Szczawne

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).


Szczawne
Województwo	podkarpackie
Powiat	sanocki
Gmina	Komańcza
Położenie	49° 24' N 22° 8' E
Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności	400
Strefa numeracyjna (do 2005)	13
Kod pocztowy	38-541
Tablice rejestracyjne	RSA

Położenie na mapie Polski Szczawne

Szczawne

Szczawne – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Komańcza. Wieś lokowana w I poł. XV wieku, na prawie wołoskim, na wschodnim skraju pasma Bukowicy.

[edytuj] Historia

Wieś lokowana na prawie wołoskim w roku 1437. Szczawne było siedzibą wołoskiego krajnika czyli zwierzchnika wszystkich osad wołoskich znajdujących się na terenie starostwa sanockiego, tworzyły one tzw. krainę. Do roku 1772 województwo ruskie, ziemia sanocka. Od 1772 należał do cyrkułu leskiego, a następnie sanockiego w Galicji. Do 1914 starostwo powiatowe w Sanoku, powiat sądowy w m. Bukowsko.

W roku 1898 wieś liczyła 772 mieszkańców oraz 120 domów, pow. wsi wynosiła 9,78 km². We wsi funkcjonowała również szkoła, telefon, telegraf oraz linia kolejowa.

Siedziba parafii grekokatolickiej dekanatu sanockiego do ok. 1870, do której należały wsie: Kulaszne, Mokre, Wysoczany, Wysoczany i Kożuszne. Od listopada 1918 do stycznia 1919 Republika Komańczańska. Stacja kolejowa w Szczawnem była jednym z ważniejszych miejsc podczas walk polsko-ukraińskich w listopadzie 1918 roku. Od października 1939 do 1945 siedziba zarządu Gminy Szczawne w powiecie sanockim.

Po roku 1944 miejscowa ludność rusińsko-ukraińska zastała przesiedlona na Ukrainę oraz tzw. Ziemie Odzyskane. Parafia łacińska w Bukowsku do roku 1947, obecnie w Komańczy.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Ze Szawnego pochodzili :

Michał Groblewski, uczestnik powstania styczniowego z roku 1863, właściciel majątku Szczawne, we dworze Groblewski organizawał również pomoc materialną dla powstania.

[edytuj] Turystyka

Wieś leży na szlaku architektury drewnianej województwa podkarpackiego.

[edytuj] Mieszkańcy

Nazwiska mieszkańców XIX wiek : Adamek, Aleksa, Anuszkiewicz, Babiak, Baran, Brandt, Ceban, Chałupa, Chomczak, Chwostiak, Czaban, Czerniański, Dewczur, Dziama, Dzydzyk, Grumet, Guza, Hałuszczak, Harbist, Harchaj, Harwiek, Horun, Hrecko, Hryszko, Januk, Jaszyn, Jasin, Kicak, Kirek, Koral, Kołyk, Kowal, Krawczyszyn, Krupa, Maksimek, Melnik, Michalisko, Michalski, Midjak, Motko, Nestor, Oleksa, Onciszkanycz, Onyszkanycz, Onuszkowicz, Paliński, Papza, Paraszczak, Pengryn, Pepiak, Perun, Pituch, Siedlarski, Sawka, Solan, Słapaj, Stec, Tymczyszyn, Uhryn, Wach, Weis, Wernejowski,

[edytuj] Zabytki

Dawna cerkiew grekokatolicka pw. zaśnięcia Matki Boskiej (ob. cerkiew filialna prawosławna) wzniesiona w latach 1888-1889. Równocześnie z cerkwią wzniesiona została drewniana dzwonnica. W 1925 r. we wnętrzu świątyni wykonano polichromię. Do 1947 posiadała kościół filialny w m. Kulaszne. W 1968 r. dokonano naprawy dachu cerkwi, a w 1973 remontowano dzwonnicę.