Laozi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Taoizm
|
|
|
Esaslar |
|
|
Önemli Taoistler |
|
|
Taoist Yazılar |
|
|
Kutsal Yerler |
|
Lao Zi, (Çince 老子,okunuşu Laozı). Kimi kaynaklarda adı Lao Tsu, Lao Tse, Laotze veya Laozi)olarak da geçer. Lao Çince 'yaşlı', Zi da 'hoca', 'bilge' demektir. Tao Te Ching (Çince: 道德經, Pinyin: Dao De Jing) kitabının yazarı bilge Laozi'nin gerçekte yaşayıp yaşamadığı tartışılmaktadır. Gene de Taoizmin kurucusu kabul edilen, önemli bir Çin filozofudur.
Laozi Çin efsanelerine göre milattan önce 6. yüzyılda Chǔ (楚) Devletinin Ku (苦縣 Kǔ Xiàn) ilinde, yani günümüzdeki Henan eyaletinin Lùyì (鹿邑) kasabasında doğmuştur. Akademisyenler ise, Çin'in Yüz Düşünce Okulu ve Savaşan Beylikler Dönemi olan M.Ö. 4. yüzyılda yaşamış olabileceğini söylerler. Hakkında pek çok efsane vardır. Bir rivayete göre Zhou Hanedanlığının imparatorluk kütüphanesinde arşivciydi; 80 yaşına geldiğinde insanların doğal güzelliklerin ve iyiliğin yolundan gitmemesinden yorulmuş ve üzülmüş olarak Çin'i terk etti. Hangu sınır kapısından geçerken muhafız Yin Xi, Laozi'dan gitmeden önce öğretilerini kaleme almasını istedi ve o da Tao Te Ching kitabını yazdı. Bazılarına göre ise Laozi Çin'in efsanevi sarı imparatoru Huang-di'ydi. Başka bir görüşe göre ise Tao Te Ching hepsi de Laozi takma ismini kullanan farklı yazarın kaleme aldığı metinlerden oluşur.
Çin'in ünlü tarihçilerinden Sima Qian M.Ö. 100 yılında yazdığı Shiji (şı-ci) adlı eserinde Laozi’nın biyografisini şu şekilde yazmiştir: ‘‘Lao-Tzu Chou devletinin Ku mıntıkasında Li-hsiangg’da Chü-jen köyünde doğmuştur. Kendi adı Erh, aile adı Li, müstear adı Tan’dır. Chou sülalesi imparatorluğunun tarihçisi ve kütüphane muhafızıdır.”[2] Buna göre onun asıl adı Li Tan (Lao-Tan)’dır. Lao-Tzu, ona verilmiş bir lakaptır; ‘‘İhtiyar Bilge’’ anlamına gelir.
Çin sözlü geleneğinde M.Ö. 604 diye bilinen doğum yılı, Shiji’de kayıtlı değildir. Bu, tarihin daha sonraları belirlendiğini göstermektedir. Bununla beraber bu belge onun yaşadığını gösteren en iyi kanıt olarak kabul edilmektedir.
Mitolojiye göre, Laozi'nın annesi nurdan gebe kalmış, 80 yıl sonra ak saçlı, ak sakallı bir çocuk doğurmuş. İşte Laozi, yani ihtiyar çocuk lakabı buradan gelmektedir. Bu efsane daha ileriye götürülerek doğum tarihi M.Ö. 1321 yılına kadar çıkarılmış ve kutsal bir kişi olarak gösterilmiştir. O zaman Lao-chun adını almıştır. Bazı araştırmacılara göre, bu gibi uydurma hikayelerin çoğu Budizm’den sonra Budist hikayelerine rağbet için yazılmıştır.
 |
Filozof ile ilgili bu madde bir taslaktır. İçeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
