boczne uderzeniowe			ɺ			*	*	*

Koartykulacja
ʍ	w	ɥ	ɕ	ʑ	ɧ	ɫ
Zwarto-szczelinowe
pf	ts dz	tʃ dʒ	tɕ dʑ	tɬ dɮ	kx	qχ