Złoty Potok (województwo śląskie)
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°42'25" N 019°25'53" E
Złoty Potok | |
Województwo | śląskie |
Powiat | częstochowski |
Gmina | Janów |
Położenie | 50° 42' 25'' N 19° 25' 53'' E |
Liczba mieszkańców • liczba ludności |
1265 |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
34 |
Kod pocztowy | 42-253 |
Tablice rejestracyjne | SCZ |
Strona internetowa wsi | |
Położenie na mapie Polski
|
Złoty Potok – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Janów w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej przy drodze wojewódzkiej nr 793 .
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa częstochowskiego.
Inne miejscowości o nazwie Złoty Potok: Potok Złoty (miasto na Podolu)
Spis treści |
[edytuj] Historia
Początki osadnictwa nad Wiercicą datuje się już na VIII w., gdy powstało grodzisko „Osiedle Wały” o powierzchni około 18000 m2. Pierwsza wzmianka o wsi Potok pochodzi z 1153 roku.
W 1298 roku Bartosz z rodu Odrowążów ufundował drewniany kościół parafialny. Już w połowie XV w. w Potoku stał kościół murowany, zbudowany w stylu gotyckim. Na przestrzeni wieków był on wielokrotnie przebudowywany; obecnie jest budowlą bezstylową. W bocznej, neogotyckiej kaplicy Krasińskich, pochowana jest Elżbietka, córka Zygmunta, a także jego wnuk, Karol Roger hrabia Raczyński.
Tuż za wywierzyskowymi źródłami Wiercicy (Źródła Zygmunta i Elżbiety) znajduje się pstrągarnia, założona (jako jedna z pierwszych w Europie) w 1881 roku, na polecenie hr. Edwarda Raczyńskiego. Zaprojektował ją Michał Girdwoyń.
Za pstrągarnią i Stawem Zielonym (zwanym również „Snem Nocy Letniej”) znajduje się zabytkowy młyn wodny „Kołaczew”. Powstał na początku XX w.; został odbudowany po pożarze w 1928 r.
Pałac Raczyńskich (zbudowany w 1856 r.) i Dworek Krasińskich (z 1829 r.) otoczone są prawie czterdziestohektarowym parkiem w stylu angielskim, przez którego środek przepływa Wiercica (zdecydowała ona o nadaniu parkowi romantycznego charakteru). Park został zaprojektowany przez Franciszka Szaniora, który postanowił wzbogacić jego florę takimi gatunkami drzew i krzewów jak chociażby tulipanowiec amerykański czy karagana syberyjska. Na terenie zespołu pałacowo-parkowego odnaleźć można także interesujący pomnik przyrody – ok. 600-letni dąb „Dziad”. Pałac zbudowany został na polecenie gen. Wincentego Krasińskiego w stylu klasycystycznym, tak jak i sąsiadujący z nim dworek, w którym latem 1857 r. mieszkał Zygmunt Krasiński.
[edytuj] Pobyt Zygmunta Krasińskiego
Od 29 lipca do września 1857 roku w Złotym Potoku mieszkał jeden z najwybitniejszych polskich twórców epoki romantyzmu, Zygmunt Krasiński. Do Potoka przybył wraz z żoną, Elżbietą z Branickich, i dziećmi. Spacerując po okolicznych lasach, nadał nazwy wielu ostańcom. Pobyt przerwała śmierć jego najmłodszej córki, Elżbiety.
Obecnie w dworku, w którym mieszkał Krasiński, mieści się muzeum.
[edytuj] Atrakcje turystyczne
- Muzeum Zygmunta Krasińskiego
- Klasycystyczny pałac Raczyńskich
- Grodzisko skalne Osiedle Wały
- Zabytkowy kościół pw. św. Jana Chrzciciela
- Wywierzyskowe źródła i dolina Wiercicy
- Liczne ostańce (np. Skała z krzyżem, Brama Twardowskiego)
- Rezerwat leśny "Parkowe"
- Stanowisko endemicznej warzuchy polskiej
[edytuj] Szlaki turystyczne
- Szlak Walk 7. Dywizji Piechoty
Zobacz też: Wyżyna Krakowsko-Częstochowska
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne:
[edytuj] Galeria
Wsie sołeckie: Apolonka • Bystrzanowice • Bystrzanowice-Dwór • Czepurka • Góry Gorzkowskie • Hucisko • Lgoczanka • Lipnik • Lusławice • Okrąglik • Pabianice • Piasek • Ponik • Skowronów • Siedlec • Sokole Pole • Śmiertny Dąb • Teodorów • Zagórze • Złoty Potok • Żuraw