Kameroen
vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.
|
|||||
| Nasionale leuse: Frans: Paix, Travail, Patrie Engels: Peace, Work, Fatherland Vrede, Werk, Vaderland |
|||||
| Volkslied: Chant de Ralliement | |||||
 |
|||||
| Hoofstad | Yaoundé 6°51′N 5°18′W |
||||
| Grootste stad | Douala | ||||
| Amptelike tale | Frans en Engels | ||||
| Regering
President
Eerste Minister |
Republiek Paul Biya Ephraïm Inoni |
||||
| Onafhanklikheid
Onafhanklikheid
- Datum |
Van Frankryk 01.01.1960, van die Verenigde Koninkryk 01.10.1961 |
||||
| Oppervlakte - Totaal - Water (%) |
1 E11 475 440² vk km (52ste) |
||||
| Bevolking - 2003 skatting - Digtheid |
17 298 040 ¹ (60ste) 34 / vk km |
||||
| BBP (PPP) - Totaal - Per kapita |
2005 skatting $28,460 miljoen (98ste) |
||||
| HDI | |||||
| Geldeenheid | CFA franc (XOF) |
||||
| Tydsone - Somertyd |
XXX (UTC+1) nie in gebruik nie (UTC+0) |
||||
| Internet TLD | .cm | ||||
| Skakelkode | +237 |
||||
Die Republiek van Kameroen is 'n unitêre republiek van Midde-Afrika. Dit grens aan Nigerië, Tsjaad, Sentraal-Afrikaanse-Republiek, Republiek van Kongo, Gaboen, Ekwatoriaal-Guinee en die Golf van Guinee. Nadat dit oorspronklik 'n Duitse Kolonie kolonie was word dit na die Tweede Wêreldoorlog tussen die Franse en Britte verdeel. In 1960 word Frans Kameroen 'n onafhanklike republiek en smelt in 1961 met die suidelike deel van die Britse Kameroene saam om die Federale Republiek van Kameroen te vorm. Dit word in 1972 herdoop tot die Verenigde Republiek van Kameroen, en die Republiek van Kameroen (Engels: Republic of Cameroon of Frans: République du Cameroun) in 1984 (die amptelike tale is Engels en Frans). Kameroen het meestal stabiliteit ervaar wat die land toegelaat het om landbou, paaie, en spoorweë, sowel as 'n petroleumindustrie te ontwikkel. Ten spyte van beweging in die rigting van politiese hervorming bly mag stewig in die hande van 'n etniese oligargie.
Inhoud |
[wysig] Geskiedenis
Die eerste inwoners van Kameroen was pigmee Baka stamme. Die Bantoe taalgroep het in die hooglande van Kameroen ontstaan, maar baie sprekers het uitgewyk voor buitelandse invallers na die gebied gekom het.
Die eerste Europese kontak vind in die 16de eeu met die Portugese plaas, maar hulle bly nie. Die eerste permanente koloniale vestiging begin so laat as in die 1870s, met die Duitse Ryk wat die hoof Europese moondheid word. Met Duitsland se nederlaag in die Eerste Wêreldoorlogorld word Kameroen 'n Volkebond Mandaatgebied wat in Franse Kameroen en Britse Kameroene verdeel word in 1919. Hierdie mandate word in 1946 in Verenigde Nasies Trusteeskappe omskep.
In 1960 verkry Frans Kameroen onafhanklikheid en word Die Kameroen Republiek. Die suidelike deel van die Britse Kameroens sluit in 1961 daarby aan. Ter selfde tyd word die res van die Britse Kameroens deel van Nigerië. Die nuwe koalisie regering word gelei deur Ahmadou Ahidjo wat teslaan op rebellegroepe wat oorgebly het van voor onafhanklikheid.
Ahidjo tree in 1982 uit en word opgevolg deur die huidige president, Paul Biya. Biya wen talle verkiesings, maar die regverdigheid van die verkiesings word in twyfel getrek. Die vorige verkiesing is op 11 Oktober 2004 gehou.
[wysig] Politiek
Die President van Kameroen het uitvoerende mag in die Kameroenregering. Hierdie bepaling is deel van die 1996 hervorming aan die Grondwet wat aanvanklik in 1972 opgestel is. Die President word 'n breë verskeidenheid van magte gegee en kan dit uitvoer sonder om die Nasionale Vergadering te raadpleeg.
Die Nasionale Vergadering bestaan uit 180 afgevaardigdes en vergader drie keer per jaar. Die hoofverantwoordelikheid Vergaderings is om wette goed te keur, maar het selde enige wette verander of ind ei weggestaan van nuwe wetgewing.
Die regbank is ondergeskik aan die uitvoerende tak se Ministerie van Gereg. Die hooggeregshof kan die grondwetlikheid van 'n wet nagaan slegs op versoek van die president.
[wysig] Provinsies
Kameroon is opgedeel in 10 provinsies:
- Adamawa Provinsie (Adamaoua)
- Sentrale Provinsie (Centre)
- Oostelike Provinsie (Est)
- Verre Noordelike Provinsie (Extreme-Nord)
- Littoral Provinsie (Littoral)
- Noordelike Provinsie (Nord)
- Noordwes Provinsie (Nord-Ouest)
- Westelike Provinsie (Ouest)
- Suidelike Provinsie (Sud)
- Suidwes Provinsie (Sud-Ouest)
[wysig] Geografie
Ligging: Wes-Midde-Afrika, grensend aan die Baai van Biafra, tussen Ekwatoriaal-Guinee en Nigerië
Geografiese koördinate: 6° N 12° O
Kaartverwysings: Afrika
Oppervlak: total: 475,440 km² land: 469,440 km² water: 6,000 km²
- Lys van stede in Kameroen
[wysig] Ekonomie
Vir 'n kwart eeu na onafhanklikheid was Kameroen een van die mees vooruitstrewende lande in Afrika. Die val in kommoditeitspryse vir die land se hoef uitvoerprodukte — petroleum, kakao, koffie, en katoen — in die middel-1980's, gekombineer met 'n oorwaardeerde geldeenheid en ekonomiese wanbestuur, lei tot 'n dekade-lange resessie. Reële per capita BBP val met meer as 60% van 1986 tot 1994. Die lopenderekening en fiskale tekort vergroot. Tog as gevolg van olie hulpbronne en voordelige landbou toestande het Kameroen steeds een van die bes-bedeelde primêre kommoditeitsekonomië in Afrika suid van die Sahara.
Ten spyte van snelle verstedeliking is die enkel grootste ekonomiese aktiwiteit in Kameroen bestaansboerdery waarin byna die hele landelike bevolking werksaam is.
[wysig] Demografie
Kameroen se demografie bestaan uit 'n geskatte 250 afsondelike etniese groepe, wat in vyf groot streekkulture verdeel kan word:
- westelike hooglander (Semi-Bantoe of grasvelders), insluitend die Bamileke, Bamoen (of Bamoun), en baie kleiner Tikar groepe in die Noordweste (geskat op. 38% van totale bevolking);
- kus-tropiese woudmense, insluitend die Bassa, Duala (of Douala), en baie kleiner groepe in die Suidweste (12%);
- suidelike tropiese woudmense, insluitend die Beti-Pahuin, Bulu ('n deelgroep van Beti-Pahuin), Fang (deelgroep van Beti-Pahuin), Maka-Njem, en Baka pigmee (18%);
- hoofsaaklik Islam mense van die noordelike semi-droë gebiede (die Sahel) en sentrale hooglande, insluitend die Fulani (of Peuhl in Frans) (14%); en
- die "Kirdi", nie-Islam of onlangse Islammense van die noordelike woestyn en sentrale hooglande (18%).
[wysig] Kultuur
| Datum | Afrikaanse Naam |
|---|---|
| 1 Januarie | Nuwejaarsdag |
| 11 Februarie | Nasionale Jeugdag |
| 1 Mei | Arbeidsdag |
| 20 Mei | Nasionale Dag |
| 15 Augustus | Hemelvaart |
| 25 Desember | Kersfees |
Verder sluit Openbare Vakansiedae wat rondskuif in: Christen: Goeie Vrydag, Paas Sondag, en Easter Monday Moslem: 'Id al-Fitr en 'Id al-Adha
Kyk ook: Musiek van Kameroen, Lys van skrywers van Kameroen
[wysig] Onderwys
Kameroen is bekend daarvoor dat dit een van die beste onderwysstelsels in Afrika het. Primêre onderrig is beide gratis en verpligtend. Statistiek dui aan dat 70% van alle kinders tussen 6-12 jaar skoolgaan. 79% van Kameroen se bevolking kan lees. Daar is in die laaste paar jaar 'n neiging vir al hoe meer van die beste studente om die land te verlaat om oorsee te studeer en hulle dan daar te vestig – die sogenaamde "brain drain".
[wysig] Eksterne skakels
Sjabloon:Sisterlinks
Onderwys
- The Cameroonian Association of Engineers and Computer ScientistsWebwerf van die Vereniging van Kameroense Ingenieurs in Duitsland
Regering
Nuus
- allAfrica - Cameroon nuushooftrekke skakels
- CRTV - Cameroon Radio Television
- The Post – voorste Engelse koerant in Buea uitgegee
- Le Messager privaat koerant (in Frans)
Oorsigte
Etniese Groepe
- Baka Pigmee van Kameroen Kultuur en musiek van die eerste bewoners van Kameroen
- Antropologiese navorsers in Kameroen
- Die Bamileke mense van Kameroen
- Die Bakweri Mense van die voormalige Britse Kameroene
Gidse
- CMCLICK Online! Cameroon Portal - Cameroon Cameroon Internet Community. Cameroon Business Directory. Cameroon Information. Cameroon Culture.
- LookSmart - Cameroon directory category
- Open Directory Project - Cameroon directory category
- Stanford University - Africa South of the Sahara: Cameroon directory category
- University of Pennsylvania - African Studies Center: Cameroon directory category
- Yahoo! - Cameroon directory category
Toerisme
- Sjabloon:Wikitravel
- Cameroon tourism Information and pictures
- Cameroon In Colour Cameroon pictures. Largest Online picture collection of Cameroon. Images of Cameroon. Cameroon Photos.
|
|
||
|---|---|---|
|
Algerië | Angola | Benin | Botswana | Burkina Faso | Burundi | Comore-eilande | Demokratiese Republiek van die Kongo | Djiboeti | Egipte | Ekwatoriaal-Guinee | Eritrea | Ethiopië | Gaboen | Gambië | Ghana | Guinee | Guinee-Bissau | Ivoorkus | Kaap Verde | Kameroen | Kenia | Lesotho | Liberië | Libië | Madagaskar | Malawi | Mali | Mauritanië | Mauritius | Marokko | Mosambiek | Namibië | Niger | Nigerië | Republiek van die Kongo | Rwanda | São Tomé en Principe | Senegal | Sentraal-Afrikaanse Republiek | Seychelle | Sierra Leone | Soedan | Somalië | Suid-Afrika | Swaziland | Tanzanië | Togo | Tsjad | Tunisië | Uganda | Wes-Sahara | Zambië | Zimbabwe |
||
| Afhanklike gebiede: Brits: Britse Indiese Oseaan Gebied - Sint Helena en afhanklikhede| Portugees: Madeiraeilande |
Spaans: Kanariese-eilande - Ceuta en Melilla | Frans: Mayotte - Réunion |
||
