Wasil Bykau
Z Wikipedii
Wasil Bykau, błr. Васіль Быкаў, czasem używana jest pisownia rosyjska Wasil Bykow (ur. 19 czerwca 1924, zm. 22 czerwca 2003) - pisarz białoruski, uważany za jednego z najwybitniejszych pisarzy współczesnej literatury białoruskiej, choć wiele jego utworów ukazywało się równolegle także w wersji rosyjskiej.
Wasil Bykau urodził się w Witebsku w 1924. Po ataku Niemiec na ZSRR w 1941 r. mając siedemnaście lat zaciągnął się jako ochotnik do Armii Czerwonej. Po wojnie pracował jako dziennikach w czasopiśmie Grodzieńska Prawda. Zadebiutował w 1960 r. tomem opowiadań Krzyk żurawi. Następnie wydał szereg powieści , które szybko zdobyły rozgłos i popularność, także dzięki filmom, kręconym na ich podstawie. Jest autorem m.in. powieści Trzecia rakieta (1961, Ballada alpejska (1964), Sotnikow (1970), Obelisk (1971), Pójść i nie wrócić (1978), większość z nich ukazała się w przekładzie na język polski. W latach 1972-1978 pełnił funkcję sekretarza grodzieńskiego oddziału Związku Pisarzy Białoruskich.
Bykau aktywnie angażował się w kwestie polityczne, co czasem prowadziło do silnego rozdźwięku między jego poglądami a oficjalną linią sprawującej władzę partii politycznej. W 1968 r. protestował np. wobec okupacji Czechosłowacji, a w 1980 r. przeciwko wojnie w Afganistanie. Po upadku komunizmu brał udział w życiu politycznym niepodległej Białorusi, zakładając m.in. Białoruski Komitet Helsiński. Po objęciu władzy przez Aleksandra Łukaszenkę ze względu na swą twórczość stał się na Białorusi persona non grata, wobec czego w 1997 r. udał się na emigrację, najpierw do Finlandii, a potem do Niemiec. Na Białoruś wrócił krótko przed swoją śmiercią w 2003 r.
Główną tematyką jego dzieł jest okres Wielkiej Wojny Ojczyźnianej, którą opisuje posługując się metodą realistyczną, czasem nawet bliską naturalizmowi. Postacie jego powieści, zwykle żołnierze bądź partyzanci, przedstawiani są bez patosu i monumentalizmu, typowego dla utworów pisanych zaraz po zakończeniu wojny. W 1997 r. ukazał się tom bardzo krytycznych wobec nowej władzy opowiadań pt. Ściana (pol. przekład ukazał się w 2001 r.). Negatywne stanowisko Łukaszenki wobec Bykaua, który został oskarżony o "rusofobię i nacjonalizm", było bezpośrednią przyczyną emigracji pisarza na zachód.
